Khảo sát mức lọc cầu thận, độ thẩm thấu nước tiểu ở bệnh nhân sỏi niệu quản tại Bệnh viện E

Bài viết trình bày khảo sát mức lọc cầu thận (MLCT), độ thẩm thấu nước tiểu (ĐTTNT) và mối liên quan với một số đặc điểm ở bệnh nhân (BN) sỏi niệu quản tại Bệnh viện E.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát mức lọc cầu thận, độ thẩm thấu nước tiểu ở bệnh nhân sỏi niệu quản tại Bệnh viện E T¹P CHÝ Y - D¦îc häc qu©n sù sè 4-2020KHẢO SÁT MỨC LỌC CẦU THẬN, ĐỘ THẨM THẤU NƯỚC TIỂU Ở BỆNH NHÂN SỎI NIỆU QUẢN TẠI BỆNH VIỆN E Nguyễn Minh Tuấn1,2, Lê Việt Thắng1 TÓM TẮT Mục tiêu: Khảo sát mức lọc cầu thận (MLCT), độ thẩm thấu nước tiểu (ĐTTNT) và mối liênquan với một số đặc điểm ở bệnh nhân (BN) sỏi niệu quản tại Bệnh viện E. Đối tượng vàphương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 183 BN sỏi niệu quản có chỉ định tán sỏingược dòng bằng laser, MLCT được tính, lấy nước tiểu 24 giờ xác định ĐTTNT. Kết quả: Giá trịtrung bình MLCT là 68,91 ml/phút, tỷ lệ BN có MLCT < 60 ml/phút (31,7%). ĐTTNT trung bìnhlà 468 mOsm, tỷ lệ BN giảm ĐTTNT là 87,4%, có mối tương quan thuận, mức độ vừa giữaĐTTNT và MLCT (r = 0,256; p < 0,05). Nhóm BN tăng huyết áp (THA); đái tháo đường (ĐTĐ) có giátrị trung bình MLCT, ĐTTNT thấp hơn nhóm không THA, ĐTĐ. Tỷ lệ BN có MLCT < 60 ml/phútvà giảm ĐTTNT cao hơn ở nhóm BN không THA; ĐTĐ (p < 0,05). MLCT và ĐTTNT giảm dầntheo mức độ nặng của giãn đài bể thận (p < 0,01). Kết luận: Giảm MLCT và ĐTTNT thườnggặp, có tương quan thuận với THA, ĐTĐ và mức độ nặng của giãn đài bể thận ở BN sỏi niệuquản có chỉ định tán sỏi ngược dòng bằng laser. * Từ khoá: Sỏi niệu quản; Tán sỏi bằng laser; Mức lọc cầu thận; Độ thẩm thấu nước tiểu. ĐẶT VẤN ĐỀ sỏi niệu quản, các tình trạng tắc nghẽn Sỏi tiết niệu là một bệnh lý thường gây ứ niệu, giãn đài bể thận 1 bên hoặcgặp tại Việt Nam cũng như trên thế giới, 2 bên, có thể ảnh hưởng đến chức năngcó thể gặp ở các vị trí như: nhu mô thận, thận. Chức năng cô đặc của thận do ốngniệu quản và bàng quang [1, 2, 3]. Mặc thận đảm nhận sẽ bị thay đổi đầu tiên ởdù ở các vị trí khác nhau, nhưng chúng BN có sỏi niệu quản. Chưa có nhiềuđều hình thành từ các ống thận bao gồm: nghiên cứu đề cập đến chức năng lọc vàỐng lượn gần, ống lượn xa, ống góp và ĐTTNT ở BN sỏi niệu quản có chỉ địnhquai Henle. Như vậy, sỏi thận hay sỏi tán sỏi ngược dòng bằng laser. Vì vậy,niệu quản đều mang bản chất như nhau, chúng tôi thực hiện đề tài với 2 mục tiêu:quá trình hình thành sỏi làm cản trở dòng - Khảo sát MLCT, ĐTTNT ở BN có chỉchảy nước tiểu, gây ứ niệu. Tổn thương định tán sỏi ngược dòng bằng laser.tại thận do sỏi niệu quản bao gồm quátrình ứ niệu ngược dòng, viêm tại nhu mô - Tìm hiểu mối liên quan giữa MLCT,thận, vi khuẩn sống trong môi trường ĐTTNT với một số đặc điểm BN sỏi niệunước tiểu ứ đọng dễ phát triển gây viêm quản như: THA, ĐTĐ và mức độ giãn đàithận bể thận sau sỏi [1, 2]. Đặc biệt, ở BN bể thận.1 Bộ môn-Khoa Thận lọc máu, Bệnh viện Quân y 103, Học viện Quân y2 Khoa Thận tiết niệu, Bệnh viện E, Hà NộiNgười phản hồi: Nguyễn Minh Tuấn (bstuan76bve@gmail.com) Ngày nhận bài: 14/4/2020 Ngày bài báo được đăng: 1/6/2020 43T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 4-2020 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP - Bệnh nhân đang mắc bệnh cấp tính NGHIÊN CỨU hoặc nghi ngờ mắc bệnh ngoại khoa. 1. Đối tượng nghiên cứu 2. Phương pháp nghiên cứu 183 BN được chẩn đoán xác định có - Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang.sỏi niệu quản đơn thuần hoặc kết hợp ở - Bệnh nhân được khai thác tiền sửvị trí khác, sỏi 1 bên hoặc 2 bên có chỉ mắc sỏi, yếu tố nguy cơ mắc sỏi, bệnh thậnđịnh tán sỏi bằng laser tại Bệnh viện E. tiết niệu khác. * Tiêu chuẩn lựa chọn: - Xét nghiệm công thức máu, sinh hoá - Bệnh nhân ≥ 18 tuổi. máu, nước tiểu 10 chỉ tiêu trước điều trị. - Được chẩn đoán xác định có sỏi - Bệnh nhân được tính MLCT bằngtiết niệu. công thức Cockcroft-Gault. Chẩn đoán - Đồng ý tham gia nghiên cứu. suy giảm chức năng thận khi MLCT * Tiêu chuẩn loại trừ: < 60 ml/phút [1]. - Bệnh nhân sỏi niệu quản kèm theo - Đánh giá tổn thương thận theo Hộiung thư thận hoặc có các biểu hiện tắc Thận học Quốc tế [4, 5].nghẽn khác như: U tuyến tiền liệt ở nam, - Đo ĐTTNT: Lấy nước tiểu 24 giờ,các bất thường đường niệu khác gây giãn sau đó đo ĐTTNT tự động trên máyđài bể thận. BN có sỏi niệu quản kèm FISKE 210 (Mỹ). Đơn vị tính: mOsm. Chẩntheo mắc bệnh cầu, khe ống, mạc ...