Khảo sát mô hình gây tổn thương thận cấp bằng cisplatin ở chuột nhắt trắng

Bài viết khảo sát một mô hình thực nghiệm gây tổn thương thận cấp bằng cisplatin nhằm ứng dụng trong sàng lọc ứng viên có tác dụng bảo vệ thận từ dược liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát mô hình gây tổn thương thận cấp bằng cisplatin ở chuột nhắt trắngTạp chí Nghiên cứu khoa học và Phát triển kinh tế Trường Đại học Tây Đô Số 10 - 2020 KHẢO SÁT MÔ HÌNH GÂY TỔN THƯƠNG THẬN CẤP BẰNG CISPLATIN Ở CHUỘT NHẮT TRẮNG Nguyễn Ngọc Phụng1, Mai Thành Chung2 và Nguyễn Thị Thu Hương1* 1 Khoa Dược - Điều dưỡng, Trường Đại học Tây Đô 2 Trung tâm Sâm và Dược liệu TP. Hồ Chí Minh (*Email: huongsam@hotmail.com)Ngày nhận: 12/9/2020Ngày phản biện: 20/10/2020Ngày duyệt đăng: 29/11/2020TÓM TẮTCisplatin được sử dụng hiệu quả trong hóa trị liệu nhiều loại bệnh ung thư. Tuy nhiên, độctính trên thận là một trong những tác dụng phụ làm hạn chế việc sử dụng cisplatin vớichuyển biến từ tổn thương thận cấp đến tổn thương thận mạn. Sử dụng cisplatin trong xâydựng mô hình gây tổn thương thận cấp trên chuột nhắt trắng là lựa chọn phù hợp do tínhđơn giản và có nhiều điểm tương đồng với độc tính trên thận do cisplatin gây ra ở bệnhnhân ung thư. Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu khảo sát một mô hình thực nghiệmgây tổn thương thận cấp bằng cisplatin nhằm ứng dụng trong sàng lọc ứng viên có tácdụng bảo vệ thận từ dược liệu. Kết quả của đề tài đã chọn được liều tối ưu của cisplatin là15 mg/kg, chuột được tiêm phúc mô sau 72 giờ có sự tăng nồng độ creatinin, BUN (bloodure nitrogen) trong huyết tương và tăng hàm lượng MDA (malondialdehyd) trong dịchđồng thể thận. Quercetin được sử dụng làm thuốc thử nghiệm, ở liều uống 30 mg/kg và 50mg/kg đều làm giảm nồng độ creatinin, BUN trong huyết tương và hàm lượng MDA trongthận của chuột nhắt trắng bị gây tổn thương thận cấp bằng cisplatin, thể hiện tác dụng bảovệ thận trước tổn thương oxy hoá gây bởi cisplatin.Từ khoá: Cisplatin, tổn thương thận cấp, creatinin, BUN, MDA, quercetinTrích dẫn: Nguyễn Ngọc Phụng, Mai Thành Chung và Nguyễn Thị Thu Hương, 2020. Khảo sát mô hình gây tổn thương thận cấp bằng cisplatin ở chuột nhắt trắng. Tạp chí Nghiên cứu khoa học và Phát triển kinh tế Trường Đại học Tây Đô. 10: 251-262.*PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Hương - Giảng viên Khoa Dược và Điều dưỡng, Trường Đại học Tây Đô 251Tạp chí Nghiên cứu khoa học và Phát triển kinh tế Trường Đại học Tây Đô Số 10 - 2020 1. ĐẶT VẤN ĐỀ sàng lọc thuốc mới có tác dụng bảo vệ Theo thống kê của cơ quan nghiên thận.cứu ung thư quốc tế (International 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNGAgency for Research on Cancer – PHÁP NGHIÊN CỨUIARC), năm 2018 trên toàn thế giới có 2.1. Đối tượng nghiên cứu18,08 triệu ca ung thư mới mắc với trên9,5 triệu ca tử vong và Việt Nam ước 2.1.1. Động vật thử nghiệmtính có 164,671 nghìn ca mới mắc với Các thử nghiệm được thực hiện trêntrên 114,871 nghìn ca tử vong (Ferlay et chuột nhắt trắng đực Swiss albino (Musal., 2018). Cisplatin (cis-diamine musculus var albino), 6 - 7 tuần tuổi,dichloroplatinum II) là một thuốc hóa trị trọng lượng trung bình 28 ± 2 gam.ung thư có chứa platinum được chỉ định Chuột và thực phẩm nuôi được cung cấptrong phác đồ hóa trị nhiều loại bệnh bởi Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế -ung thư. Việc điều trị bằng cisplatin đã TP. Nha Trang. Chuột được để ổn định 1được chứng minh đạt hiệu quả nhưng tuần trong môi trường thí nghiệm (chu kìkèm theo nhiều tác dụng phụ trên lâm 12 giờ sáng - tối, 27 ± 2°C và độ ẩmsàng. Tổn thương thận bắt đầu vài ngày tương đối < 70%) trong lồng kích thướcsau khi điều trị bằng cisplatin với sự gia 25 x 35 x 15 cm (8 chuột/lồng) với nướctăng nồng độ creatinin, nitơ ure máu uống đầy đủ. Thể tích cho uống (p.o.)(BUN), gây tổn thương oxy hóa thận do hoặc tiêm màng bụng (i.p.) là 10 ml/kglàm tăng các gốc tự do và làm suy giảm trọng lượng chuột.các chất chống oxy hóa trong các tế bàothận (Shaloam et al., 2014). 2.1.2. Thuốc thử nghiệm Do tỷ lệ mắc bệnh ngày càng tăng, Cisplatin và quercetin (có độ tinhnhờ sự phát triển của khoa học nhiều mô khiết ≥ 97%, định lượng bằng HPLC)hình động vật thực nghiệm đã được được cung cấp bởi Sigma Aldrich – Mỹ.nghiên cứu để nắm bắt được cơ chế gây 2.2. Phương pháp nghiên cứubệnh và đưa mô hình vào tìm kiếm, thử 2.2.1. Khảo sát mô hình gây tổnnghiệm các thuốc mới trong điều trị. thương thận cấp bằng cisplatin trênTrước thực trạng điều trị ung thư bằng chuột nhắt trắngcisplatin hiện nay và tỉ lệ tổn thươngthận cấp ngày càng tăng cao, việc mô Chuột được chia ngẫu nhiên thành cácphỏng mô hình gây tổn thương thận lô (n = 7) với thời gian khảo sát 7 ngàybằng cisplatin trên chuột nhắt trắng được như sau: Lô đối chứng sinh lý (tiêm i.p.lựa chọn do tính đơn giản và có nhiều NaCl 0,9%) và các lô cisplatin (i.p. liềuđiểm tương đồng với độc tính trên thận duy nhất cisplatin với các liều 10 mg/kg,của cisplatin gây ra ở người. Do đó 15 mg/kg, 20 mg/kg và 30 mg/kg).nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu Cisplatin được hòa tan trongứng dụng mô hình thực nghiệm gây tổn dimethylformamide (DMF) với tỷ lệ 1thương thận cấp bằng cisplatin trong 252Tạp chí Nghiên cứu khoa học và Phát triển kinh tế Trường Đại học Tây Đô Số 10 - 2020mg cisplatin/ 0,1 ml DMF, sau đó pha được tiêm phúc mạc cisplatin liều duytrong NaCl 0,9% vừa đủ 10 ml. nhất (li ...