Khu công nghiệp sinh thái

Khu công nghiệp (KCN) đóng một vai trò vô cùng quan trọng thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, đặc biệt là các n-ớc đang phát triển ở châu á. Hiện nay, ấn Độ có kho.ng hơn 1000 KCN; Trung Quốc có hơn 600 KCN, 32 đặc khu kinh tế và 51 khu công nghệ cao (KCNC); Inđônêxia có 148 KCN; Malayxia có 311 KCN;
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khu công nghiệp sinh thái 1. giíi thiÖu chung1.1. Më ®Çu Khu c«ng nghiÖp (KCN) ®ãng mét vai trß v« cïng quanträng thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa ë hÇu hÕt c¸c quèc giatrªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lμ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn ë ch©u ¸. HiÖnnay, Ên §é cã kho¶ng h¬n 1000 KCN; Trung Quèc cã h¬n 600KCN, 32 ®Æc khu kinh tÕ vμ 51 khu c«ng nghÖ cao (KCNC);In®«nªxia cã 148 KCN; Malayxia cã 311 KCN; Philippine cã 77 KCN;Th¸i Lan cã 29 KCN; ViÖt Nam cã 100 KCN (tÝnh ®Õn th¸ng03/2004). C¸c KCN ph¸t triÓn nhanh chãng ®em l¹i lîi Ých vÒ kinh tÕrÊt lín cho c¸c quèc gia. Tuy nhiªn, sù tËp trung c«ng nghiÖptrong mét khu vùc nhÊt ®Þnh cμng lμm t¨ng thªm c¸c t¸c ®éngxÊu vèn cã cöa c«ng nghiÖp tíi m«i tr−êng. C¸c quèc gia ®ÒunhËn ra r»ng c¸i gi¸ ph¶i tr¶ cho vÊn ®Ò m«i tr−êng cña sù ph¸ttriÓn nμy lμ rÊt lín. Ng−êi ta ®· ®Æt ra c©u hái: LiÖu cã nªn tiÕp tôcph¸t triÓn m« h×nh KCN vμ nÕu ph¸t triÓn tiÕp tôc th× m« h×nh nμysÏ ph¶i thay ®æi nh− thÕ nμo? N¨m 1992, Héi nghÞ Liªn hîp quèc vÒ m«i tr−êng vμ ph¸ttriÓn häp t¹i Rio de Janeiro, Braxin, ®· kh¼ng ®Þnh quyÒn lîi cñacon ng−êi, b¶o vÖ sù toμn vÑn cña hÖ thèng m«i tr−êng vμ ph¸ttriÓn bÒn v÷ng. §©y lμ mét mèc lÞch sö quan träng mμ tõ ®ã c¸cnghiªn cøu mét c¸ch hÖ thèng vÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong mäilÜnh vùc c«ng nghiÖp, kinh tÕ, quy ho¹ch,… ®−îc hoμn thiÖn vμøng dông réng kh¾p. Kh¸i niÖm KCN sinh th¸i (KCNST) b¾t ®Çu ®−îc ph¸t triÓn tõ®Çu nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû 20 trªn c¬ së cña Sinh th¸i häcc«ng nghiÖp (STHCN): HÖ c«ng nghiÖp kh«ng ph¶i lμ c¸c thùc thÓriªng rÏ mμ lμ mét tæng thÓ c¸c hÖ thèng liªn quan gièng nh− hÖsinh th¸i; STHCN t×m c¸ch lo¹i trõ kh¸i niÖm “chÊt th¶i” trong s¶nxuÊt c«ng nghiÖp. Môc tiªu c¬ b¶n cña nã lμ t¨ng c−êng hiÖuqu¶ cña ho¹t ®éng c«ng nghiÖp vμ c¶i thiÖn m«i tr−êng: gi¶mthiÓu sö dông tμi nguyªn thiªn nhiªn kh«ng thÓ t¸i t¹o, gi¶m thiÓuc¸c t¸c ®éng xÊu m«i tr−êng, duy tr× hÖ sinh th¸i tù nhiªn cña khuvùc,... KCN Kalundborg, §an M¹ch ®−îc coi lμ KCN ®iÓn h×nh®Çu tiªn trªn thÕ giíi øng dông Céng sinh c«ng nghiÖp, mét trongnh÷ng nghiªn cøu cña STHCN, vμo viÖc ph¸t triÓn mét hÖ thèngtrao ®æi n¨ng l−îng vμ nguyªn vËt liÖu gi÷a c¸c c«ng ty tõ n¨m1972. Trong vßng 15 n¨m (tõ 1982-1997), l−îng tiªu thô tμi nguyªncña KCN nμy gi¶m ®−îc 19.000 tÊn dÇu, 30.000 tÊn than, 600.000m3 n−íc, vμ gi¶m 130.000 tÊn c¸cbon dioxide th¶i ra. Theo thèngkª n¨m 2001, c¸c c«ng ty trong KCN nμy thu ®−îc 160 triÖu USDlîi nhuËn trªn tæng ®Çu t− 75 triÖu USD. M« h×nh ho¹t ®éng KCNnμy lμ c¬ së quan träng ®Ó h×nh thμnh hÖ thèng lý luËn STHCN vμc¸c KCNST trªn thÕ giíi. HiÖn nay trªn thÕ giíi cã kho¶ng 30 KCNST, phÇn lín n»m ën−íc Mü vμ ch©u ¢u. T¹i ch©u ¸, m¹ng l−íi c«ng nghiÖp sinh th¸ivíi mét sè c¸c KCNST ®· ®−îc thμnh lËp vμ ph¸t triÓn ë NhËt B¶n,Trung Quèc, Ên §é vμ mét sè n−íc kh¸c. Víi sù nghiªn cøu ngμy cμng s©u vÒ STHCN vμ c¸c lÜnh vùcliªn quan kh¸c, víi c¸c tiÕn bé v−ît bËc cña khoa häc kü thuËtvμ c«ng nghÖ, KCNST ®· trë thμnh mét m« h×nh míi cho ph¸t triÓnc«ng nghiÖp, kinh tÕ vμ x· héi phï hîp víi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn bÒnv÷ng toμn cÇu. C«ng nghiÖp hãa nhanh chãng vμ bÒn v÷ng lμ yªu cÇu®Æt ra ®èi víi c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn nh− ViÖt Nam. Tõ khi KCN®Çu tiªn ®−îc thμnh lËp n¨m 1991 ®Õn nay, c¸c KCN ë ViÖt Nam®· ®¹t ®−îc rÊt nhiÒu thμnh c«ng nh−ng còng ®ang g©y rakh«ng Ýt c¸c ¶nh h−ëng m«i tr−êng vμ x· héi. §Þnh h−íng ph¸ttriÓn c«ng nghiÖp theo STHCN vμ x©y dùng m« h×nh KCN míi -KCNST lμ mét viÖc lμm kh«ng thÓ chËm trÔ. Trong n¨m 2002 vμ2003, Bé c«ng nghiÖp ViÖt Nam (MOI) ®· kÕt hîp víi HiÖp héi m«itr−êng Mü-Ch©u ¸ (US-AEP) vμ Ban qu¶n lý c¸c KCN Th¸i Lan(IEAT) tiÕn hμnh c¸c héi th¶o, c¸c khãa ®μo t¹o, tham quan häctËp,… vÒ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp sinh th¸i vμ dù ®Þnh sÏ ¸p dôngKÕ ho¹ch qu¶n lý m«i tr−êng sinh th¸i c«ng nghiÖp vμo mét sèKCN ë ViÖt Nam. Cuèn s¸ch nμy nh»m cung cÊp nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶nnhÊt vÒ KCNST vμ c¸c chØ dÉn còng nh− nguyªn t¾c c¬ b¶n ®Óx©y dùng vμ ph¸t triÓn KCNST ë ViÖt Nam.21.2. Kh¸i niÖm KCNST KCNST lμ mét “céng ®ång” c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vμdÞch vô cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt trªn cïng mét lîi Ých: h−íng tíimét ho¹t ®éng mang tÝnh x· héi, kinh tÕ vμ m«i tr−êng chÊt l−îngcao, th«ng qua sù hîp t¸c trong viÖc qu¶n lý c¸c vÊn ®Ò vÒ m«itr−êng vμ nguån tμi nguyªn. B»ng c¸c ho¹t ®éng hîp t¸c chÆtchÏ víi nhau, “céng ®ång” KCNST sÏ ®¹t ®−îc mét hiÖu qu¶ tængthÓ lín h¬n nhiÒu so víi tæng c¸c hiÖu qu¶ mμ tõng doanh nghiÖpho¹t ®éng riªng lÎ gép l¹i. KCNST ®−îc h×nh thμnh dùa trªn c¸c nghiªn cøu vμ thönghiÖm trong c¸c lÜnh vùc cÊp thiÕt hiÖn nay nh−: sinh th¸i häcc«ng nghiÖp, s¶n xuÊt s¹ch; quy ho¹ch, kiÕn tróc vμ x©y dùngbÒn v÷ng; tiÕt kiÖn n¨ng l−îng; hîp t¸c doanh nghiÖp. C¸c lÜnhvùc nμy ®ang t¹o nªn mét trμo l−u réng kh¾p b»ng c¸c nghiªncøu, chÝnh s¸ch vμ dù ¸n cô thÓ nh»m chøng tá c¸c nguyªn t¾ccña ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Môc tiªu ...