Khó hiểu… nhà đầu tư nước ngoài

Luật sư Cao Bá Trung, Công ty Luật INCIP (Hà Nội) mới đây tiếp tục có văn bản đề nghị hướng dẫn chi tiết thế nào là "nhà đầu tư nước ngoài". Với hàng loạt quy định dẫn chiếu liên quan đến khái niệm này, ông Trung cho rằng, đang có sự không rõ ràng trong quy định
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khó hiểu… nhà đầu tư nước ngoàiKhó hiểu… nhà đầu tư nướcngoàiLuật sư Cao Bá Trung, Công ty Luật INCIP (Hà Nội) mới đây tiếptục có văn bản đề nghị hướng dẫn chi tiết thế nào là nhà đầu tưnước ngoài. Với hàng loạt quy định dẫn chiếu liên quan đến kháiniệm này, ông Trung cho rằng, đang có sự không rõ ràng trongquy định, thậm chí có những cách hiểu không đúng về góc độpháp luật hiện hành. Thực tế này đang gây khó khăn rất lớntrong quá trình hành nghề của chúng tôi, ông Trung bức xúc.Trên các văn bản pháp lý, khái niệm về nhà đầu tư nước ngoàihiện đang được thể hiện theo nhiều cách. Thứ nhất, nhà đầu tưnước ngoài là tổ chức, cá nhân nước ngoài và cách hiểu liên đớitiếp theo sẽ là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài là nhàđầu tư Việt Nam, là doanh nghiệp Việt Nam.Luật Thương mại còn khẳng định rõ ràng rằng, doanh nghiệp cóvốn đầu tư nước ngoài được thương nhân nước ngoài thành lậptại Việt Nam theo quy định của pháp luật Việt Nam hoặc điều ướcquốc tế mà Việt Nam là thành viên thì được coi là thương nhânViệt Nam.Theo quy định của Luật Đầu tư, nhà đầu tư nước ngoài là tổchức, cá nhân nước ngoài bỏ vốn để thực hiện hoạt động đầu tưtại Việt Nam. Chưa có một giới hạn cụ thể nào tiếp theo để làm rõcho khái niệm này.Trên thực tế, các thủ tục đăng ký kinh doanh, đăng ký đầu tư…liên quan đến đối tượng này đang được áp dụng theo hướngdoanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài mà nhà đầu tư nướcngoài sở hữu dưới 51% thì được coi như hoặc áp dụng các điềukiện của nhà đầu tư trong nước.Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài mà nhà đầu tưnước ngoài sở hữu trên 51% thì được coi là nhà đầu tư nướcngoài và áp dụng các điều kiện, thủ tục đầu tư như đối với nhàđầu tư nước ngoài.Rõ ràng, đang tồn tại song song hai cách hành xử đối với đốitượng này. Đáng nói là, sự trái ngược nhau này đã tạo nênnhững rắc rối rất lớn trong hoạt động của cả nhà đầu tư, cũngnhư của các cơ quan thực hiện nghiệp vụ đăng ký đầu tư, đăngký kinh doanh.Luật sư Lê Nga, Công ty Luật Kinh Bắc cho biết, hiện tại cácdoanh nghiệp Việt Nam có phần góp vốn của nhà đầu tư nướcngoài trên 49% vốn điều lệ đang không biết thực hiện thủ tục đầutư, bổ sung, sửa đổi đăng ký kinh doanh… ở đâu.Lý do là, các phòng đăng ký kinh doanh khi được yêu cầu hướngdẫn đã cho biết, họ chỉ thụ lý hồ sơ các doanh nghiệp Việt Namcó tỷ lệ góp vốn của nhà đầu tư nước ngoài dưới 49% theo quyđịnh của Nghị định 139/2007/NĐ-CP hướng dẫn một số điều củaLuật Doanh nghiệp.Về nguyên tắc, doanh nghiệp được đăng ký thành lập tại cơquan nào thì các thủ tục thay đổi cũng do cơ quan đó thụ lý. Vớithực tế này, câu hỏi đặt ra là cơ quan nào có thẩm quyền giảiquyết các trường hợp trên và thủ tục ra sao? Doanh nghiệp sẽđược cấp lại giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hay giấychứng nhận đầu tư? Cơ chế phối hợp của các cơ quan có thẩmquyền?..., bà Nga đặt câu hỏi.Trong khi phía cơ quan quản lý vẫn lúng túng, ngần ngại trong xửlý các quy định hiện hành, rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài đangđưa ra những đề nghị theo kiểu cho phép áp dụng các điều kiệnđầu tư như với nhà đầu tư trong nước trong nhiều trường hợp cógiới hạn với nhà đầu tư nước ngoài.Cụ thể, nhà đầu tư nước ngoài đang thông qua các công ty luậtđề nghị cho phép áp dụng các thủ tục như doanh nghiệp ViệtNam trong trường hợp lĩnh vực mà doanh nghiệp thành lập trướckhi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO)không bị khống chế về tỷ lệ góp vốn của nhà đầu tư nước ngoàinhưng đã hiện thay đổi theo cam kết của Việt Nam với WTO.Theo đó, họ đề nghị được phép mở chi nhánh khi mở rộng hoạtđộng thay vì buộc phải thành lập liên doanh do khống chế bởi cáccam kết. Với các lĩnh vực đầu tư có điều kiện áp dụng cho đầu tưnước ngoài, các công ty luật cũng cho biết, nhà đầu tư mongmuốn hạn mức tiếp cận thị trường trong trường hợp vốn nướcngoài trong doanh nghiệp dưới 51% giống như các doanh nghiệptrong nước…Nhiều chuyên gia xây dựng pháp luật về đầu tư cho rằng, về mặtquản lý nhà nước, sẽ không thể coi các doanh nghiệp có vốn đầutư trực tiếp nước ngoài là các nhà đầu tư nước ngoài được. Tuynhiên, cho tới điểm này, việc làm rõ khái niệm này vẫn chưa cónhững đề xuất chính thức và cụ thể. ...