Khẩu phần ăn cho bệnh nhân Đái tháo đường

Mục tiêu chung chế độ ăn 1. Đưa mức đường huyết về càng gần bình thường càng tốt. 2. Bảo vệ tim mạch, kiểm soát huyết áp, chống lại các loại chất béo có hại cho tim mạch. 3. Giữ cân nặng ở mức hợp lý.4. Ngăn chận hay làm chậm xuất hiện các biến chứng của đái tháo đường. 5. Bảo vệ sức khỏe, giúp người bệnh cảm thấy luôn luôn khỏe mạnh, lạc quan và tuân thủ tốt chế độ ăn.Tuy nhiên không thể có một chế độ ăn áp dụng chung cho mọi người mà cần...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khẩu phần ăn cho bệnh nhân Đái tháo đường Khẩu phần ăn cho bệnh nhân Đái tháo đường Bs. Trần Quang Khánh Bộ môn Nội tiết - Đại học Y dược TP.HCM Mục tiêu chung chế độ ăn 1. Đưa mức đường huyết về càng gần bình thường càng tốt. 2. Bảo vệ tim mạch, kiểm soát huyết áp, chống lại các loại chất béo có hạicho tim mạch. 3. Giữ cân nặng ở mức hợp lý. 4. Ngăn chận hay làm chậm xuất hiện các biến chứng của đái tháo đường. 5. Bảo vệ sức khỏe, giúp người bệnh cảm thấy luôn luôn khỏe mạnh, lạcquan và tuân thủ tốt chế độ ăn. Tuy nhiên không thể có một chế độ ăn áp dụng chung cho mọi người màcần phải xây dựng một chế độ ăn thích hợp cho từng cá nhân. Chế độ ăn riêng chotừng cá nhân phụ thuộc vào các yếu tố sau: 1. Mức cân nặng, giới tính 2. Nghề nghiệp (mức độ lao động nhẹ, trung bình, nặng). 3. Thói quen và sở thích. Chế độ ăn của từng người phải tuân theo một quy tắc chung như sau: 1.Lượng carbohydart (chất bột) và chất béo đơn chưa bão hòa (ví dụ dầu ôliu, dầu hướng dương…) chiếm từ 60 – 70% năng lượng. Nên dùng các loạicarbohydrat hấp thu chậm. Thành phần chất béo nên gia giảm tùy theo tình trạngcân nặng của bệnh nhân (để giảm cân nặng và duy trì cân nặng thích hợp). 2.Hạn chế các loại chất béo bão hòa (mỡ động vật) và các loại chất béo đãqua chế biến (margarin, các loại dầu ăn có nguồn gốc hóa học hay đã qua chiênxào rồi dùng lại). 3.Chất đạm chiếm khoảng 15 – 20% nhu cầu năng lượng. Nên dùng cácloại đạm có nguồn gốc thực vật, các loại đậu, đậu hủ. Đối với đạm động vật thìnên ưu tiên ăn cá. 4.Không nên dùng trực tiếp những loại thức ăn có thành phần đường hấpthu nhanh. Khi cần bổ sung chất đường, nên chọn các loại trái cây nhưng lượngtrái cây cũng phải vừa đủ, không nên lạm dụng. 5.Nên ăn theo đúng bữa trong ngày (sáng, trưa, chiều). Không nên ăn nhiềubữa nhỏ hay ăn xế. Tránh tối đa việc ăn khuya vì rất dễ làm đường huyết buổi sángtăng (trừ trường hợp phải tiêm insulin cử tối). Một số điểm chú ý: 1.Nên ăn các thực phẩm được nấu tại nhà. Hạn chế tối đa việc ăn bên ngoài,trừ khi bất khả kháng. Các loại thức ăn được chế biến bằng phương pháp luộc,hấp, tiềm, nấu canh thì chứa ít chất độc hơn các loại chế biến ở nhiệt độ cao nhưxào, chiên, đặc biệt là chiên dòn. 2.Một số loại thực phẩm đóng gói sẵn được quảng cáo “dành cho bệnhnhân đái tháo đường”. Phải thật cẩn thận xem kỹ thành phần và bảng năng lượngđược in trên nhãn. Không nên tin cậy tuyệt đối vào các loại thực phẩm được quảngcáonày, hơn nữa giá thành thường cao. 3.Chú ý không nên tùy tiện bỏ bữa ăn rồi sau đó ăn bù. Bỏ bữa ăn rất nguyhiểm đặc biệt đối với các bệnh nhân có tiêm insulin. Trái cây: 1.Đường trong trái cây là loại đường fructose. Đường frutose làm tăngđường huyết chậm hơn đường sucrose (đường mía) do đó bệnh nhân đái tháođường có thể dùng được. 2.Nên ăn những loại trái cây có màu đậm. Trái cây có màu đậm thường cónhiều loại vitamin và chất khoáng cần thiết cho tim mạch và sức khỏe nói chung. 3.Bản thân chất đường, dù là đường trong trái cây hay đường mía đều làmtăng mức đường huyết và tăng nồng độ các loại mỡ không tốt cho tim mạch (tăngtriglyceride và giảm HDL-cholesterol) vì vậy nên dùng với lượng vừa phải. 4.Khi đã ăn trái cây thì nên bớt lượng chất bột trong bữa ăn hàng ngày vớiliều lượng tương đương. 5.Tuyệt đối không được ăn trái cây để thay các loại thực phẩm khác. Sữa và các loại sản phẩm từ sữa: 1.Bệnh nhân đái tháo đường vẫn có thể uống được sữa và dùng các thựcphẩm chế biến từ sữa. Tuy nhiên nên dùng những loại sữa không đường, hay cácloại sữa được chế biến đặc biệt cho bệnh nhân đái tháo đường. 2.Ăn một hủ yaourt không đường trước bữa ăn có thể làm giảm sự hấp thuchất bột đường và ít làm tăng đường huyết sau ăn. 3.Bệnh nhân đái tháo đường có thể dùng các loại sữa không đường, ít (haykhông béo), hay sữa đậu nành. Cũng có thể dùng các loại sữa được chế biến dànhriêng cho người đái tháo đường. 4.Nên bỏ hẳn thói quen uống sữa trước khi đi ngủ. Có thể uống sữa đượcvào buổi sáng (điểm tâm) hay buổi trưa. 5.Vào những ngày mệt mỏi hay bị bệnh, có thể dùng những loại sữa đónghộp sẵn thay thế bữa ăn (với năng lượng tương đương). Ngoài ra có thể ăn cháo,mì, hay bánh mì rẻ tiền và dễ kiếm hơn. Tóm lại, không có một chế độ ăn nào áp dụng chung cho tất cả mọi người.Thông qua tư vấn với các chuyên gia dinh dưỡng, bác sĩ chuyên khoa đái tháođường, bệnh nhân có thể tự xây dựng khẩu phần thức ăn riêng cho mình tùy theogiới tính, tuổi tác, nghề nghiệp và sở thích. Trên tinh thần nắm được quy tắc chungvà tự theo dõi mức đường huyết, chúng tôi mong rằng các bệnh nhân sẽ luôn luôncảm thấy vui khỏe và không quá lo lắng, khó khăn tr ...