Khám phá hệ sinh thái khởi nghiệp của dân tộc thiểu số trong bối cảnh của Việt Nam

Nghiên cứu này nhằm khám phá hệ sinh thái cấp độ tiểu vùng trong quá trình khởi nghiệp của nhóm DTTS ở Việt Nam, với trường hợp nghiên cứu điển hình ở Sơn La. Bằng phương pháp nghiên cứu định tính, 10 chủ doanh nghiệp ở Sơn La đã được phỏng vấn về quá trình khởi nghiệp và những rào cản trong quá trình họ khởi nghiệp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khám phá hệ sinh thái khởi nghiệp của dân tộc thiểu số trong bối cảnh của Việt Nam KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 51. KHÁM PHÁ HỆ SINH THÁI KHỞI NGHIỆP CỦA DÂN TỘC THIỂU SỐ TRONG BỐI CẢNH CỦA VIỆT NAM ThS. Nguyễn Văn Đại* ThS. Bùi Thái Thảo** Võ Hồng Nhật*** Tóm tắt Hệ sinh thái khởi nghiệp trở thành một chủ đề nghiên cứu quan trọng trong lĩnh vực kinh tế - kinh doanh những năm gần đây. Tuy vậy, các nghiên cứu về chủ đề này thường ít chú trọng tới quá trình khởi nghiệp của nhóm dân tộc thiểu số (DTTS) cũng như không áp dụng cách tiếp cận hệ sinh thái đối với nhóm này trong quá trình khởi nghiệp của họ. Nghiên cứu này nhằm khám phá hệ sinh thái cấp độ tiểu vùng trong quá trình khởi nghiệp của nhóm DTTS ở Việt Nam, với trường hợp nghiên cứu điển hình ở Sơn La. Bằng phương pháp nghiên cứu định tính, 10 chủ doanh nghiệp ở Sơn La đã được phỏng vấn về quá trình khởi nghiệp và những rào cản trong quá trình họ khởi nghiệp. Kết quả nghiên cứu chỉ ra sự tồn tại của một hệ sinh thái khởi nghiệp ở cấp độ tiểu vùng tại Sơn La. Vai trò của sự hợp tác, trí thức, học hỏi và sự hỗ trợ từ bên ngoài trở thành những điều kiện tiên quyết cho hệ sinh thái này. Dựa trên những rào cản được chỉ ra, nghiên cứu này cũng đề xuất những hàm ý chính sách nhằm hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp của nhóm DTTS trong thời gian tới. Từ khóa: Dân tộc thiểu số, hệ sinh thái khởi nghiệp, liên kết, Sơn La 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Sự công nhận ngày càng tăng trên toàn thế giới về tinh thần doanh nhân đã được chứng kiến ​​ quan điểm của các nhà hoạch định chính sách và các nhà nghiên cứu. Các nghiên từ cứu hiện có về khởi sự kinh doanh đã phân tích tinh thần kinh doanh dưới nhiều hình thức, * Khoa Kế hoạch và Phát triển, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân ** Khoa Kinh tế học, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân *** Trường Đại học Kinh tế Quốc dân 676 KINH TẾ VIỆT NAM NĂM 2021 VÀ TRIỂN VỌNG NĂM 2022: ỔN ĐỊNH KINH TẾ VĨ MÔ VÀ LÀNH MẠNH TÀI CHÍNH TRONG BỐI CẢNH ĐẠI DỊCH COVID-19 đặc điểm và bản chất khác nhau của nó. Hơn nữa, các chủ thể khác nhau tương tác với nhau trong quá trình khởi nghiệp của họ được coi là những người đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái khởi nghiệp (EE). Trường phái tư tưởng thống trị hiện nay thường phân tích EE dựa trên các yếu tố của nó, sự tương tác của các tác nhân và quy mô lãnh thổ mà sau này đề cập đến quy mô khu vực, quốc gia và địa phương. Ngược lại, khởi nghiệp của các nhóm DTTS vẫn chưa được nghiên cứu một cách sâu sắc. Cộng đồng dân tộc ở các nước đang phát triển phần lớn được biết đến là một trong những nhóm dễ bị tổn thương nhất về xã hội và kinh tế. Tuy nhiên, xu hướng khởi nghiệp ngày càng tăng được cho là một phương tiện hữu hiệu để giảm nghèo và nhận được sự quan tâm, hỗ trợ ngày càng tăng của Nhà nước và các bên liên quan. Nhóm doanh nhân DTTS này thường đặt hoạt động kinh doanh của họ vào các nguồn lực địa phương từ yếu tố sản xuất đến nguồn nhân lực và đưa bản sắc văn hóa địa phương vào các sản phẩm và dịch vụ của họ. Hơn nữa, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, các doanh nhân DTTS cũng tạo ra các liên kết kinh doanh với nhau và các tác nhân bên ngoài để phát triển kinh doanh của họ. Tuy vậy, bất chấp sự đóng góp ngày càng tăng của nhóm này đối với sự phát triển kinh tế ở các nước “Thế giới thứ ba”, nghiên cứu về khởi sự kinh doanh của người DTTS lại nghiêng về các hoạt động kinh doanh của các doanh nhân nhập cư/xuyên quốc gia trở thành DTTS ở các nước sở tại. Các học giả, đặc biệt trong lĩnh vực liên ngành của doanh nhân và di cư, coi các doanh nhân nhập cư là nhóm mục tiêu chính trong nghiên cứu của họ, thay vì ở quy mô địa phương. Do đó, ít tài liệu về DTTS ở quy mô địa phương trong bối cảnh thế giới đang phát triển chỉ tạo ra hiểu biết hạn chế về nhóm doanh nhân năng động này. Kiến thức hiện tại của chúng ta về nhóm này chỉ bao gồm các đặc điểm, thách thức và cách thúc đẩy tinh thần kinh doanh của họ. Điều đó giải thích cho sự phát triển mạnh mẽ của các chính sách của Chính phủ và các công cụ hỗ trợ từ các nhà hoạt động chính sách nhắm tới nhóm này về các vấn đề thực tế và rời rạc trong khởi nghiệp, thay vì tiếp cận vấn đề này một cách có hệ thống trên cơ sở kiến ​​ thức được phát triển toàn diện hơn. Nói cách khác, chúng ta vẫn còn thiếu hiểu biết về kinh doanh khởi nghiệp của người DTTS tại địa phương và hệ thống của chính họ. Mặc dù thực tế khởi nghiệp đã là một lĩnh vực nghiên cứu phổ biến trên toàn thế giới, nó mới chỉ nổi lên như một chủ đề nghiên cứu được các nhà nghiên cứu Việt Nam chú ý từ năm 2012 (Vương Quân Hoàng và cộng sự, 2020). Vương Quân Hoàng và cộng sự (2020) nhận thấy rằng, lĩnh vực khởi nghi ...