Kinh nghiệm nước ngoài và phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam - Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa (Phần 1)

Tài liệu Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa: Kinh nghiệm nước ngoài và phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam (Phần 2) trình bày các kinh nghiệm về phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa của một số nước như doanh nghiệp nhỏ và vừa của Mỹ, doanh nghiệp nhỏ và vừa của Nhật Bản, doanh nghiệp nhỏ và vừa của Đài Loan, doanh nghiệp nhỏ và vừa của Thái Lan, doanh nghiệp nhỏ và vừa của Hungary. Phần cuối trình bày một số vấn đề cơ bản về phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh nghiệm nước ngoài và phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam - Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa (Phần 1) B. Kinh nghiÖm vÒ ph¸t triÓn doanh nghiÖp nhá vµ võa cña mét sè n−íc I. Doanh nghiÖp nhá vµ võa cña Mü1. Tiªu chuÈn cña Mü vÒ doanh nghiÖp nhá vµ võa Ng−êi Mü Ýt khi sö dông thuËt ng÷ c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa. Thayvµo ®ã, trong hÇu hÕt c¸c v¨n b¶n ph¸p lý còng nh− c¸c tµi liÖu nghiªn cøu, häth−êng sö dông thuËt ng÷ kinh doanh nhá (small business) hoÆc kinh doanhnhá vµ võa bëi v× kinh doanh nhá theo c¸ch hiÓu cña Mü kh«ng chØ lµ nh÷ngdoanh nghiÖp cã thuª lao ®éng mµ cßn gåm c¶ nh÷ng viÖc lµm tù doanh (self-employment) kh«ng thuª lao ®éng. Trªn thùc tÕ, c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vµ ph¸p quy kh¸c nhau cña Quèc héicòng nh− cña chÝnh quyÒn Mü ®Þnh nghÜa kinh doanh nhá theo nhiÒu c¸chkh¸c nhau, trong ®ã hai tiªu chuÈn chÝnh lµ së h÷u t− nh©n vµ tæng sè ng−êi lao®éng thÊp h¬n mét giíi h¹n nµo ®ã. LuËt kinh doanh nhá n¨m 1953 cña Mü ®Þnh nghÜa kinh doanh nhá lµ métkinh doanh thuéc së h÷u ®éc lËp, cã ho¹t ®éng vµ kh«ng chi phèi lÜnh vùc mµnã ho¹t ®éng. Trong ®ã, thuËt ng÷ së h÷u ®éc lËp ngô ý r»ng kinh doanh ®ãkh«ng thuéc së h÷u cña nhµ n−íc hoÆc cña mét c«ng ty lín nµo. Côc Qu¶n lý kinh doanh nhá (SBA) Mü cã c¸ch x¸c ®Þnh DNNVV cô thÓh¬n. SBA ®Þnh nghÜa kinh doanh nhá lµ mét kinh doanh cã Ýt h¬n 500 lao®éng. §©y lµ ®Þnh nghÜa ®−îc sö dông réng r·i nhÊt vµ cã thÓ coi lµ tiªu chuÈnvÒ DNNVV b¸n chÝnh thøc cña ChÝnh phñ Mü. Tuy nhiªn, c¸c v¨n b¶n ph¸p lý cô thÓ cã liªn quan cña Mü th−êng ®−a ranh÷ng tiªu chuÈn riªng vÒ kinh doanh nhá, vµ sau ®ã dµnh −u ®·i cho nh÷ng kinhdoanh ®¸p øng nh÷ng tiªu chuÈn riªng ®ã. Ch¼ng h¹n nh− C¬ quan thuÕ vô Mü(IRS) ®Þnh nghÜa kinh doanh nhá lµ c¸c n«ng d©n, doanh nghiÖp mét chñ, hîpdoanh, doanh nghiÖp nhá vµ c«ng ty cã tµi s¶n Ýt h¬n 5 triÖu USD. KÕ ho¹ch h−utrÝ toµn quèc SIMPLE ®Þnh nghÜa kinh doanh nhá lµ c¸c doanh nghiÖp tuyÓndông Ýt h¬n 100 lao ®éng. Nh÷ng doanh nghiÖp nh− vËy sÏ ®−îc nhËn c¸c −u tiªntrong ch−¬ng tr×nh nµy. Bªn c¹nh viÖc sö dông mét tiªu chuÈn chung, mét sè c¬ quan vµ ch−¬ngtr×nh cña Mü cßn ph¸t triÓn mét b¶ng tiªu chuÈn vÒ kinh doanh nhá chi tiÕt chotõng ngµnh. Ch¼ng h¹n Vô tiªu chuÈn vÒ quy m« cña Côc qu¶n lý kinh doanhnhá Mü (SBA) ®· x©y dùng mét b¶ng tiªu chuÈn x¸c ®Þnh kinh doanh nhá chotõng ngµnh. HÇu hÕt c¸c v¨n b¶n ph¸p lý cña Mü (mét ngo¹i lÖ lµ tiªu chuÈn cña IRS)®Òu kh«ng coi ho¹t ®ång trång trät, ch¨n nu«i lµ c¸c kinh doanh nhá, trong khi®ã c¸c ho¹t ®éng l©m s¶n, ng− nghiÖp vµ g©y gièng gia sóc l¹i ®−îc tÝnh vµo kinh 19doanh nhá. Nh÷ng sù ph©n biÖt nµy chñ yÕu cã tÝnh truyÒn thèng h¬n lµ cã tÝnhlogic.2. T×nh h×nh ph¸t triÓn vµ vai trß cña c¸c kinh doanh nhá ë Mü Theo b¸o c¸o T×nh tr¹ng cña c¸c kinh doanh nhá 1998 do SBA chuÈn bÞ,cho tíi tËn nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû nµy, c¶ trong lý thuyÕt vµ thùc tÕ, khu vùcdoanh nghiÖp lín vÉn ®−îc coi träng h¬n so víi khu vùc doanh nghiÖp nhá. Dßngkinh tÕ häc chñ l−u cña Mü lóc ®ã, dùa trªn lý thuyÕt vÒ lîi Ých kinh tÕ do quym« lín, cho r»ng c¸c kinh doanh nhá kh«ng cã hiÖu qu¶ b»ng c¸c h·ng lín, ®ÆcbiÖt lµ c¸c h·ng xuyªn quèc gia khæng lå. Cho dï LuËt Kinh doanh nhá cña Mü®· ®−îc ban hµnh tõ n¨m 1953, nh−ng trong giai ®o¹n tõ 1950-1970, (theo KinhtÕ häc kinh doanh nhá cña Brock vµ Evans), tÇm quan träng vÒ kinh tÕ cña kinhdoanh nhá trong nÒn kinh tÕ Mü liªn tôc gi¶m sót. Trong thêi kú ®ã, tû träng cñac¸c doanh nghiÖp nhá trong toµn nÒn kinh tÕ Mü xÐt vÒ viÖc lµm ®· gi¶m 3% (tõ55,5% xuèng 52,5%), vÒ doanh thu gi¶m 23% (tõ 51,5% xuèng 28,7%) vµ vÒ gi¸trÞ gia t¨ng gi¶m 5% (tõ 57% xuèng 52%). Tuy nhiªn, kÓ tõ ®Çu thËp kû 1970, xu h−íng suy gi¶m nµy ®· ®−îc chÊmdøt. Nh÷ng c«ng nghÖ míi ®· khiÕn cho quy m« tèi thiÓu cã hiÖu qu¶ cña méth·ng gi¶m xuèng. Ngµy cµng cã nhiÒu nhµ kinh tÕ Mü ®¸nh gi¸ cao, thËm chÝ rÊtcao, vai trß cña kinh doanh nhá trong nÒn kinh tÕ Mü. Tõ n¨m 1982 ®Õn 1992, tû träng nh÷ng h·ng nhá trong gi¸ trÞ gi¸ t¨ng cñanÒn kinh tÕ Mü ®· kh«ng cßn bÞ gi¶m sót vµ ®−îc gi÷ æn ®Þnh ë møc 51%-52%.KÕt qu¶ ®ã lµ ®¸ng kÓ d−íi ¸nh s¸ng cña nhiÒu vô siªu s¸p nhËp vµ hîp nhÊt ëthêi kú nµy cña nÒn kinh tÕ Mü. Vµo nh÷ng n¨m gÇn ®©y, kinh doanh nhá cña Mü ®ang trong ®µ ph¸t triÓnthÞnh v−îng. Theo Small Business FAQ 12/2000 cña SBA, c¸c kinh doanh nháhiÖn nay ë Mü: - chiÕm trªn 99,7% tæng sè h·ng kinh doanh cã thuª nh©n c«ng - thu hót 52% lùc l−îng lao ®éng trong khu vùc t− nh©n, 51% lùc l−îng lao®éng trong khu vùc trî gióp c«ng céng vµ 38% trong khu vùc c«ng nghÖ cao.NÕu kÓ c¶ c¸c lao ®éng tù t¹o viÖc lµm vµ n«ng nghiÖp, th× sè lao ®éng trong c¸ckinh doanh nhá chiÕm tíi 57% tæng sè lao ®éng. - cung cÊp 75% sè viÖc lµm míi ®−îc t¹o ra - s¶n xuÊt ra 51% tæng s¶n phÈm cña khu vùc t− nh©n - chiÕm 47% tæng doanh thu b¸n hµng - chiÕm 31% doanh thu xuÊt kh ...