Kiến thức lớp 12 Nghị luận xã hội-phần106

Từ lớp 8 đến lớp 12, học sinh (HS) phổ thông làm quen với một thể loại làm văn mới: Làm văn nghị luận gồm chứng minh và phân tích. Không ít HS tỏ ra ngại ngần và lo lắng thậm chí còn sợ sệt mỗi khi làm bài văn thuộc thể loại này. Dù đề bài thuộc về lĩnh vực nghị luận văn học hay nghị luận xã hội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kiến thức lớp 12 Nghị luận xã hội-phần106 Kiến thức lớp 12Nghị luận xã hội-phần106Những điều lưu ý khi làm bài văn nghị luậnT ừ lớp 8 đến lớp 12, học sinh (HS) phổ thông làm quen với một thể loại làm vănmới: Làm văn nghị luận gồm chứng minh và phân tích. Không ít HS tỏ ra ngạingần và lo lắng thậm chí còn sợ sệt mỗi khi làm bài văn thuộc thể loại này. Dù đềbài thuộc về lĩnh vực nghị luận văn học hay nghị luận xã hội.Cần nắm vững yêu cầuTrước khi làm bài, HS cần đọc kỹ đề bài, phải chú ý từng từ ngữ, hiểu ý nghĩa của từngtừ, từng câu; HS chú ý cả những dấu chấm hay ngắt câu trong đề bài để nắm rõ yêucầu của đề bài.Đối với đề bài văn nghị luận xã hội lấy kiến thức, thông tin và cả những kinh nghiệm cótrong cuộc sống để minh chứng cho lý lẽ của mình. Do vậy đòi hỏi HS cần có một kiếnthức sống khá phong phú; có sự tinh tế và nhạy bén trong nhận định một vấn đề. Đểlàm tốt, HS phải thường xuyên thu nhận thông tin hàng ngày trên các phương tiệntruyền thông đại chúng. Ghi chép lại những thông tin cần thiết làm tài liệu cho riêngmình (chú ý phải ghi nguồn xuất xứ thông tin để chú thích khi trích dẫn vào bài làm). Tấtnhiên khi đưa dẫn chứng vào bài làm, HS phải sàng lọc chi tiết có liên quan, tránh dẫnchứng tràn lan, đi lệch hay đi quá xa vấn đề cần phân tích hay chứng minh. Đối với đềbài văn nghị luận văn học, dạng đề này đòi hỏi HS phải lấy kiến thức đã được truyềnthụ tại lớp học; những tư liệu có từ các bài đọc thêm hay sách vở; tư liệu sưu tầm từcác nguồn khác để minh chứng cho lập luận mà mình cần chứng minh hay phân tích.Nguồn kiến thức này tuyệt đối không được sai, không được tự sáng tác; tránh lấy “râuông nọ cắm cằm bà kia”.Phương pháp làm bàiSau khi nhận đề HS tuyệt đối không nên làm bài ngay, sẽ dễ bị lạc đề. Điều trước tiênlà các em dùng bút (nên dùng bút chì) gạch dưới những từ ngữ quan trọng có trong đềbài để trên cơ sở đó bám sát yêu cầu của đề trong quá trình làm bài và tránh được lạcđề. Hiểu rõ và đúng nghĩa các từ này.Sau khi nắm vững yêu cầu của đề, các em tập trung cho công việc lập dàn bài chi tiết.Đọc đi đọc lại dàn bài để tìm xem có còn thiếu sót để bổ sung thêm. Tiếp theo tìm dẫnchứng để minh họa hoặc lồng ghép các minh chứng có liên quan vào các lý lẽ phân tíchcủa mình. Dẫn chứng càng phong phú (có chọn lọc, tránh tham lam) và độc đáo sẽnâng chất lượng bài làm của mình lên. Tránh viết lan man và quá dài gây nhàm chán,lạc lõng dễ đi đến việc phân tích không sát chủ đề. Những bài làm như thế này chắcchắn không thể đạt điểm trung bình, nếu không nói là điểm kém.Ngoài ra, phong cách thể hiện (là văn phong của mỗi HS) là điều vô cùng quan trọng,các em cần thể hiện sự sáng tạo trong bài làm. Cách viết hay cách thể hiện khác lạ dễgây chú ý giám khảo, nếu sự khác lạ đó độc đáo chắc chắn các em sẽ đạt điểm cao.Với bài văn nghị luận xã hội, HS khi sử dụng ngôn ngữ cần chọn những từ ngữ súc tíchcó tính hình tượng cao và lúc thể hiện cũng cần phải ngắn gọn nhưng phải đảm bảođầy đủ ý và tránh giáo điều, khô khan. Tính liên kết giữa các câu và giữa các ý vớinhau là điều bắt buộc để tránh sự rời rạc. Một bài văn bất cứ thể loại nào cũng luôn cầnyếu tố lôi cuốn và văn phong nhẹ nhàng, có như vậy mới hấp dẫn. Một bài văn nghịluận văn học thường dài hơn một bài văn nghị luận xã hội. Bài văn nghị luận xã hộikhông đòi hỏi phải viết thật dài mà cần những dẫn chứng thật sắc sảo và thuyết phục.Một bài viết sâu sắc luôn cuốn hút người đọc và rất dễ đi vào lòng người. Mỗi bài vănnghị luận, thời gian thường dành khoảng từ 90 đến120 phút ở lớp học và 150 phút ởcác kỳ thi. Vì vậy, các em phải biết phân bổ thời gian thật khoa học.Tuy nhiên để đạt điểm tốt bài làm văn của mình, các em phải thường xuyên rèn kỹnăng viết bằng nhiều cách như: tự ra đề và làm bài, sau đó nhờ anh chị hay thầy côxem lại và góp ý; tập viết văn những khi có thời gian rỗi… Nhưng trên hết, các em cầnnhận rõ vẻ đẹp của ngôn ngữ; thấy được giá trị của văn học; đặc biệt có tâm hồn vớivăn học, yêu văn học. Có được những yếu tố trên, chắc chắn các em luôn đạt điểm caomôn văn, trong đó có điểm bài làm văn nghị luận. ...