Khúc Hậu Đình Hoa

Khúc Hậu Đình Hoa"Hậu Đình Hoa" nghĩa là "Hoa ở sân sau". Đây là một tập thơ chọn lọc rồi phổ thành âm điệu cho các cung nữ, phi tần hát của Trần Hậu chủ đời Hậu Trần, thời Nam Bắc triều (420-587). Trần Hậu chủ (583-587) tên Trần Thúc Bảo, là một ông vua nổi tiếng tài tử phong lưu. Hậu cung lúc nào cũng có hàng ngàn mỹ nhân tuyệt sắc. Trong số đó có hai nàng là Khổng Quý Tần và Trương Lệ Hoa được nhà vua sủng ái. Hai nàng Quý Tần và Lệ Hoa chẳng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khúc Hậu Đình Hoa Khúc Hậu Đình HoaHậu Đình Hoa nghĩa là Hoa ở sân sau. Đây là một tập thơ chọn lọc rồi phổthành âm điệu cho các cung nữ, phi tần hát của Trần Hậu chủ đời Hậu Trần, thờiNam Bắc triều (420-587).Trần Hậu chủ (583-587) tên Trần Thúc Bảo, là một ông vua nổi tiếng tài tử phonglưu. Hậu cung lúc nào cũng có hàng ngàn mỹ nhân tuyệt sắc. Trong số đó có hainàng là Khổng Quý Tần và Trương Lệ Hoa được nhà vua sủng ái.Hai nàng Quý Tần và Lệ Hoa chẳng những có sắc đẹp lộng lẫy, người mẫn tiệp lạicó tài thi phú, thường cùng Hậu chủ cùng các bực thi văn tài danh trong triềuxướng họa mỗi khi có yến tiệc linh đình.Vì yêu người đẹp tài hoa nên Hậu chủ phải tổn phí nhiều tiền của, cho dựng trướcđiện Quang Chiếu ba tòa lầu lớn. Ba tòa lầu này dùng toàn bằng gỗ trầm hương.Cửa lớn, nhỏ đều dát toàn ngọc ngà, rèm châu, trướng gấm lộng lẫy. Ba lầu ấy đặttên là Lâm Xuân, Kết Ỷ và Vọng Tiên (có bản chép là Vọng Xuân).Dưới lầu, trồng toàn cây quý, hoa lạ, ngào ngạt mùi hương. Lại chất đá xây thànhnúi gọi là núi Nghinh Phong; tháo nước làm thành hồ gọi là hồ Ngoạn Nguyệt.Hằng đêm, Trần Hậu chủ bày yến tiệc, họp các mỹ nhân uống rượu tại lầu LâmXuân cùng với các học sĩ ngâm thơ xướng họa. Một khi có những bài thơ hay,thích, nhà vua cho chép lạai thành tập và phổ vào khúc đàn để những cung nữ hátxướng suốt đêm, nên được gọi là Trường Dạ Ẩm.Những bài thơ, những khúc nhạc lả lướt ấy được chép thành 3 tập là: Nghinh Xuânnhạc, Ngọc Thu và Hậu Đình Hoa. Riêng tập Hậu Đình Hoa toàn sưu tập nhữngbài bay bướm, bóng bẩy, dâm đãng. Chính Trần Hậu chủ cũng làm một khúc hátHậu Đình Hoa:Nguyên tác là: Lệ vũ phương lâm đối cao các Trân trang điểm chất bản khuynh thành, Ánh hộ ngưng kiều sa bất tiến, Xuất duy hàm thái tiếu tương nghinh. Yêu cơ kiểm tự hoa hàm lệ, Ngọc thu lưu quang chiếu Hậu Đình.Nghĩa: Bóng rợp hương thơm chốn lâu các, Nghiêng thành vẻ đẹp với mầu tươi. Ngoài cửa dịu dàng khoan dạo bước Trước màn chào đón mỉm môi cười, Má hồng tựa đóa hoa đầy móc Cây ngọc sân sau chiến sáng ngời (Bản dịch của Phan Thế Roanh)Suốt đêm ngày, Trần Hậu chủ bỏ cả việc triều chính, say sưa bên cạnh Trương LệHoa, Khổng Quý Tần và những mỹ nữ ca hát bên tiệc rượu làm cho đất nước càngsuy đồi.Vua nhà Tùy (589-617) là Văn Đế thừa dịp nhà Hậu Trần suy vi, sai tướng LýUyên và Dương Tố đem quân sang vây Đại Thành. Giữa lúc ấy, Trần Hậu chủ cònđương say khươt trên lầu Kết Ỷ.Quân Tùy đánh phá, đột nhập thành. Quân Hậu Trần chạy tán loạn. Có người phảilấy nước đổ vào mặt Trần Hậu chủ cho tỉnh dậy và yêu cầu ra hàng để cứu quânlính khỏi chết oan. Hậu chủ nói:- Sau lầu, trẫm có đào sẵn giếng sâu.Đoạn, Hậu chủ dắt Trương Lệ Hoa, Khổng Quý Tần và độ mươi mỹ nhân khácđến giếng, ôm nhau nhảy xuống tránh nạn.Quân Tùy lùng tìm nhà vua trong nội cung không thấy, liền ra sau điện CảnhDương, thấy có giếng sâu và có tiếng người thì thầm ở dưới, liền cho thả dâyxuống dò. Bỗng thấy dây nặng, chúng lấy làm lạ, kéo lên.Thì ra hai nàng tiên tuyệt sắc Khổng Quý Tần và Trương Lệ Hoa nắm đầu dây ấymà lên. Một tên lính già chỉ hai nàng nói:- Trần Hậu chủ chết và mất nước cũng vì hai ả này ta chẳng nên mó đến.Quân Tùy nghe nói liền đâm chết cả hai người đẹp vứt xác xuống giếng, lấp đá lại.Giếng ấy về sau gọi là giếng Son Phấn.Riêng về Trần Hậu chủ, có sách nói là được cứu sống, nhưng sau thấy quân sĩ giếtmấy hai nàng Khổng, Trương nên buồn rầu, sinh bịnh nhớ thương mà chết.Nhà Hậu Trần bị diệt vong, người ta cho rằng sở dĩ nước mất nhà tan cũng dokhúc hát Hậu Đình Hoa ấy, vì có tính cách ủy mỵ, dâm dật. Hậu Đình Hoa chỉvề khúc ca vong quốc.Đỗ Mục, một thi hào nổi tiếng đời nhà Đường (618-907), nhân một đêm ghéthuyền trên bến Tần Hoài, gần một quán rượu. Đêm đã khuya, hơi sương mù nhưkhói tỏa trên mặt nước. Bãi cát chiếu sáng lồng trong ánh trăng xanh. Bấy giờtrong quán, khách còn đang say sưa ăn uống, bên cạnh những ả buôn son bán phấnhát xướng để mua vui cho khách. Lắng nghe giọng hát réo rắt bên kia sông đưasang, Đỗ Mục xúc cảnh sinh tình: Khói bay, nước lạnh, khói trăng pha, Thuyền đậu sông Tần cạnh Tửu gia. Hận nước gái buôn không biết rõ, Cách sông còn hát Hậu Đình Hoa. (Bản dịch của Quốc Ấn)Nguyên văn: Yên lung hàn thủy, nguyệt lung sa, Dạ bạc Tần hoài cận tửu gia. Thương nữ bất tri vong quốc hận, Cách giang do xướng Hậu Đình Hoa.Trong Cung oán ngâm khúc của Nguyễn Gia Thiều ở nước ta, cũng có câu: Vườn Tây Uyển khúc trùng thanh dạ, Gác Lâm Xuân điệu ngã Đình Hoa. Thừa ân một giấc canh tà, Tờ mờ nét ngọc, lặp lòe vẻ son. ...