Khảo lược tác phẩm văn học nước ngoài trong sách giáo khoa Tiếng Việt tiểu học, đánh giá và đề xuất

Bài viết thống kê chi tiết và đưa ra một số đánh giá nhận xét về việc sắp xếp, lựa chọn ngữ liệu tác phẩm văn học nước ngoài trong sách Tiếng Việt bậc tiểu học, cung cấp cho các nhà thiết kế biên soạn sách giáo khoa cũng như giáo viên bậc tiểu học và người đọc một cách tiếp cận mới, cái nhìn chi tiết về việc lựa chọn, sắp xếp tác phẩm văn học nhằm khai thác tốt hơn ngữ liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo lược tác phẩm văn học nước ngoài trong sách giáo khoa Tiếng Việt tiểu học, đánh giá và đề xuất KHẢO LƢỢC TÁC Khoa Giáo dục Tiểu học, PHẨM VĂN HỌC Trường Đại học Sư NƢỚC NGOÀI phạm Huế TRONG SÁCH GIÁO KHOA Điện thoại: 0905996997 TIẾNG VIỆT TIỂU HỌC, ĐÁNH GIÁ Email: VÀ ĐỀ XUẤT yeungon@gmail.comThS. NGUYỄN VĂNVƢỢNG TÓM TẮT Bài viết thống kê chi tiết và đưa ra một số đánh giá nhận xét về việc sắp xếp, lựachọn ngữ liệu tác phẩm văn học nước ngoài trong sách Tiếng Việt bậc tiểu học, cungcấp cho các nhà thiết kế biên soạn sách giáo khoa cũng như giáo viên bậc tiểu học vàngười đọc một cách tiếp cận mới, cái nhìn chi tiết về việc lựa chọn, sắp xếp tác phẩmvăn học nhằm khai thác tốt hơn ngữ liệu. Từ khóa: tác phẩm văn học nước ngoài, giáo dục tiểu học, sách giáo khoa ABSTRACT Investigating the Foreign Literary Works in Current Textbooks in Primary School, Assessing and Suggesting The paper investigates the foreign literary works in the Vietnamese textbooks inprimary school, and provides the authors of textbooks as well as teachers in primaryschools with deep and detailed information about our current textbooks in primaryschool and which could become a new reference in compiling new textbooks. We alsopose some commentaries and suggestions to help primary education teachers do theirjob better. Key words: foreign literary works, primary education, textbooks 5061. Đặt vấn đề Giáo dục toàn diện tri thức và nhân cách là mục đích tối thượng của giáo dụchiện đại, trong đó, như nhiều nhà nghiên cứu khẳng định, vị trí nền tảng của bậc tiểuhọc là không cần phải bàn cãi, có ảnh hưởng sâu đậm tới người học trong suốt quá trìnhtrang bị kiến thức, trau dồi đạo đức và kể cả trưởng thành sau này. Trong số các nộidung được truyền dạy, môn Văn – Tiếng Việt có trọng số tương đối lớn, ít nhất là lượnghóa về số tiết, với trung bình 8 - 9 tiêt/tuần. Chính vì thế, các giá trị nghệ thuật, đạo đứcvà bài học làm người trong các tác phẩm văn học được chuyển tải, giảng dạy ở nhàtrường tiểu học tạo nên dấu ấn lâu dài trong tâm tư của trẻ em, có thể khẳng định, tạctạo gốc rễ phông văn hóa, hình thành cá tính và lối sống. Với trẻ em, tác phẩm văn học như lời ru tiếng hát, reo vào lòng trẻ những rungcảm mạnh mẽ, ấn tượng, được ghi nhớ, thuộc lòng khó phai theo thời gian. Chính thế,lựa chọn, sắp xếp các tác phẩm văn học trong nhà trường tiểu học trở nên một việc có ýnghĩa đặc biệt, ảnh hưởng tới nhiều thế hệ học sinh. Trong những tác phẩm, trích đoạnấy, chắc chắn các soạn giả đã cân nhắc để lựa chọn ngữ liệu văn học nước ngoài theonhững lí lẽ, logic nhất định. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ tiến hành khảo sát tổng thể chương trình sáchgiáo khoa môn Tiếng Việt bậc tiểu học, gồm 5 khối lớp, 2 tập/lớp, tổng số 10 cuốnnhằm thống kê các tác phẩm, trích đoạn tác phẩm văn học nước ngoài đã được sử dụng.Tuy nhiên, mục đích của việc khảo sát vượt ra ngoài ý nghĩa định lượng, thay vào đó,tập trung phân loại các tác phẩm, trích đoạn tác phẩm văn học nước ngoài theo một sốtiêu chí nhất định, trong đó chú trọng thể loại, nước, mục đích sử dụng và chức năngchính được sử dụng của tác phẩm, trích đoạn. Căn cứ vào “bản đồ” trên, chúng tôi bướcđầu đưa ra một số đánh giá và đề xuất, ngõ hầu góp thêm tiếng nói giúp các tác giả soạnsách giáo khoa có được cái nhìn tổng thể hơn, trong trường hợp khả thi, tiến tới bổ sung,cập nhật. Đồng thời, từ kết quả khảo sát, có thể định hình ngược các tiêu chí các nhàthiết kế sách đã lựa chọn, từ đó, phần nào đó gợi mở, giúp giáo viên bậc tiểu học, nhữngngười trực tiếp giảng dạy có thêm được những hướng kiến giải, vận dụng mới trongviệc giúp học sinh tiếp cận tác phẩm văn học, sử dụng ngữ liệu văn chương hiệu quả.2. Giải quyết vấn đề Đầu tiên, trong những năm qua, thực tế là các tác phẩm văn học nước ngoàiđược khảo cứu và xuất bản với mức độ, tần suất hơn hẳn trước đây. Chính từ nền tảngnày, việc trích lục, lựa chọn đưa vào sách giáo khoa phổ thông trở nên thuận lợi hanhthông. Các tác phẩm văn học được lựa chọn đưa vào chương trình phổ thông vì thế,chẳng những có xu hướng tăng lên về lượng mà còn đa dạng, phong phú về thể loại, tác 507giả, nền văn học, nhất là ở bậc trung học cơ sở và trung học ...