Kiểm soát ngân hàng: Lòng tham vô hiệu quy định

Có bao nhiêu tầng kiểm soát ngân hàng? Ngân hàng có bao nhiêu tầng kiểm soát? Đây là một câu trả lời cực kỳ có khăn. Sau khi xem qua cơ cấu kiểm soát ngân hàng và chế độ kiểm tra, kiểm soát thì chúng tôi nhận ra có sự phân hóa khá rõ nét: có ngân hàng thì cơ cấu kiểm soát nội bộ tương đối "thô sơ, đơn giản", trong khi có ngân hàng thì lại "đồ sộ nhưng chưa hẳn đã chuyên nghiệp". Bộ phận đầu tiên là Ban Kiểm soát. Đây là các cá nhân được...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kiểm soát ngân hàng: Lòng tham vô hiệu quy địnhKiểm soát ngân hàng: Lòng tham vô hiệu quy địnhCó bao nhiêu tầng kiểm soát ngân hàng?Ngân hàng có bao nhiêu tầng kiểm soát? Đây là một câu trả lời cực kỳ có khăn.Sau khi xem qua cơ cấu kiểm soát ngân hàng và chế độ kiểm tra, kiểm soát thìchúng tôi nhận ra có sự phân hóa khá rõ nét: có ngân hàng thì cơ cấu kiểm soát nộibộ tương đối thô sơ, đơn giản, trong khi có ngân hàng thì lại đồ sộ nhưng chưahẳn đã chuyên nghiệp.Bộ phận đầu tiên là Ban Kiểm soát. Đây là các cá nhân được đại hội đồng cổ đôngbầu, giữ nhiệm vụ kiểm tra, giám sát hoạt động của ngân hàng, đảm bảo sự đúngđắn trong hoạt động của HĐQT, Ban Điều hành. Hầu hết các ngân hàng thực hiệnrất tốt việc cung cấp thông tin trên website, báo cáo thường niên của mình.Trong đó, Ban Kiểm soát rất hay được giới thiệu với HĐQT, Ban Điều hành nếutrong báo cáo thường niên có công bố nhân sự chủ chốt. Ngoài ra, trong tài liệuphục vụ đại hội đồng cổ đông được đăng tải công khai trên website cũng thườngcông bố các báo cáo của Ban Kiểm soát... Tuy nhiên, có ngân hàng đã không thựchiện việc công khai hóa, minh bạch thông tin. Đặc biệt, có những ngân hàng khimà bản báo cáo thường niên khá đặc biệt: công bố nhân sự HĐQT, Ban Điềuhành, nhưng không công bố nhân sự Ban Kiểm soát, không công bố tài liệu phụcvụ đại hội cổ đồng đông lên website...Đặc biệt hơn, có một ngân hàng khi các thành viên HĐQT có cả 4 thành viên giađình của Chủ tịch HĐQT (2 vợ chồng, 2 con), hai con của Chủ tịch HĐQT đềunắm chức vụ then chốt trong Ban Điều hành thì việc không công bố Ban Kiểmsoát cũng có phần đáng ngại.Hiện nay đang xuất hiện xu hướng HĐQT, Ban Điều hành có sự tham gia ngàycàng nhiều của lớp con các đại gia, các thành viên HĐQT đi trước tham gia vàoHĐQT, Ban Điều hành, nắm các chức vụ then chốt, hay nói chính xác là xuất hiệntình trạng gia đình trị ngày càng rõ nét thì có lẽ cần phải quy định pháp lý vềBan Kiểm soát phải rõ nét, khẳng định vai trò, thẩm quyền, hạn chế việc vô hiệuhóa ban kiểm soát.Ngoài Ban Kiểm soát có vị thế đặc biệt, các ngân hàng đang tổ chức xây dựngnhiều bộ phận có chức năng kiểm tra, kiểm soát. Các mô hình này không hề naná mà khác biệt rõ nét giữa các ngân hàng.Ở đây, có ngân hàng cầu kỳ, tổ chức khá chặt chẽ: Trung tâm Kiểm soát tín dụnggiám sát hoạt động tín dụng; Bộ phận Kiểm soát sau kiểm tra chứng từ kế toán,phát hiện sai sót về hạch toán kế toán, phòng ngừa rủi ro bước đầu tại chi nhánh;bộ phận giám sát tuân thủ để giám sát sự tuân thủ về mặt pháp chế, hành chính củahệ thống; bộ phận giám sát từ xa dựa trên nền tảng công nghệ để phát hiện, nhắcnhở sự sai sót, lệch lạc về mặt hạch toán kế toán của cấp dưới...Tuy nhiên, có ngân hàng lại đang tổ chức mô hình kiểm soát nội bộ rất đơn giản:chỉ có phòng Kiểm soát nội bộ tại hội sở lo toàn bộ việc kiểm soát hoạt động tíndụng và ôm cả các công việc chấm các gói thầu, chào giá cạnh tranh của toàn bộngân hàng.Rõ ràng, công tác tổ chức hệ thống kiểm tra, kiểm soát nội bộ của các ngân hàngđang quá đa dạng. Các ngân hàng cần nghiên cứu, điều chỉnh chức năng nhiệmvụ phù hợp, tránh trường hợp dẫm chân lên nhau mà chạy, nhưng lại bỏ lọtmất nhiều khẩu quan trọng.Nói nhiều, làm được bao nhiêu?Hiện nay, một số ý kiến cho rằng đang có sự chồng lấn lên nhau giữa chức năngcủa kiểm soát nội bộ và kiểm toán nội bộ và có thể giải tán bộ phận kiểm soát nộibộ, tập trung chức năng về cho kiểm toán nội bộ.Hệ thống kiểm soát nội bộ là tập hợp các cơ chế, chính sách, quy trình, quy địnhnội bộ, cơ cấu tổ chức của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đượcxây dựng phù hợp theo quy định tại Thông tư này và được tổ chức thực hiện nhằmbảo đảm phòng ngừa, phát hiện, xử lý kịp thời rủi ro và đạt được yêu cầu đề ra.Và Kiểm toán nội bộ là việc rà soát, đánh giá độc lập, khách quan đối với hệthống kiểm soát nội bộ; đánh giá độc lập về tính thích hợp và tuân thủ quy định,chính sách nội bộ, thủ tục, quy trình đã được thiết lập trong tổ chức tín dụng, chinhánh ngân hàng nước ngoài; đưa ra kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả của các hệthống, quy trình, quy định, góp phần bảo đảm tổ chức tín dụng hoạt động an toàn,hiệu quả, đúng pháp luật. Và Kiểm soát nội bộ sẽ trực thuộc Tổng giám đốc cònKiểm toán nội bộ trực thuộc Ban Kiểm soátNhư vậy, có thể thấy, ở đây không có sự chồng lấn. Và thực tế, công tác kiểm soátnội bộ hàng ngày, hàng giờ, xuất hiện trong các hoạt động nghiệp vụ của ngânhàng. Chính vì thế, không thể còn khái niệm kiểm soát nội bộ chung chung. Vàkhi thực hiện chức năng, nhiệm vụ, không thể để một phòng Kiểm soát nội bộthực hiện cả chức năng kiểm soát giải ngân tín dụng, chấm những gói thầu củangân hàng, đặc biệt là những gói thầu mang đậm tính chuyên môn khác như củatruyền thông, xây dựng, phát triển mạng lưới...Mỗi ngân hàng cần phải tách bạch rõ ràng giữ kiểm soát tín dụng, kiểm soát kếtoán, kiểm soát các hoạt động bình thường như ...