Khảo sát hình ảnh siêu âm và chọc hút tế bào kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm các khối bất thường tuyến giáp tại Bệnh viện Trung ương Huế

Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu nhằm khảo sát một số đặc điểm hình ảnh siêu âm hướng đến tính chất ác tính và giá trị của chọc hút kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm (IG – FNA) các khối bất thường tuyến giáp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát hình ảnh siêu âm và chọc hút tế bào kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm các khối bất thường tuyến giáp tại Bệnh viện Trung ương Huế Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 4 * 2010 KHẢO SÁT HÌNH ẢNH SIÊU ÂM VÀ CHỌC HÚT TẾ BÀO KIM NHỎ DƯỚI HƯỚNG DẪN SIÊU ÂM CÁC KHỐI BẤT THƯỜNG TUYẾN GIÁP TẠI BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG HUẾ Trần Văn Tuấn*, Nguyễn Đình Tùng** TÓM TẮT Mục ñích: Khảo sát một số ñặc ñiểm hình ảnh siêu âm hướng ñến tính chất ác tính và giá trị của chọc hút kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm (IG – FNA) các khối bất thường tuyến giáp. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: 54 bệnh nhân ñược chẩn ñoán có khối bất thường ñược phát hiện trên siêu âm hay khám lâm sàng, có hoặc không có triệu chứng, nhập viện ñiều trị từ tháng 1/2010 ñến tháng 8/2010. Các bệnh nhân ñược tiến hành khảo sát siêu âm B mode, Doppler mode, IG – FNA, sinh thiết mô bệnh học tại khoa Thăm dò chức năng - siêu âm và Trung tâm Ung bướu Bệnh viện Trung ương Huế (BVTW Huế). Kết quả: Trong 54 bệnh nhân ñược làm GPB có 8 trường hợp ñược chẩn ñoán ác tính, 46 bệnh nhân ñược chẩn ñoán lành tính. Kết luận: Các dấu hiệu gợi ý ác tính trên siêu âm là: Giảm hồi âm, tổn thương ñơn ñộc, giới hạn không rõ, tăng sinh mạch bên trong. Sự kết hợp giữa siêu âm và IG – FNA là có giá trị trong chẩn ñoán các thương tổn khối bất thường tuyến giáp. Từ khóa: Hình ảnh siêu âm và chọc hút tế bào kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm, khối bất thường tuyến giáp. ABSTRACT OBSERVATION ON THE ULTRASOUND IMAGES AND FINE NEEDLE ASPIRATION OF THYROID GLAND NODULES AT HUE CENTRAL HOSPITAL Tran Van Tuan, Nguyen Dinh Tung * Y Hoc TP. Ho Chi Minh – Vol.14 - Supplement of No 4 – 2010: 518 - 521 Purpose: To study ultrasound images of thyroid gland nodules and the value of IG – FNA. Material and method: 54 patients was diagnosed as thyroid nodules at Hue Central Hospital from Jan to August 2010. The clinical examination and ultrasound was assessed, the IG – FNA has been done and comparation with the result of pathology. Result: In study, the suspicious malignant imaging finding are hypoecho, solitary nodule, unclear in borderline and growth of vascular structure inside. The combination between ultrasound and IG – FNA increased significally of diagnotic ability in thyroid nodules. Key words: Ultrasound images and fine needle aspiration, thyroid gland nodules. MỞ ĐẦU Tuyến giáp là một tuyến nội tiết quan trọng của cơ thể, tiết ra Thyroxin (T4), Triodothyroxin (T3), có vai trò ñiều hòa hoạt ñộng của các cơ quan, thúc ñẩy sự phát triển của tế bào, kiểm soát sử dụng năng lượng... Bệnh lí tuyến giáp có ñặc ñiểm ña dạng nhưng biểu hiện lâm sàng muộn, triệu chứng không rầm rộ nên dễ bị bỏ sót. Bệnh lí tuyến giáp có thể lành tính như bướu giáp nhân, nang, lan tỏa... hoặc ác tính là ung thư giáp. Một số tổn thương nằm ở vị trí khó tiếp cận hay kích thước nhỏ ít nhiều gây khó khăn cho chẩn ñoán. Trên thế giới, một số nghiên cứu ñã ghi nhận ung thư giáp chiếm tỉ lệ 0,5 – 1,3% trong tất cả các loại ung thư. Tại Mỹ, có 13.900 trường hợp ung thư giáp trong tổng số 1.250.000 ca ung thư mới ñược phát hiện năm 1995. Ở Việt Nam, theo ghi nhận của Trung tâm ung bướu thành phố Hồ Chí Minh (1995) cho thấy ung thư giáp chiếm tỉ lệ 2,1% trong các loại ung thư và ước tính có khoảng 2 triệu người có bướu giáp. Tại Huế, nghiên cứu của tác giả Nguyễn Đình Tùng (2008) cho thấy tần suất mắc ung thư giáp là 2,06/100.000 dân. Siêu âm và FNA vẫn còn hạn chế trong ñánh giá bản chất của thương tổn tuyến giáp. Về mặt hình * Trường Đại học Y Dược Huế. ** Bệnh viện Trung ương Huế Địa chỉ liên lạc: BS. Nguyễn Dình Tùng. ĐT: 913 426 510. Email: tung.phd@gmail.com Chuyên ñề Ung Bướu 518 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 14 * Phụ bản của Số 4 * 2010 ảnh, siêu âm vẫn chưa ñủ ñể nói lên tổn thương ñó là ác hay lành tính và còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan như kinh nghiệm của người khảo sát, ñộ phân giải của máy. Về mặt tế bào học, FNA có thể bỏ sót tổn thương nhỏ, ña thương tổn, vị trí nghi ngờ, vị trí khó tiếp cận. Kết hợp siêu âm và FNA sẽ giúp bổ sung cho nhau, phần nào tránh ñược các hạn chế của mỗi phương pháp riêng rẽ. Có thể ví FNA là cánh tay của siêu âm, ngược lại siêu âm là con mắt chỉ ñường cho FNA. Ngoài ra việc kết hợp còn có nhiều ưu ñiểm như ñơn giản, thuận tiện, xâm nhập tối thiểu, ít tốn kém, có thể triển khai ở những cơ sở tuyến dưới. Vì vậy chúng tôi sử dụng cả hai phương pháp trong nghiên cứu nhằm khảo sát giá trị kết hợp trong việc ñánh giá các tổn thương khối của tuyến giáp. ĐỐI TƯỢNG – PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Đối tượng nghiên cứu: Các bệnh nhân có thương tổn dạng nốt, khối ở tuyến giáp ñược phát hiện khi khám lâm sàng hay siêu âm tại khoa Ung bướu và khoa Thăm dò chức năng Bệnh viện Trung ương Huế. Chúng tôi loại trừ các bệnh nhân có bệnh lí lan tỏa, lớn hoặc teo nhỏ toàn bộ tuyến giáp. Phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang. Các bệnh nhân ñược tiến hành làm siêu âm 2D, Doppler, IG – FNA, GPB tại BVTW Huế từ 1/2010 ...