Khảo sát giáo trình tiếng Nga mới theo cấp độ

Bài viết giới thiệu, cung cấp những thông tin và dữ liệu cơ bản về 5 bộ giáo trình tiếng Nga mới được xây dựng theo các cấp độ từ A1 đến B2 (do các tác giả người Nga biên soạn) và được đề xuất đưa vào giảng dạy tại Khoa tiếng Nga Trường Đại học Hà Nội. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát giáo trình tiếng Nga mới theo cấp độ KHẢO SÁT GIÁO TRÌNH TIẾNG NGA MỚI THEO CẤP ĐỘ ThS Phạm Mai Phương Bài viết giới thiệu, cung cấp những thông tin và dữ liệu cơ bản về 5 bộ giáo trình tiếng Nga mới được xây dựng theo các cấp độ từ A1 đến B2 (do các tác giả người Nga biên soạn) và được đề xuất đưa vào giảng dạy tại Khoa tiếng Nga Trường Đại học Hà Nội. Ngoài ra, bài viết còn đưa ra những đánh giá sơ bộ về ưu điểm và nhược điểm của 5 bộ giáo trình này, cũng như bộ giáo trình hiện đang được sử dụng là “Дорога в Россию”. Đồng thời, bài viết cũng giúp người đọc có cái nhìn tổng quan về những vấn đề được nêu ra trong phần đầu của bài. Trong giảng dạy ngoại ngữ, một vấn đề quan trọng luôn được các nhà giáo học pháp quan tâm hàng đầu là việc lựa chọn được một bộ giáo trình có nội dung và cấu trúc phù hợp cho một đối tượng người học cụ thể. Bộ giáo trình đó phải có khả năng cung cấp đầy đủ hệ thống ngữ pháp của ngôn ngữ cần dạy, lượng từ vựng cần và đủ cho một trình độ và có tính giao tiếp cao. Đặc biệt, thực tiễn giảng dạy ngày nay còn đòi hỏi khối lượng kiến thức của giáo trình đó phải được phân chia thành 6 cấp độ năng lực ngôn ngữ theo khung tham chiếu Châu Âu. Trong lĩnh vực dạy và học tiếng Nga hiện nay xuất hiện rất nhiều bộ giáo trình mới cho các cấp độ khác nhau. Song đáng tiếc là chưa bộ giáo trình nào đảm bảo đầy đủ các cấp độ từ A1 đến C2. Ở các trường đại học có giảng dạy tiếng Nga, một trong những giáo trình chính được sử dụng nhiều nhất cho bộ môn Thực hành tiếng trong nhiều năm qua là giáo trình ―Đường tới nước Nga‖ (Дорога в Россию) có các cấp độ từ A1 đến B1. Giáo trình này được xây dựng từ trình độ cơ bản đến nâng cao, khá toàn diện, dễ tiếp cận và giúp sinh viên phát triển được các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết. Hệ thống ngữ pháp cũng tương đối đầy đủ và hoàn chỉnh. Tuy nhiên, kiến thức ngữ pháp và từ vựng của bộ giáo trình này không được xây dựng theo các chủ đề mà có tính dàn trải và được trình bày qua hệ thống bài tập. Đặc biệt trong giáo trình này thiếu các dạng bài tập mang tính giao tiếp và hình ảnh minh họa nên không đáp ứng được nhu cầu và dễ tạo nên sự nhàm chán cho người học. Nội dung các bài khóa không được cập nhật thông tin mới và có xu hướng thiên về ngôn ngữ đất nước học. Giọng nói trong băng ghi âm thì đều đều, đơn điệu, thiếu sự hấp dẫn đối với người học. 39 Vì những lý do đã nêu, việc tìm ra một bộ giáo trình mới có khả năng khắc phục được những hạn chế và khiếm khuyết trên là vô cùng cấp thiết nhằm nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Nga, cũng như tạo sức lôi cuốn đối với sinh viên trong các giờ học. Tiêu chuẩn chọn lựa giáo trình dạy tiếng Nga như một ngoại ngữ theo nguyên tắc của các nhà giáo học pháp A.A. Akisina và O.E. Kagan trong công trình ―Сhúng ta học cách dạy‖ gồm có 10 tiêu chí, đó là: - Xác định mục đích rõ ràng và cách trình bày nội dung nhất quán. - Đa dạng hóa các dạng bài khóa (hội thoại, đa thoại, độc thoại). - Có nội dung gần với tình huống giao tiếp thực tiễn. - Phần ngữ pháp và từ vựng phải phù hợp với đề tài. - Có nhiều hình ảnh, thông tin cập nhật và cách thức, phương tiện khác nhau để thu hút sự chú ý của sinh viên. - Các bài tập phải mang tính hiệu quả và tính giao tiếp: Có sự cân đối giữa bài tập luyện kỹ năng và bài tập giao tiếp. - Hoàn thiện các kỹ năng (từ hình thành khả năng đặt câu hỏi đến lập luận). - Có những bài đọc chứa đựng thông tin về văn hóa và đất nước học. - Từ vựng đáp ứng nhu cầu giao tiếp và tạo hứng thú cho người học. - Ngữ pháp được trình bày phù hợp với nhu cầu giao tiếp gồm các audio và video kèm theo [1: 256]. Dựa vào các tiêu chí trên, chúng ta sẽ khảo sát một số giáo trình tiếng Nga mới đang được đánh giá cao, đó là: ―Точка.pу‖ (tác giả: Олия Долматова и Екатерина Новача, xuất bản: 2019; trình độ: A1-A2) [3]; ―Поехали‖ (tác giả: Чернышов Станислав Иванович, Чернышова Алла Владимировна; xuất bản: 2019; trình độ: А1-А2); ―Русский сувенир‖ (tác giả: Ирина Мозелова; xuất bản: 2016-2018; trình độ: А1-A2-B1); ―Русская мозаика‖ (tác giả: Шестак Ольга Васильевна, Парецская Марина Эдуардовна; xuất bản: 2017; trình độ: В1-B2) [2]; ―Матрѐшка‖ (tác giả: Н.Б. Караванова; xuất bản: 2020; trình độ: A1-B1) [4]. 1/ Bộ sách ―Точка.pу‖ được biên soạn dành cho đối tượng học tiếng Nga theo trình độ A1-A2. Bộ sách ―Точка.pу‖ trình độ A1 bao gồm sách giáo khoa, sách bài tập, sách dành cho giáo viên và file nghe. Sách giáo khoa bao gồm 6 bài chính theo các chủ đề khác nhau (gia đình, sở thích, phong cách và thời trang, thời 40 tiết, các ngày lễ, ẩm thực v.v.) và phần luyện tập (trò chơi, bài tập tình huống giao tiếp) sử dụng cho 120-150 giờ. Bộ sách ―Точка.pу‖ trình độ A2 cũng bao gồm 4 loại tài liệu như trên nhưng được sử dụng cho 110 giờ. Sách phần này có 3 bài c ...