Kiến thức lớp 12 Vợ nhặt - Kim Lân –phần23

Nông thôn và nông dân vốn là đề tài quen thuộc của thể loại truyện ngắn tưf xưa và nay. Dù ta phân loại dòng văn học tiểu thuyết theo phương diện nào cũng không thể bỏ qua dòng tiểu thuyết về nông thôn. Với đề tài đó, nhiềunhà văn đã trở nên nổi tiếng và học cũng đã cho ra đời nhiều tác phẩm có giá trị.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kiến thức lớp 12 "Vợ nhặt" - Kim Lân –phần23 Kiến thức lớp 12Vợ nhặt - Kim Lân –phần23 Phân tích ý nghĩa tư tưởng và giá trị nghệ thuật của truyện Vợ nhặt (Kim Lân)* BÀI LÀM 1Nông thôn và nông dân vốn là đề tài quen thuộc của thểloại truyện ngắn tưf xưa và nay. Dù ta phân loại dòng vănhọc tiểu thuyết theo phương diện nào cũng không thể bỏqua dòng tiểu thuyết về nông thôn. Với đề tài đó, nhiềunhà văn đã trở nên nổi tiếng và học cũng đã cho ra đờinhiều tác phẩm có giá trị. Chẳng hạn trước Cách mạngtháng Tám có tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố, tácphẩm Chí Phèo của Nam Cao, rồi tác phẩm Con trâu củaTrần Tiêu...Những tác phẩm này đã được viết với nộidung đơn giản nhưng mang tư tưởng khá sâu sắc. Trongsố những nhà văn viết về nông thôn đó, có một người tuyviết sau và viết ít, nhưng khi tác phẩm vừa ra đời thì đãcho mọi người ưa thích và hoan nghênh. Đó chính làtruyện ngắn Vợ nhặt của nhà văn Kim Lân. Với truyệnngắn Vợ nhặt, Kim Lân đã viết rất chân thật và hết sứcsắc sảo và để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc.Thông thường một tác phẩm chỉ có thể đứng vững khi nhàvăn có nội dung mới, cách nói mới. Tác phẩm Vợ nhặtcủa Kim Lân cũng vậy.Trước hết, mới qua cái tựa đề Vợ Nhặt thôi mà nó cũngđã mang lớp ý nghĩa, nó gây cho độc giả một sự chú ý hếtsức đặc biệt trước khi thưởng thức tác phẩm. Bởi xưa naytrên thế gian người ta nói là nhặt được cái này, cái nọ chớcó ai nói là nhặt được vợ bao giờ. Vả lại, lấy vợ vốn là mộttrong ba vịêc khó nhất đời của người đàn ông: “tậu trâu,lấy vợ, làm nhà”. Bởi vì việc dựng vợ, dựng chồng phầnnhiều được tổ chức thế này thế nọ, hết sức long trọng. Ấyvậy mà anh Tràng tự nhiên nhặt đựơc cô vợ thì quả thật làviệc bất ngờ, lý thú. Và với cái nội dung đó thì chỉ có cáinhan đề Vợ nhặt mói nói đúng và sát với diễn biến câuchuyện mà thôi. Cũng với nhan đề độc đáo đó mà KimLân đã nói lên được thân phận con người lao động nôngdân trong những năm bốn mươi lăm đói kém đến nỗi vợmà người ta có thể nhặt được một cách dễ dàng như nhặtmột cọng rơm, cọng cỏ vậy.Một điều quan trọng hơn góp phần tạo nên sự thành côngcủa tác phẩm đó chính là nghệ thuật dựng truyện. Đọcqua những trang truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân mộtsự tưởng tượng hết sức phong phú cứ gợi và diễn ratrong tâm trí của chúng ta. Một bức tranh nông dân trongnhững năm bị cái đói hoành hành của một phần tư đấtnước, cứ như rõ mồn một. Nhân dân lao động bị đói, tiềutuỵ đáng thương cứ hiện lên trước mắt. Còn nỗi đau đớnnào hơn khi chứng kiến cái cảnh “ Cái đói đã tràn về” trẻcon vì đói khát mà “chúng ngồi ủ rũ không buồn nhúcnhích”. Trẻ em vì thế, người lớn phải trôi dạt nay đây maiđó. Một cọng rau cho đỡ đói cũng không, đâu tới hạt cơmhạt thóc... bởi thế nhữn góc tường, phố chợ người đóinằm “la liệt như ngã rạ” càng kinh tởm và đớn đâu khi có“cái mùi gây gây của xác người chết”.Kim Lân đã dân truyện dựng cảnh hiện thực một cách độcđáo như vậy nhưng về phương diện khác cách xây dựngnhân vật và diễn biến tâm lý nhân vật lại càng độc đáohơn. Nhân vật Tràng hiện lên qua trang văn với đầy đủnhững gì chân thật nhất của người nông dân - người nôngdân bị đói khát: “Chiếc áo vắt trên vai , dường như mỏimệt, vật vã của buổi chiều đè nặng trên cái lưng to củahắn”. Ôi tiếng “hắn” cái tiếng xưng gọi mà ta đã quenthuộc ở Chí Phèo của Nam Cao nay lại hiện lên trước mắt: “Hắn ngồi khóc, khóc rồi chửi, hắn chửi ai? Hắn chửi đời,chửi giời, chửi cả làng Vũ Đại, chửi cả những thằng chamẹ nào đẻ ra hắn....” Tiếng hắn vẻn vẹn vậy thôi, ghê tởmư? Thù ghét ư? Khinh bạc ư?Không ! Cả hai nhà văn Kim Lân và Nam Cao đều gợi lêntiếng hắn với tất cả niềm đau xót, thương cảm ,trân trọng.Ai đã một lần đọc Vợ nhặt,làm sao không xúc động và cóthể quên đựơc một nhân vật - bà cụ Tứ - mẹ anh Tràng.Không biết được chuyện con mình – Tràng - nhặt đựơc vợmang về tâm trạng của cụ diễn biến thật phong phú, phứctạp. Trong những ngày tháng bị cái đói bất hạnh, bà thấuhiểu. Bà rất ý thức về việc dựng vơ, dựng chồng cho conmình “phải làm thế này, thế nọ”. Nhưng trời ơi “ cái khó bócái khôn”. Con người ta có thấu hiểu cái lo lắng đến đâuthì cũng chỉ là con số không. Bởi vậy, cụ Tứ chỉ biết nghĩ“tủi thân, tủi phận” mà thôi. Bà thương con mình rồithương con dâu. Cun nhìn người đaà bà lòng đầy thươngxót. Hỡi ơi ! Có ai thấu hiểu cho cụ không ? Tình thươngyêu, sự đồng cảm, chịu đựng hoàn cảnh không chỉ riêngai – cái đói cái khát – đã khiến lòng cụ không nghĩ gì khác,lờn nói đầy xúc động của cụ “Chúng mày lấy nhau lúcnày”...thương quá ! Sao nó mặn mà , sâu đậm đếnvậy.Hoàn cảnh đói khát đến chết người vậy mà nổi lên cáinền ấy một khối đầm ấm yêu thương làm sao, có lẽ truyềnthống ngàn đời của dân tộc “Thương người như thểthương thân”, “Lá lành đùm lá rách” đựơc Kim Lân gửigắm qua những trang văn xúc động này.Việc Tràng đã có vợ vừa là ...