Kinh nghiệm quốc tế về quản lý phụ phẩm trong nông nghiệp gắn với phát triển kinh tế tuần hoàn - bài tổng quan

Với áp lực từ sự gia tăng dân số và nhu cầu tiêu thụ tài nguyên, chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp đã trở thành yêu cầu cấp bách để quản lý chất thải hiệu quả và sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên. Nghiên cứu này tổng hợp các mô hình quản lý phụ phẩm nông nghiệp từ các quốc gia tiên tiến như Trung Quốc, Mỹ, EU, Nhật Bản và Thái Lan với các chính sách và kỹ thuật nhằm tối ưu hóa sử dụng phụ phẩm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh nghiệm quốc tế về quản lý phụ phẩm trong nông nghiệp gắn với phát triển kinh tế tuần hoàn - bài tổng quanVietnam J. Agri. Sci. 2024, Vol. 22, No. 11: 1512-1521 Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2024, 22(11): 1512-1521 www.vnua.edu.vn KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ QUẢN LÝ PHỤ PHẨM TRONG NÔNG NGHIỆP GẮN VỚI PHÁT TRIỂN KINH TẾ TUẦN HOÀN - BÀI TỔNG QUAN Vũ Việt Hà1, Nguyễn Thị Minh Hiền2*, Vũ Huy Phúc3, Vũ Ngọc Huyên2 1 Vụ Kế hoạch, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 2 Học viện Nông nghiệp Việt Nam 3 Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn * Tác giả liên hệ: ntmhien@vnua.edu.vn Ngày nhận bài: 23.04.2024 Ngày chấp nhận đăng: 28.11.2024 TÓM TẮT Với áp lực từ sự gia tăng dân số và nhu cầu tiêu thụ tài nguyên, chuyển đổi sang mô hình kinh tế tuần hoàntrong nông nghiệp đã trở thành yêu cầu cấp bách để quản lý chất thải hiệu quả và sử dụng bền vững các nguồn tàinguyên. Nghiên cứu này tổng hợp các mô hình quản lý phụ phẩm nông nghiệp từ các quốc gia tiên tiến như TrungQuốc, Mỹ, EU, Nhật Bản và Thái Lan với các chính sách và kỹ thuật nhằm tối ưu hóa sử dụng phụ phẩm. Qua việcphân tích tài liệu từ các nguồn quốc tế, nghiên cứu đưa ra bài học kinh nghiệm về khung pháp lý và công nghệ đểthúc đẩy tái chế và tái sử dụng phụ phẩm nông nghiệp tại Việt Nam. Kết quả cho thấy, việc áp dụng kinh tế tuầnhoàn không chỉ giảm phát thải khí nhà kính mà còn tăng giá trị kinh tế từ phụ phẩm nông nghiệp, nâng cao sức cạnhtranh của nông sản Việt, từ đó góp phần xây dựng nền nông nghiệp bền vững, đáp ứng các mục tiêu phát triển vàcam kết của Việt Nam về phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Từ khóa: Phụ phẩm nông nghiệp, xử lý phụ phẩm, kinh tế tuần hoàn. International Experience on Agricultural Byproduct Management Linked to Circular Economy Development ABSTRACT With increasing pressure from population growth and resource consumption demands, the transition to a circulareconomy model in agriculture has become an urgent requirement for effective waste management and sustainableresource utilization. This study synthesized models for managing agricultural by-products from advanced countriessuch as China, EU, USA, Japan, and Thailand, focusing on policies and techniques aimed at optimizing the use ofagricultural by-products. By analyzing literature from international sources, the research provides lessons on legalframeworks and technologies to promote the recycling and reuse of agricultural by-products in Vietnam. The findingsindicate that the adoption of a circular economy not only reduces greenhouse gas emissions but also enhances theeconomic value of agricultural by-products, thereby improving the competitiveness of Vietnamese agriculturalproducts. This contributes to building a sustainable agricultural sector that meets development goals and Vietnamscommitment to achieving net-zero emissions by 2050. Keywords: Agricultural byproducts, byproduct treatment, circular agriculture economy. Tuy nhiên, sĆ gia tëng này khöng chî làm tëng1. ĐẶT VẤN ĐỀ khai thác tài nguyên mà cñn gåy ra lāČng chçt Dāĉi áp lĆc gia tëng dån sø toàn cæu, dĆ thâi khùng l÷, đe dõa nghiêm trõng đến môikiến đät 9,8 tď ngāĈi vào nëm 2050 và cò thể lên trāĈng tĆ nhiên. Theo FAO (2019), chuúi cungđến 11,2 tď vào nëm 2100 (United Nations, ăng toàn cæu täo ra khoâng 1,3 tď tçn chçt thâi2022), nhu cæu về lāćng thĆc, nëng lāČng và tài múi nëm do quân lý tài nguyên kém và mô hìnhnguyên thiên nhiên ngày càng trĊ nên cçp thiết. tiêu dùng không bền vąng. Chính vì vêy, để1512 Vũ Việt Hà, Nguyễn Thị Minh Hiền, Vũ Huy Phúc, Vũ Ngọc Huyênchuyển đùi ngành nông nghiệp thành mût hýt đæu tā và phát triển ngu÷n nhân lĆc trongngành bền vąng hćn, việc thýc đèy các công lïnh vĆc này (Chính phþ, 2022b). Việt Namnghệ tái chế và tên dĀng chçt thâi là mût yêu không chî quan tåm đến kinh tế tuæn hoàn vìcæu cçp bách. tính bền vąng mà còn vì nhu cæu cçp bách trong Kinh tế tuæn hoàn (KTTH) đāČc coi nhā bâo vệ möi trāĈng trāĉc áp lĆc ô nhiễm và biếnmût giâi pháp toàn diện cho vçn đề này, vĉi mĀc đùi khí hêu. Kinh nghiệm thành công tĂ cáctiêu tøi āu hòa tài nguyên, giâm thiểu chçt thâi nāĉc có nền sân xuçt lĉn nhā Trung Quøc, Nhêtvà tëng cāĈng giá trð sĄ dĀng. Khác vĉi mô hình Bân và Thái Lan sô cung cçp nhąng mô hìnhkinh tế tuyến tính - tài nguyên đāČc khai thác, hąu ích, giúp Việt Nam giâm thiểu rþi ro vàsĄ dĀng và cuøi cùng trĊ thành chçt thâi - triển khai nhanh chóng các chính sách kinh tếKTTH duy trì tài nguyên låu hćn qua các hoät tuæn hoàn hiệu quâ hćn. Đðc biệt, việc áp dĀngđûng nhā chia só, tái sĄ dĀng, sĄa chąa và tái nhąng kinh nghiệm này còn góp phæn nâng caochế (European Parliament, 2015). Đðc biệt săc cänh tranh cþa nông sân Việt trên thðtrong nông nghiệp, KTTH không chî giúp giâm trāĈng quøc tế, khîng đðnh vð thế cþa Việt Namphát thâi khí nhà kính mà còn tøi āu hòa tài trong chuúi cung ăng toàn cæu.nguyên và täo thêm giá trð kinh tế. ...