Kiến thức lớp 12 Hồn Trương Ba, da hàng thịt –Lưu Quang Vũ-phần8

Lưu Quang Vũ ( 1948-1988 ) là một trong những nhà viết kịch tàinăng nhất của văn học Việt Nam . Tiêu biểu cho sự nghiệp sáng tác của ông là vở kịch Hồn Trương Ba , da hàng thịt . Đoạn trích vở kịch Hồn Trương Ba , da hàng thịt ( SGK Ngữ văn 12 ) là văn bản đặc sắc , qua việc khắc hoạ mâu thuẫn giữa hồn Trương Ba với xác hàng thịt , với người thân đã phản ánh bi kịch và khát vọng hoàn thiện nhân cách của nhân vật hồn Trương Ba...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kiến thức lớp 12 Hồn Trương Ba, da hàng thịt –Lưu Quang Vũ-phần8 Kiến thức lớp 12Hồn Trương Ba, da hàng thịt –LưuQuang Vũ-phần8Bi kịch trong Hồn Trương Ba da Hàng thịt củaLưu Quang VũEm hãy phân tích bi kịch và cuộc đấu tranh bảovệ những phẩm tính cao quý , khát vọng hoànthiện nhân cách của hồn Trương Ba trong đoạntrích Hồn Trương Ba , da hàng thịt của LưuQuang Vũ .I . Mở bài .Lưu Quang Vũ ( 1948-1988 ) là một trong những nhà viết kịch tàinăng nhất của văn học Việt Nam . Tiêu biểu cho sự nghiệp sángtác của ông là vở kịch Hồn Trương Ba , da hàng thịt . Đoạn tríchvở kịch Hồn Trương Ba , da hàng thịt ( SGK Ngữ văn 12 ) là vănbản đặc sắc , qua việc khắc hoạ mâu thuẫn giữa hồn Trương Bavới xác hàng thịt , với người thân đã phản ánh bi kịch và khátvọng hoàn thiện nhân cách của nhân vật hồn Trương Ba .II . Thân bài .1.Giới thiệu chung .Vở kịch Hồn Trương Ba , da hàng thịt được sáng tác năm 1981 ,đến năm 1984 mới ra mắt công chúng . Đây là một trong nhữngvở kịch đặc sắc nhất của Lưu Quang Vũ , đã công diễn nhiều lầntrên sân khấu trong và ngoài nước . Vở kịch được sáng tác trongkhông khí đổi mới tư duy , ý thức dân chủ trong đời sống , phongtrào đấu tranh chống tiêu cực trong xã hội . Vở kịch gồm 7 cảnh ,được tác giả sáng tác dựa trên một cốt truyện dân gian .Đoạn trích Vở kịch Hồn Trương Ba , da hàng thịt nằm ở cảnh 7của vở kịch , qua việc xây dựng xung đột giữa tâm hồn thanh caocủa Trương Ba với thể xác phàm tục của anh hàng thịt đã khắchoạ bi kịch tha hoá và cuộc đấu tranh gay gắt bảo vệ , hoàn thiệnnhân cách của con người . Từ đó tác giả đã phê phán một sốhiện tượng tiêu cực trong xã hội và gửi gắm triết lý nhân sinh sâusắc về yêu cầu thống nhất giữa thể xác và tâm hồn .2. Phân tích bi kịch của Trương Ba .Trước khi diễn ra cuộc đối thoại giữa hồn và xác, nhà viết kịch đãđể cho Hồn Trương Ba ngồi ôm đầu một hồi lâu rồi vụt đứngdậy với một lời độc thoại đầy khẩn thiết:- Không. Không! Tôikhông muốn sống như thế này mãi! Tôi chán cái chỗ ở khôngphải là của tôi này lắm rồi! . Hồn Trương Ba đang ở trong tâmtrạng vô cùng bức bối, đau khổ thể hiện trong những câu cảmthán ngắn, dồn dập cùng với ước nguyện khắc khoải . Hồn bứcbối bởi không thể nào thoát ra khỏi cái thân xác mà hồn ghê tởm.Hồn đau khổ bởi mình không còn là mình nữa. Trương Ba bâygiờ vụng về, thô lỗ, phũ phàng lắm. Hồn Trương Ba cũng cànglúc càng rơi vào trạng thái tuyệt vọng.Trong cuộc đối thoại với xác anh hàng thịt, Hồn Trương Ba ở vàothế yếu, đuối lí bởi xác nói những điều mà dù muốn hay khôngmuốn Hồn vẫn phải thừa nhận : cái đêm khi ông đứng cạnh vợanh hàng thịt với tay chân run rẩy, hơi thở nóng rực, cổnghẹn lại và suýt nữa thì…. Đó là cảm giác xao xuyến trướcnhững món ăn mà trước đây Hồn cho là phàm. Đó là cái lầnông tát thằng con ông tóe máu mồm máu mũi,… Xác anh hàngthịt gợi lại tất cả những sự thật ấy khiến Hồn càng cảm thấy xấuhổ, cảm thấy mình ti tiện. Xác anh hàng thịt còn cười nhạo vàocái lí lẽ mà ông đưa ra để ngụy biện: Ta vẫn có một đời sốngriêng: nguyên vẹn, trong sạch, thẳng thắn,…. Trong cuộc đốithoại này, xác thắng thế nên rất hể hả tuôn ra những lời thoại dàivới chất giọng khi thì mỉa mai cười nhạo khi thì lên mặt dạy đời,chỉ trích, châm chọc. Hồn chỉ buông những lời thoại ngắn vớigiọng nhát gừng kèm theo những tiếng than, tiếng kêu.Nỗi đau khổ, tuyệt vọng của Hồn Trương Ba càng được đẩy lênkhi đối thoại với những người thân. Người vợ mà ông rất mựcyêu thương giờ đây buồn bã và cứ nhất quyết đòi bỏ đi. Với bàđi đâu cũng được… còn hơn là thế này. Bà đã nói ra cái điềumà chính ông cũng đã cảm nhận được: ông đâu còn là ông, đâucòn là ông Trương Ba làm vườn ngày xưa. Cái Gái, cháu ônggiờ đây đã không cần phải giữ ý. Nó một mực khước từ tình thân: tôi không phải là cháu ông… Ông nội tôi chết rồi. Cái Gái yêuquý ông nó bao nhiêu thì giờ đây nó không thể chấp nhận cái conngười có bàn tay giết lợn, bàn chân to bè như cái xẻng đã làmgãy tiệt cái chồi non, giẫm lên nát cả cây sâm quý mới ươmtrong mảnh vườn của ông nội nó. Nó hận ông vì ông chữa cáidiều cho cu Tị mà làm gãy nát khiến cu Tị trong cơn sốt mê mancứ khóc, cứ tiếc, cứ bắt đền. Với nó, Ông nội đời nào thô lỗ, phũphàng như vậy. Nỗi giận dữ của cái Gái đã biến thành sự xuađuổi quyết liệt: Ông xấu lắm, ác lắm! Cút đi! Lão đồ tể, cút đi!.Chị con dâu là người sâu sắc, chín chắn, hiểu điều hơn lẽ thiệt.Chị cảm thấy thương bố chồng trong tình cảnh trớ trêu. Chị biếtông khổ lắm, khổ hơn xưa nhiều lắm. Nhưng nỗi buồn đautrước tình cảnh gia đình như sắp tan hoang ra cả khiến chịkhông thể bấm bụng mà đau, chị đã thốt thành lời cái nỗi đau đó:Thầy bảo con: Cái bên ngoài là không đáng kể, chỉ có cái bêntrong, nhưng thầy ơi, con sợ lắm, bởi con cảm thấy, đau đớnthấy… mỗi ngày thầy một đổi khác dần, mất mát dần, tất cả cứnhư lệch lạc, nhòa mờ dần đi, đến nối có lúc chính con cũngkhông nhận ra thầy nữa…Tất cả những người thân yêu của Hồn Trương Ba đều nhận racái nghịch cảnh trớ trêu. Sau tất cả những đối thoại ấy, mỗi nhânvật bằng cách nói riêng, giọng nói riêng của mình đã khiến HồnTrương Ba cảm thấy không thể chịu nổi. Nỗi cay đắng với chínhbản thân mình cứ lớn dần… lớn dần, muốn đứt tung, muốn vọttrào.Nhà viết kịch đã để cho Hồn Trương Ba còn lại trơ trọi một mìnhvới nỗi đau khổ, tuyệt vọng lên đến đỉnh điểm, một mình vớinhững lời độc thoại đầy chua chát nhưng cũng đầy quyết liệt:Mày đã thắng thế rồi đấy, cái thân xác không phải của ta ạ…Nhưng lẽ nào ta lại chịu thua mày, khuất phục mày và tự đánhmất mình? Chẳng còn cách nào khác! Mày nói như thế hả?Nhưng có thật là không còn cách nào khác? Có thật không còncách nào khác? Không cần đến cái đời sống do mày mang lại!Không cần!. Đây là lời độc thoại có tính chất quyết định dẫn tớihành động châm hương gọi Đế Thích một cách dứt khoát.Cuộc trò chuyện giữa Hồn Trương Ba với Đế ...