Nghiên cứu được thực hiện nhằm xây dựng công thức tối ưu kem bôi thuốc da chứa hoạt chất chính là dầu bổ cốt chi (Psoralea corylifolia L.). Dầu chiết xuất từ hạt của Bổ cốt chi có tác dụng điều trị các bệnh về da như vảy nến, nấm da,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát công thức tối ưu kem bôi da chứa dầu Bổ cốt chi (Psoralea corylifolia lL)
KHẢO SÁT CÔNG THỨC TỐI ƯU KEM BÔI DA
CHỨA DẦU BỔ CỐT CHI (PSORALEA CORYLIFOLIA L.)
Phạm Thị Ngọc Trâm, Huỳnh Thị Mỹ Huyền
Khoa Dược, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh
GVHD: ThS.DS. Bùi Nguyễn Như Quỳnh
TÓM TẮT
Nghiên cứu được thực hiện nhằm xây dựng công thức tối ư kem bôi thuốc da chứa hoạt
chất chính là dầu bổ cốt chi (Psoralea corylifolia L.). Dầu chiết xuất từ hạt của Bổ cốt chi có
tác dụng điều trị các bệnh về da như vảy nến, nấm da,...[1]. Sau khi khảo sát ơ bộ một số
loại tá dược, nguyên liệu chính được chọn cho công thức bao gồm dầu dừa, sáp ong trắng,
cetyl alcol, span 20 và tween 80. Để xây dựng công thức tối ư các thử nghiệm được bố trí
theo quy hoạch thống kê thực nghiệm và tiến đến vùng dừng bằng phương pháp Box -
Wilson. Kết quả thực nghiệm cho thấy chế phẩm tối ư có thành phần gồm: 5% dầu bổ cốt
chi, 15% dầu dừa, 6,67% sáp ong trắng, 13,33% cetyl alcol, 2,5% span 20,7% tween 80. Kết
quả thu được chính là công thức tối ư cho chế phẩm đạt yêu cầu về thể chất và có độ ổn
định cao nhất.
Từ khóa: bổ cốt chi, công thức tối ư , dầu chiết xuất, kem thuốc bôi da, vảy nến.
1 ĐẶT VẤN ĐỀ
Dầu chiết xuất từ hạt của cây bổ cốt chi (Psoralea corylifolia) đã được chứng minh có hoạt
tính kháng khuẩn, chống ung thư chống oxy hóa, kháng viêm, kháng nấm và điều hòa miễn
dịch [4][5][6]. Do đó, đâ là một loại dược liệu tốt để phát triển các thuốc điều trị bệnh về da
như vảy nến, nấm da. Kem thuốc bôi da là một dạng bào chế thích hợp để điều trị các bệnh
về da với các ưu điểm nổi bật là phát huy được tác dụng điều trị tại chỗ nhờ tập trung nồng
độ dược chất, ít tác dụng phụ toàn thân, cho sinh khả dụng cao và dễ sử dụng [2]. Từ công
thức kem cơ bản đã được khảo sát trước đó nghiên cứu sẽ tiếp tục khảo sát công thức kem
tối ư để đạt được mục tiêu là bào chế được kem bôi da chứa dầu Bổ cốt chi có độ ổn định
cao nhất.
2 NGUYÊN VẬT LIỆU - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 Nguyên liệu
Dược chất chính là dầu Bổ cốt chi được chiết bằng phương pháp ngấm kiệt với cồn 70°, sau
đó lắc phân bố với cloroform và làm bay hơi dung môi. Dầu chiết xuất có thể chất đặc, màu
nâu sẫm và đạt tiêu chuẩn cơ s . Các tá dược đạt tiêu chuẩn dược dụng hoặc cơ s gồm
dầu dừa (Vietcoco – Việt Nam), sáp ong trắng (Henan bee – Trung Quốc), cetyl alcol
(HiMedia - Ấn Độ), tween 80 và span 20 (Guangdong – Trung Quốc), propylen glycol (Xilong
– Trung Quốc), vitamin E (BASF - Đức) và kali sorbat (Kadillac - Trung Quốc).
711
2.2 Phương pháp nghiên cứu
Từ công thức cơ bản đã được khảo sát trước đó (Bảng 1), tiến hành khảo sát công thức tối
ư theo các bước: lập ma trận bố trí thử nghiệm, xác định phương trình hồi quy thực
nghiệm, tiến đến vùng gần dừng bằng phương pháp Box – Wilson.
Bảng 1. Công thức cơ bản
Nguyên liệu Nồng độ
Dầ Bổ cốt chi 5%
Dầ dừa 15%
Rắn (1 áp ong trắng: 2 cet l alcol) 20%
Span 20 3%
Tween 80 6%
Propylen glycol 10%
Vitamin E 0,1%
Kali sorbat 0,1%
Nước cất Vừa đủ 100
Các thông số tối ư yếu tố thay đổi và cố định được trình bày trong Bảng 2.
Bảng 2. Các yếu tố và thông số tối ư
o
Thông số tối ưu Thời gian bắt đầu tách lớp khi đ n nóng kem nhiệt độ 45 C (giây) Y1
2
Độ dàn mỏng (cm ) Y2
Yếu tố thay đổi Nồng độ dầu dừa X1
Nồng độ pha rắn (1 sáp ong: 2 cetyl alcol) X2
Nồng độ Span 20 X3
Nồng độ Tween 80 X4
o
Yếu tố cố định Các tá dược còn lại, nhiệt độ đ n nóng pha dầu là 60 C và pha nước là
o
65 C; thời gian khuấy 10 phút; tốc độ khuấy của máy 1000 vòng/phút
Thời gian bắt đầu tách lớp là thông số quan trọng thể hiện được độ ổn định của kem và độ
dàn mỏng là thông số nói lên được thể chất của kem. Vì vậy 2 yếu tố trên được lựa chọn
làm thông số tối ư để xây dựng nên công thức tối ư .
Việc bố trí thí nghiệm thực hiện theo phương pháp bố trí kiểu yếu tố đầy đủ. Mỗi yếu tố khảo
sát có 2 mức biến đổi Xmax (+1), Xmin (-1).
Cách đo thời gian bắt đầu tách lớp: cho 2 g kem vào ống nghiệm, đ n ống nghiệm trong bể
cách thủy điều nhiệt nhiệt độ 45 oC. Thời gian bắt đầu tách lớp được biểu thị bằng khoảng
thời gian mà kem bắt đầu xuất hiện sự tách lớp dầu, quan sát được bằng mắt thường. Thử
nghiệm được lặp lại 5 lần và lấy kết quả trung bình.
712
Cách đo độ dàn mỏng: đo đường kính trải rộng của 1g kem giữa hai tấm thủy tinh nằm
ngang (10 cm × 20 cm) sau 1 phút [3]. Một cách tương đối, xem như khối kem sau khi bị ép
giữa hai mặt kính sẽ hình thành lớp kem hình tròn. Thử nghiệm được lặp lại 5 lần và lấy kết
quả trung bình.
Diện tích dàn mỏng của kem được tính theo công thức
Trong ...