Khoa học và nghệ thuật lãnh đạo công ty (Phần 32)

Khoa học và nghệ thuật lãnh đạo công ty (Phần 32)"Theo quan điểm truyền thống, quản trị tri thức (knowledge management) sẽ xem xét kiến thức trong giới hạn của những thông tin đã được hình thành, được chuẩn bị trước và đã được chọn lọc từ trước. Tuy nhiên, kiểu tri thức tĩnh tại và mang tính khung cảnh này dường như đối lập với thế hệ của những quan điểm đa dạng và mâu thuẫn, nhưng rất cần thiết cho việc đương đầu với thách thức trong môi trường bất ổn và luôn vận động". - Tiến sỹ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khoa học và nghệ thuật lãnh đạo công ty (Phần 32) Khoa học và nghệ thuật lãnh đạo công ty (Phần 32) Theo quan điểm truyền thống, quản trị tri thức (knowledge management) sẽxem xét kiến thức trong giới hạn của những thông tin đã được hình thành, được chuẩnbị trước và đã được chọn lọc từ trước. Tuy nhiên, kiểu tri thức tĩnh tại và mang tínhkhung cảnh này dường như đối lập với thế hệ của những quan điểm đa dạng và mâuthuẫn, nhưng rất cần thiết cho việc đương đầu với thách thức trong môi trường bất ổnvà luôn vận động. - Tiến sỹ Yogesh Malhotra đã viết trong cuốn Hướng tới Sinh tháihọc tri thức cho những dòng thác tổ chức (Toward a Knowledge Ecology forOrganizational White-Waters) Dữ liệu được chuyển hoá thành thông tin thông qua việc chúng ta kết hợpnhững dữ liệu đó với tri thức có sẵn và bản thể của mỗi người để tạo ra sự biểu đạt trithức (knowledge representation). Việc này thường được thực hiện nhằm giải quyếtmột vấn đề hay giải thích một hiện tượng nào đó. Sự biểu đạt tri thức sẽ có sự thay đổi rõ nét khi chúng ta tiếp nhận các dữ liệumới, chẳng hạn như kiến thức, cảm giác, hay kinh nghiệm. Sở dĩ những dữ liệu mớinày có thể làm thay đổi sự biểu đạt tri thức là do bộ não của chúng ta được phân chiathành các nhánh khác nhau hay được kết nối trực tiếp tới một vài sự biểu đạt khác, chứkhông đơn thuần phân chia thành các tầng khác nhau. Do bộ não được phân nhánh nên tri thức của con người rất linh hoạt, các sựbiểu đạt tri thức khác nhau luôn biến đổi và phát triển cùng với những kinh nghiệm vàkiến thức mới. Xuất phát từ tính phức tạp của sự biểu đạt nên phần lớn tri thức không được thểhiện thành văn bản mà chúng chỉ tồn tại bên trong bản thân mỗi con người. Trongnhiều trường hợp, sự biểu đạt tri thức ở lại bên trong người thể hiện, và sự biểu của“dòng chảy tri thức (flow of knowledge) cũng sẽ dừng lại ở đó. Một hệ thống quản trị tri thức (Knowledge Management system), có thể đơngiản như một câu chuyện hay phức tạp như một chương trình máy tính trị giá hàngtriệu USD, là nơi hình thành nên một “bức ảnh thoáng qua” (snapshot) về sự biểu đạttri thức của mỗi cá nhân. Hệ thống này còn có tên gọi là “thu hoạch trithức”(knowledge harvesting). Trong trường hợp đơn giản như một câu truyện, sự biểuđạt tri thức được truyền tới những người khác thông qua những nhận định ngôn từ.Trong trường hợp phức tạp như một chương trình máy tính, tri thức sẽ được thể hiệnnhư một cơ sở dữ liệu mà những người khác có thể sử dụng được. Nó đơn thuần chỉ làmột “bức ảnh thoáng qua” vì những hiểu biết và kinh nghiệm sau này có thể làm thayđổi sự biểu đạt tri thức của con người, trong khi “bức ảnh thoáng qua” vẫn không thayđổi. Một số người khác có thể khai thác “bức ảnh thoáng qua” về tri thức bằng việcsử dụng câu chuyện hoặc tham gia vào hệ thống quản trị tri thức, rồi sau đó phối kếthợp những hiểu biết mới với những tri thức có sẵn, từ đó điều chỉnh những tri thức đãcó hay hình thành nên những sự biểu đạt tri thức mới. Tri thức này sẽ được áp dụng đểgiải quyết những nhu cầu cá nhân hay kinh doanh, hoặc dùng để giải thích một hiệntượng nào đó. Tuỳ thuộc vào hệ thống quản trị tri thức và đặc tính của từng hoàn cảnh mà một“bức ảnh thoáng qua” về tri thức mới này có thể hay không thể được thu nạp vào hệthống. Quản trị tri thức đến với con người một cách tự nhiên Khi có trong tay bộ sưu tập ôtô đồ chơi, một đứa trẻ có thể sắp xếp những chiếcxe theo màu sắc, loại xe, kích cỡ, kiểu trò chơi, hay theo các tiêu chí phân loại khác.Đứa trẻ thậm chí còn sáng tạo ra những tiêu chuẩn phân nhóm khác nhau, chẳng hạnnhư những bảng phân loại mới, các hoạt động của trò chơi, hay những trò mới đứa trẻmuốn tạo ra. Tuy nhiên, máy tính sẽ được xem là “thông thái” khi nó có thể chọn lựađể rồi sắp xếp các thông tin đã thu thập vào thành một nhóm duy nhất. Quả thật, khôngít tổ chức ngày nay đang đặt cược khá nhiều vào các hệ thống máy tính dựa trên lượngdữ liệu mà những hệ thống như vậy có thể lưu giữ được, cũng như tốc độ mà hệ thốngcó thể xử lý, sắp xếp và phân bổ thông tin. Khuôn khổ của Quản trị tri thức Thu nhận tri thức (Knowledge Acquisition ) Đây là hoạt động tập hợp kiến thức. Bạn đừng cố gắng thu thập tất cả mọi kiếnthức, dù nhỏ nhất trong tổ chức của bạn, bởi đó là một con đường quá dài và khôngthích hợp! Hãy tìm ra một hay hai nguồn tốt nhất để thu thập tri thức. Ví dụ, tạp chíExecutive Edge (Số tháng 12-2000/tháng 01-2001) cho biết, Hill & Knowlton, mộtcông ty chuyên về giao tiếp công chúng có trụ sở chính tại New York cùng hàng trămvăn phòng đại diện và khách hàng rải rác khắp toàn cầu, đã phát hiện ra rằng mộtlượng lớn các tri thức của hãng nằm trong các email. Vì vậy, hãng đã triển khai một hệthống cho phép lưu giữ các bức thư quan trọng mang tính chiến lược ...