Suối vàng hay chín suối

Suối vàng hay chín suốiTrong tác phẩm "Đoạn trường tân thanh" của cụ Nguyễn Du, lúc Thúy Kiều cùng hai em đi dự hội đạp thanh và lễ thanh minh thấy mộ của Đạm Tiên vắng lạnh hoang tàn, Kiều động lòng thương xót hỏi thăm. Được Vương Quan kể lại cuộc đời bi thảm của nàng ca nhi nằm dưới mộ, Kiều ngậm ngùi khóc, có câu: Đã không kẻ đoái, người hoài, Sẵn đây ta thắp một vài nén hương. Gọi là gặp gỡ giữa đường, Họa là người dưới suối vàng biết cho."Suối vàng" do chữ "Huỳnh...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Suối vàng hay chín suối Suối vàng hay chín suốiTrong tác phẩm Đoạn trường tân thanh của cụ Nguyễn Du, lúc Thúy Kiều cùnghai em đi dự hội đạp thanh và lễ thanh minh thấy mộ của Đạm Tiên vắng lạnhhoang tàn, Kiều động lòng thương xót hỏi thăm. Được Vương Quan kể lại cuộcđời bi thảm của nàng ca nhi nằm dưới mộ, Kiều ngậm ngùi khóc, có câu:Đã không kẻ đoái, người hoài,Sẵn đây ta thắp một vài nén hương.Gọi là gặp gỡ giữa đường,Họa là người dưới suối vàng biết cho.Suối vàng do chữ Huỳnh tuyền tức là suối nước màu vàng. Người Tàu ngàyxưa tin rằng ở dưới âm phủ có chín cái suối nước vàng, nên có chữ Cửu tuyềntức là Chín suối. Huỳnh tuyền hay Cửu tuyền, Suối vàng hay Chín suối đều chỉchỗ ở của người chết.Đời Xuân Thu (722-479 trước D.L.), chúa nước Trịnh là Trịnh Trang công tênNgộ Sinh rất có hiếu với mẹ. Vì mẹ bất chính nên Trang công có lời thề rằng:Chẳng phải chốn suối vàng thì chẳng nhìn nhau (Bất cập huỳnh tuyền vô tươngkiến dã).Nguyên vợ của Trịnh Vũ công là Khương thị sinh được hai con. Con trưởng làNgộ Sinh, con thứ tên là Đoạn. Cái tên Ngộ Sinh là do sự đẻ thình lình làm choKhương thị chịu nhiều đau đớn. Vì đó mà Khương thị đâm ra ghét Ngộ Sinh,thương Đoạn. Lại Đoạn người khôi ngô, thông minh, mặt trắng như dồi phấn, môiđỏ như son, sức khỏe lạ thường, thêm tài kỵ xạ. Khương thị rất mực thương yêu,muốn sau này được nối ngôi nên thường khoe Đoạn là người hiền trước mặt chồngvà tỏ ý muốn Đoạn được nối ngôi thế tử. Trịnh Vũ công bảo:- Anh em có thứ bực, không nên xáo trộn đạo lý. Hơn nữa Ngộ Sinh không có tộilỗi gì, sao lại bỏ trưởng mà lập thứ được.Trịnh Vũ công lập Ngộ Sinh làm thế tử. Còn Đoạn thì đem đất Cung phong cho.Khương thị càng bất bình.Vũ công mất, Ngộ Sinh lên kế vị tức là Trịnh Trang công. Khương thị rất buồn bả,bảo Trịnh Trang công:- Con nối ngôi cha làm chủ nước Trịnh, đất rộng ngoài mấy trăm dặm mà chỉ đểcho người em ruột thịt một chỗ đất nhỏ bé không đủ dung thân, sao yên lòngđược?- Vậy xin mẫu thân dạy cho biết ý muốn?- Sao con không lấy đất Chế Ấp mà phong cho em con.- Chế Ấp là một nơi hiểm yếu, tiên vương ngày xưa có di mạng cấm phong cho bấtcứ ai. Vậy trừ đất ấy, mẫu thân muốn chỗ nào, con sẽ vâng lời.- Nếu vậy phong cho Đoạn ở Kinh Thành.Trịnh Trang công im lặng, không nói gì. Khương thị thấy thế nổi giận, nói:- Nếu con không nhận như vậy thì cứ đuổi Đoạn đi sang nước khác, để nó kiếmcách gì làm ăn được thì nó làm!Trịnh Trang công thở dài:- Con đâu lại làm thế được!Hôm sau, Trang công vời Đoạn vào phong cho đất Kinh Thành.Đại phu là Sái Túc can rằng:- Kinh Thành là một ấp lớn, đất rộng, người đông. Nếu đem phong cho Đoạn thìmai hậu người tất cậy thế chuyên quyền.Trang công nói:- Mẫu thân ta muốn như vậy thì ta phải làm theo vậy.Đoạn được phong đất Kinh Thành, vào cáo biệt mẹ. Khương thị đuổi kẻ hầu cậnrồi bảo Đoạn:- Anh mày không nghĩ đến tình ruột thịt, đãi mày lắm điều bạc. Nhờ ta ba lần khẩnkhoản, nó mới phong đất Kinh Thành cho mày, ấy là vị nể chưa chắc thành thật.Con về Kinh Thanh nên lo luyện tập binh mã, phòng bị sẵn sàng, nếu có cơ hội thìđem quân lại đánh, ta sẽ nội ứng cho mà chiếm lấy nước Trịnh. Nếu con đoạt đượcngôi của Ngộ Sinh thì ta có chết cũng được hả dạ.Đoạn lãnh lịnh mẹ rồi ra đóng ở đất Kinh Thành.Từ đấy, Đoạn giả cách đi săn bắn mà luyện tập binh mã, tìm kiếm mưu mô chiếmlấy nước Trịnh. Đoạn lại chiếm luôn cả hai ấp gần đó. Quan ấp tể trốn vào Trịnhkêu cứu. Trịnh Trang công không nói gì chỉ cười lạt mà thôi.Đại phu Sái Túc và quan thượng khanh là công tử Lữ nằng nằng tâu xin Trangcông cho đem quân đi dẹp. Trang công nói:- Đoạn dẫu vô đạo nhưng chưa rõ tội lỗi. Nếu ta đem quân đánh thì quốc mẫu ắttìm cách ngăn cản. Người ngoài không biết lại bảo ta bất hữu, bất hiếu. Chi bằngcứ để thế, Đoạn tất làm càn, không hề kiêng nể, lúc ấy ta sẽ kể tội trạng đem quânđi đánh thì người trong nước chẳng ai giúp Đoạn, mà đến mẫu thân ta cũng khôngtrách oán gì được.Công tử Lữ nói:- Mặc dù vậy nhưng tôi sợ thế lực Đoạn ngày một to, lan ra như cỏ mọc, cắt khônghết được thì mới làm sao? Chúa công nên mưu cách gì cho Đoạn phản nghịch, nổiloạn sớm thì đánh hắn mới chắc được.Trang công cho là phải. Bấy giờ cả hai mới tính kế nhau.Sáng hôm sau, Trang công ra lịnh giao việc quốc chính cho Sái Túc để vào triềunhà Chu. Khương thị nghe biết mừng lắm, cho là có dịp cướp được nước, vội vãviết thư sai người tâm phúc đem đến Kinh Thành, hẹn với Đoạn chiếm lấy nướcTrịnh. Nhưng công tử Lữ đã cho người đón đường, giết tên đưa thư và đoạt lấy thư.Trang công xem xong niêm lại, rồi sai kẻ tâm phúc giả làm người của Khương thịđem thư sang đưa cho Đoạn và lấy thư trả lời về. Thư của Đoạn hẹn đến ngàymùng 5 tháng 5 thì khởi sự.Trang công tiếp được thư, mừng nói:- Tờ cung chiêu của Đoạn sẵn có đây rồi. Mẫu thân hẳn không còn binh vực thếnào được.Đoạn từ khi tiếp được thư mẹ liền sai c ...