KHÁM BỤNG PHÁT HIỆN GAN TO

Nhìn bụng ở tư thế năm ngửa và tư thế đứng, phát hiện một số triệu+Cổ trướng+Tuần hoàn bàng hệ +Vùng hạ sườn phải cao:Nếu gan to nhiều làm vùng hạ sườn phải nhô cao và vùng thượng vị củng nhô cao. Thành bụng quá mỏng có thể nhìn thấy vùng lồi lõm gồ cao ở vùng gan.+Túi mật to: Ở vị trí túi mật nhìn thấy khối tròn gồ cao di động theo nhịp thở giống như bóng đèn đáy trònSờ bụng:(1)Sờ gan theo phương pháp di động đầu ngón tay theo nhịp thở. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
KHÁM BỤNG PHÁT HIỆN GAN TO KHÁM BỤNG PHÁT HIỆN GAN TO Nhìn bụng ở tư thế năm ngửa và tư thế đứng, phát hiện một số triệuchứng: +Cổ trướng +Tuần hoàn bàng hệ +Vùng hạ sườn phải cao: Nếu gan to nhiều làm vùng hạ sườn phải nhô cao và vùng thượng vị củng nhôcao. Thành bụng quá mỏng có thể nhìn thấy vùng lồi lõm gồ cao ở vùng gan. +Túi mật to: Ở vị trí túi mật nhìn thấy khối tròn gồ cao di động theo nhịp thởgiống như bóng đèn đáy tròn Sờ bụng: Sờ gan theo phương pháp di động đầu ngón tay theo nhịp thở. Khi hít(1)vào sâu bờ dưới của gan hạ thấp trượt trên đầu ngón tay khi thở ra gây cảm giácgiúp nhận định về tính chất của gan và túi mật. * Sờ vào bờ gan và mặt gan nhẵn hay gồ ghề(2) * Mật độ gan mềm, chắc hay rắn.(3) * An vào gan có cảm giác đau không. Nếu gan to, tìm vị trí đau nhất(4)hoặc ấn dọc theo khoang liên sườn tương ứng với vị trí của gan ở mạn sườn phảiđể tìm điểm đau, tìm dấu hiệu ấn lõm do phù khu trú. Sờ gan ở tư thế nằm ngửa hoặc nằm nghiêng trái. Nguyên tắc sờ(5)theo bờ dưới phía trước của gan. Nhận định tính chất bờ gan:(6) * Khuôn hình bờ gan(7) * Mềm mại, chắc(8) * Bờ tròn nhọn, sắc(9) * Mật độ gồ hay nhẵn(10) Ở người bình thường chỉ có thể sờ thấy bờ gan ở cạnh ức phải(11) Nên sờ gan vào lúc đói để tránh nhằm với vòng cung của dạ dày(12) Ở bệnh nhân có cổ tr ướng. Phải chọc tháo bớt nước cổ trướng để thànhbụng mềm mại dễ phát hiện gan và bờ gan. Nếu bụng có nhiều nước cổ trướng tìmdấu hiệu nước đá nổi khi có gan to. Gõ bụng Phương pháp gõ bụng xác định ranh giới phía trên và phía dưới củagan. Gõ gan theo qui tắc định vị: * Ranh giới tuyệt đối phía trên Gõ thẳng đứng xác định ranh giới giữa tiếng trong của phổi và tiếngđục của gan. Gõ theo ngón tay giữa, dọc theo các khoang liên sườn. Xác định bờtrên của gan: Theo đường cạnh ức phải: liên sườn 5 Theo đường giữa xương đòn: liên sườn 6 Theo đường nách trước: Liên sườn 7* Ranh giới phía dưới: xác định bờ dưới của ganNên gõ nhẹ vì gan tiếp cận với các cơ quan tạng rỗng (dạ dày, ruột). Gõ theo tưthế nằm ngang, ngón tay đặt song song với bờ sườn từ rốn lên khi nghe tiếng trongdi chuyển dần lên phía trên đạt tới tiếng gõ đục. Đánh dấu vị trí gan, xác định giớihạn đục của gan, vẽ bờ dưới của ganBình thường ranh phía dưới của gan vòng theo cung của bờ sườn không vượt quábờ sườn, ở dưới mũi ức cạnh đường ức phải 2cm. không vượt quá đường cạnhtrước, trái.Vị trí dưới của gan có thể khác nhau, do hình dạng lồng ngực thay đổi. Lồng ngựccó thành cao thì bờ dưới của can nằm ở vị trí cao hơn. Khi lồng ngực xẹp (trongtrường hợp bệnh lý của phổi, hoặc dị dạng lồng ngực, bờ dưới của gan bị đẩyxuống thấp. Cần xác định kích thước của gan theo diện đục ở bờ trên và bờ dưới.Bình thường diện đục của gan:* Theo đường nách trước phải từ 10 – 12 cm* Theo đường giữa xương đòn phải 9 – 11cm* Theo đường cạnh ức phải 8 – 11cmChẩn đoán gan to:Muốn chẩn đoán gan to phải xác định ranh giới vùng đục tuyệt đối của gan, kếthợp với sờ bụng để xác định bờ gan.Trong khi khám gan, bụng có cổ trướng căng hoặc trướng hơi, bờ trên của gancũng có thể bị đẩy lên caoMột số vị trí đặt biệt của gan:Ở một số người bình thường tùy theo vị trí và tư thế của gan mà bờ dưới của gancó thể thay đổi.* Gan nằm đổ ra phía sau. Bờ dưới của gan lên cao. Chiều cao của gan ngắn hơnbình thường , nên tuy gan to vẫn không sờ thấy gan.* Gan đổ ra phía trước. Bờ gan xuống thấp – khi khám gan có thể sờ thấy bờ củagan mấp mé bờ sườn.* Gan nằm chếch theo cung s ườn nên khi bệnh nhân hít vào sâu đẩy vòm hoànhxuống cũng có thể sờ thấy gan mấp mé bờ sườn Nghe gan: Trong chẩn đoán bệnh lý của gan mật. Phương pháp nghe ít có giá trị,tuy nhiên chỉ có một số ít trường hợp bệnh lý của gan có thể dùng ống nghe để.Nghe: + Tiếng thổi tâm thu hoặc tiếng thổi liên tục do có sự tăng sinh quá mứccủa mạch máu trong các bệnh ác tính của gan. + Tiếng ồn do cọ xát phúc mạc với mặt gan trong viêm nhiễm quanhgan. Gan đau: Khi khám gan, sờ ấn vào gan bệnh nhân cảm thấy đau là dấuhiệu đặc trưng của bệnh viêm nhiễm của gan hoặc gan bị căng do ứ máu làm vỏgan bị kích thích gây đau. + Đau trong áp xe gan, ung thư gan (tìm thấy vị trí đau khi sờ ấn) + Gan đau tức trong gan to do suy tim.CÁC PHƯƠNG PHÁP CẬN LÂM SÀNG BỘ MÁY TIÊU HÓAI) CÁC PHƯƠNG PHÁP THĂM DÒ HÌNH THÁI:A) X QUANG: X quang bụng đứng không sửa soạn Tìm liềm hơi dưới hoành(1) Tìm mứ c nước mức hơi(2) Tìm ...