Dưới đây là Tài liệu Thành phố và ngôi nhà: Phần 2 của PGS.TS. Hoàng Đạo Cung. Mời các bạn tham khảo Tài liệu để nắm bắt được những nội dung về kiến trúc, thành phố và ngôi nhà; kiến trúc và truyền thống. Tài liệu hữu ích với các bạn chuyên ngành Xây dựng và những ngành có liên quan.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kiến trúc xây dựng - Thành phố và ngôi nhà: Phần 2Phần IIKIẾN TRÚC,THÀNH PHÔ UÀ NGÔI NHÀ eha tò i Thành phố là một phương thức cư trú đặc hiệt của loaingười. Nó đặc biệt trén mọi phương diện, từ quy hoạch, xử lýkhôns gian, cảnh quan, kiến trúc, giao thông, quán lý. cungúng. văn hóa. y tế, mỏi trường, cho tới tâm lý. cách ứng xử.giao tiếp xã hội. Nó đòi hỏi tất cả mọi người tham gia vàocuộc sống trong đó, nhất là những người quản lý. những ngườithiết kê nên nó, một cách nhìn nhận và ứng xử hoàn loàn kháchiệt. Thành phô có các công dân của thành phô. và, trên mộtgóc nhìn nào đó, người công dân số một là ông thị trưởng.Ông Thị trưởng Trong hệ thống Nhà nước và các địa phương của ta, dướiChính phủ có úy ban nhân dân các cấp: - Tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. - Huyện, thành phố thuộc tỉnh, thị xã, quận. - Xã, phường, thị trấn. Đứng đầu các cấp ủy ban nhân dân là các Chủ tịch. Phải chăng các vị Chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố,thị xã, quận, phường cũng làm việc giống như Chủ tịch Uyban nhân dân tỉnh, huyện, xã ?. Vâng, trước hết các vị là Chủ tịch ủy ban nhân dân, phảicó trách nhiệm quản lý mọi mặt như mọi Chủ tịch úy bannhân dân. Nhưng không chỉ thế. Là Chủ tịch ủỹ ban nhímdân, các vị còn là Thị trưởng. Thị trưởng còn phải quan tâm đến nhiều việc, ví như: - Quy hoạch thành phố. Thực chất quy hoạch là thiết kếsơ đồ của một bộ máy. Bộ máy này phải được vận hànhthông suốt trong nhiều chục năm, trong hàng thế kỷ.34 - Xứ ly không gian. Khôna gian thành phố phải được xửlý tới từng mét vuông, từng méi cao. từng mét khối. Khốngcó mội mót nào bỏ trống không xử lý, không có một métnào đế tự nhiên, mặc kệ nó. - Xif lý cành quan. Khác với đồng quê, khác với danhthắng thiên nhiên, cảnh quan của thành phố hoàn toàn dobàn tay con người dựa vào địa hình địa mạo và hoàn cảnhthiên nhiên sẵn có mà tạo nên. Thành phố đẹp hay xấu làphụ thuộc vào con người, mà người chịu trách nhiệm trướctiên là ông Thị trưởng. - Kiến trúc. Kiến trúc trong thành phố, do mật độ, tầngcao, điều kiện, nhu cầu, lịch sử... hoàn toàn khác kiến trúc ởcác nơi khác. Do đó mới cần một Kiến trúc sư trưởng. Giốngnhư ta có một khoảnh đất, ta cần một kiến trúc sư để chỉ rachỗ nào làm đường xe vào, chỗ nào làm vườn, chỗ nào làmhổ nước, chỗ nào trồng cây gì, chỗ nào làm nhà, làm nhà thếnào, cao mấy tầng, kiểu nhà gì, có phải giữ cái miếu cổ ởgóc vườn không..., ông Thị trưởng cần một Kiến trúc sưtrưởng để chỉ ra các việc đó, ở quy mô thành phố. Vì vậy,Kiến trúc sư trưởng phải tự chủ trì quy hoạch các bước từ lớnđến chi tiết, tự chủ trì thiết kế đô thị các khu trung tâm, cácđường phố chính, các quảng trường chính và quán xuyếnhình thái kiến trúc toàn thành phố, như ông Pashokhin ởMoskva ngày trước. (Nhớ một lần, trong bữa cơm, một vịlãnh đạo đầy uy tín của ngành, nói vui: Tớ bảo cậu X, cậu là Đất sư trưởng chứ Kiến trúc sư trưởng gì!)- - Giao thông. Giao thông thành phố là một hình tháigiao thông đặc biệt. Đặc biệt vì rất nhiều xe các loại, các 35xe cần đi và cũng lai cần đỗ luón luỏn. rất nhiều ngườitham gia giao thông, rất nhiều người đi bộ, rất nhiều giaolộ. Nếu không được xử lý tốt thì tất nhiên xảy ra ùn tắc.rối loạn, tai nạn. - Cung ứnẹ. Các nhu cầu thường nhật như gạo đậu, thịtcá, rau dưa., ở nông thổn được đáp ứng khá đơn giản, rấtgần với phương thức tự sản tự tiêu. Trong khi đó, ở thànhphố không thể chấp nhận hàng ngàn xe thồ chở rau quả,cam chuối, xu hào cải bắp, hàng đoàn xe máy chở lợn mổtrắng lốp, gà vịt kêu quang quác.. Phương thức tự phát đó làđiều kiện chắc chắn đế sớm muộn gì cũng xảy ra mọi taihọa về giao thông, an ninh, y tế. Phải cố phương thức cutiẹứng đặc biệt để mỗi ngày hàng vạn tấn lương thực, thựcphẩm đến tay người tiêu dùng còn tươi tốt, đủ lượng, đủchất và an toàn. - Môi trường và y tế. về y tế, ở thành phố chỉ có mỗimột thuận lợi là gọi xe cấp cứu nhanh. Còn tất cả đềuchống lại sức khỏe con người. Khói xăng dầu của hàngtriệu xe cộ, hơi khí độc hại của cống rãnh. Hàng triệu bểphốt đều có ống thoát hơi ra... không khí, ngay trên nócnhà hàng ngày 24/24 giờ. Bụi bậm, xác súc vật chết. Bệnhdịch thường xuyên đe dọa. Nếu ở nông thôn, vi trùng, siêuvi trùng phần lớn bị tiêu diệt khi di chuyển vài ba cây số,dưới nắng gió từ làng này sang làng khác, thì ở thành phố,với mật độ dân cư cao, tiếp xúc nhiều, phòng ốc thiếu ánhsáng, cửa sổ nhà nọ dòm sang cửa sổ nhà kia, cống rãnhchảy tứ tung thì con đường hành quân của đoàn vi trùng, vikhuẩn là rộng thênh thang và an toàn lý tưởng cho nó.36 - Văn hóa xã hội. Không cần nói gì thì ai cũng biết làvãn hóa. xã hôi ớ thành phố rấl phong phú, đồng thời cũngrất phức tạp. Có thế nói, một trong những đặc trưng củathành phố là sự vó cùng, vô cùng về không gian (không baogiờ có ai đi hết được hàng trăm, hàng ngàn ngõ, hẻm,ngách, ngóc), vô ...