Kiến thức lớp 11 Hình tượng người nông dân trong văn tế nghĩa sĩ cần giuộc

Kiến thức lớp 11Hình tượng người nông dân trong văn tế nghĩa sĩ cần giuộc –Nguyễn Đình Chiểuphần 4- Viết trong buổi nhân dân tổ chức truy điệu các nông dân nghĩa sĩ đã hi sinh trong trận tấn công đồn Cần Giuộc ngày 16 – 12 – 1861.- Tác phẩm ra đời vào cuối 1861, đầu 1862. Đây là thời điểm cả nước, đặc biệt là nhân dân miền Nam đang sôi sục đứng lên chống lại thực dân Pháp. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kiến thức lớp 11 Hình tượng người nông dân trong văn tế nghĩa sĩ cần giuộcKiến thức lớp 11Hình tượng người nông dân trong văn tếnghĩa sĩ cần giuộc –Nguyễn Đình Chiểu-phần 4I.Giới thiệu chung1.Hoàn cảnh sáng tác- Viết trong buổi nhân dân tổ chức truy điệu các nông dân nghĩasĩ đã hi sinh trong trận tấn công đồn Cần Giuộc ngày 16 – 12 –1861.- Tác phẩm ra đời vào cuối 1861, đầu 1862. Đây là thời điểm cảnước, đặc biệt là nhân dân miền Nam đang sôi sục đứng lênchống lại thực dân Pháp. Ngày 16 – 12 – 1861 xảy ra một trậnđánh đồn Cần Giuộc, nhiều nghĩa sĩ nông dân đã tập kích, pháđồn, tiêu diệt được nhiều giặc Pháp và tay sai, trong trận này,nghĩa binh chết gần 20 người. Cảm kích trước lòng dũng cảmcủa nghĩa sĩ, tuần phủ Gia Định giao cho cụ Đồ Chiểu viết bàivăn tế đọc tại buổi lễ truy điệu các nghĩa sĩ.Bài văn tế đã khích lệ tinh thần yêu nước, lòng căm thù giặc và ýchí chiến đấu và bảo vệ tổ quốc…2. Thể loại: Văn tế.3 .Bố cục: 4 đoạna. Lung khởi ( câu 1-2): Khái quát bối cảnh bão táp của thời đạivà khẳng định ý nghĩa cái chết bất tử của người nông dân-nghĩasĩ.b. Thích thực ( từ câu 3 – 15 ): Tái hiện chân thực hình ảnh ngườinông dân – nghĩa sĩ, từ cuộc đời lao động vất vả, tủi cực đến giâyphút vươn mình trở thành dũng sĩ đánh giặc và lập chiến công.c. Ai vãn ( 16 – 28 ): Bày tỏ lòng tiếc thương, sự cảm phục củatác giả và nhân dân đối với người nghĩa sĩd. Kết ( 2 câu cuối ): Ca ngợi linh hồn bất tử của các nghĩa sĩ.II. Nội dung1.Phần 1: Lung khởi- Tiếng than lay động lòng người.Mở đầu: “Hỡi ôi!”- Nt: đối: Súng giặc đất rền – Lòng dân trời tỏ .Âm vang của tiếngsúng gợi lên cơn tao loạn của đất nước một thời, làm nổi bật lênmột vấn đề trung tâm của thời đại: sự đối lập giữa súng giặc vàlòng dân, súng giặc thì rền vang mặt đất, lòng dân thì rực sáng cảbầu trời. Phác hoạ lại một thời đại đau thương nhưng anh hùng. Thựcdân Pháp xâm lược, hung bạo với vũ khí tối tân, ta chống lại giặcchỉ có tấm lòng, chiến đấu vì chính nghĩa.ý“Mười năm công…tiếng vang như mõ” thức rõ con đườngđánh Tây là hoàn toàn đúng, vì nhân nghĩa, là hành động cao cảđáng biểu dương.Rõ ràng người nghĩa binh - nông dân đã xác định một quan niệmsống chết cao đẹp: “chết vinh hơn sống nhục”. NĐC đã thể hiệnrõ một thời đại hỗn tạp, một cuộc chiến đấu khỗ nhục nhưng vĩđại. Hai tư cách xuất hiện trong một đoạn văn nói lên sự chuyểnbiến của nông dân khi giặc tới, sự chuyển biến này như “thánhgióng”, rất nhanh, dứt khoát.Tình yêu thương đối với người nông dân và cảm xúc to lớn củaNguyễn Đình Chiểu.2.Phần 2 ( thích thực )•Cuộc đời:- làm ăn một cách âm thầm, lặng lẽ tội nghiệp“Cui cút làm ăn”- Quanh năm lo làm ăn vất vả mà quanh năm vẫn cứ đóirách“Toan lo nghèo khó”- Họ biết: ruộng trâu, làng bộ, cày cấy, cuốc, bừa- Không hề biết: cung ngựa, trường nhung, tập khiêng, tập súng,tập mác, tập cờ, …Họ là những người nông dân 100%, mà lànông dân Nam Bộ giữa thể kỉ XIX - nền kinh tế nông nghiệp lạchậu.=> Với những từ ngữ gợi tả, biệt pháp liệt kê, tác giả cho thấycuộc đời của nghĩa sĩ là những người nông dân nghèo khổ, lamlũ, chất phác, cần cù, gắn bó với làng quê thanh bình, chưa hềbiết đến chiến trận binh đao.Vì là nông dân thuần tuý, nên họ chỉ quen những gì và chưa hềbiết đến những gì?NĐC nói lên những điều rất bình thường của người nông dân,nhưng nó là bước đệm cho lời khen của tác giả, họ không biết gìđến giặc mà phải đánh giặc, họ làm những điều không thuộc vềhọ. Họ có lòng yêu nước sâu sắc.•Khi giặc Pháp đánh chiếm quê hương, họ trở thành ngườinghĩa sĩ anh dũng đánh Tây.-Ban đầu: Họ sợ sệt, lo lắng, căng thẳng và cảm thấy thất vọngkhi bị bỏ rơi “ tiếng phong hạc…mưa”kiểu căm ghét rất nông dân, tự nhiên, cụ thể.-Căm ghét: “Mùitinh chiên…như nhà nông ghét cỏ”3 đt mạnh + 1- Căm thù cao độ: “…muốn tới ăn gan,…muốn racắn cổ” danh từ: Sự căm thù lên đến tột đỉnh, muốn hành độngmột cách dứt khoát.-Nhận thức: “ Một mối xa thư…há để ai chém rắn đuổi hươu; haivầng nhật vạch trần bộ mặt của Pháp xâm lượcnguyệt…đâudung lũ treo dê bán chó” VN mà bảo là khai hoá => nhận thức, ýthức trách nhiệm đối với sự nghiệp cứu nước.Càng căm thù, người nghĩa binh nông dân càng đau đớn, xót xakhi nhìn thấy cảnh tổ quốc giang sơn hùng vĩ bị kẻ thù đoạt mấtchgủ quyền, và họ quyêt không dung tha cho bọn chúng.-Họ hành động tự nguyện: “Nào đợi ai đòi ai bắt…chẳng thèmtrốn ngược, sẵn sàng chiến đấu vượt qua mọi khó khăn giankhổ.trốn xuôi…”=> Đây là sự chuyển hoá phi thường từ người nông dân hiềnlành chất phác, trở thành người có ý thức trách nhiệm và tựnguyện vì đại nghĩa mà đứng lên đánh giặc cứu nước.Người nông dân trở thành chiến sĩ với sự hăm hở, tự tin với sứcmạnh truyền thống của dân tộc, với lòng yêu nước mãnh liệt.•Trong trận tập kích công đồn, họ là những dũng sĩ-Khẳng đ ...