Kinh nghiệm thế giới và Việt Nam về xây dựng và bảo vệ Hiến pháp: Phần 2

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 cuốn sách "Xây dựng và bảo vệ Hiến pháp - Kinh nghiệm thế giới và Việt Nam" tiếp tục trình bày nội dung chính về Hiến pháp Việt Nam trước yêu cầu cụ thể bao gồm: Vấn đề cơ chế thực hiện quyền lực nhà nước trong Hiến pháp Việt Nam trước yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền; Vấn đề bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong Hiến pháp Việt Nam trước yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền; Phương hướng đổi mới Hiến pháp để đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền; Cơ chế bảo hiến - kinh nghiệm thế giới và mô hình cho Việt Nam;... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh nghiệm thế giới và Việt Nam về xây dựng và bảo vệ Hiến pháp: Phần 2 C H U Ö N G 2: M IE N P H Á P V 1 ET N A M T R U Ó C Y É U C Á U X A Y D l/N G N H Á N U Ó C P H Á P Q U Y É NI. V Á N D É C Ö C H É T H U C H IE N Q U Y É N L U C N H AN U Ó C T R O N G H1ÉN P H Á P V I É T N A M T R U Ó C Y É UCAU X Á Y DUNG NHA NUÓ C PH A P Q U Y ÉN1.1 Ván dé cchàp nhcin su phàn quyèn ày. G g i su phàn quyèn ciy là phàncóng cùng àuge ihói, nhirng theo tói, llò C h i M inh dà chàpnhcin su phàn quyèn và dà khèo kél herp hài hòci quyèn hip phàp.hành phàp, tu phàp; quyèn trung ircmg, dia phuang co s a 1 .Theo Hièn phàp này, càc chùc nàng làp phàp, hành phàp và tirphàp do ba co quan là Nghj vièn nhàn dàn, Chinh phu và Tòa ànthirc hièn. Nghj vièn nhàn dàn là co quan có quyèn lue cao nhàtcùa nuóc Vièt Nam dàn chù còng hòa (dièu 22), dai dién chotoàn dàn do cóng dàn truc tièp bau ra vói nhièm kì ba nàm.Thàm quyèn cùa Nghj vièn góm: làp phàp, bièu quyèt ngànsàch, quyèt djnh càc vàn dè quan trong cùa dàt nuóc, chuàn ycàc hièp uóc mà Chinh phù ky vói nuóc ngoài; bau Chù tichnuóc, quyèt dinh vàn dè tuyèn chièn và có thè tuyèn bò tu giaitàn; xeni xét vièc bài mièn cùa mòt nghj vièn; phè chuàn vièclira chon Thu tuóng cùa Chù neh nuóc, vièc lira chon càc Bótruóng cùa Thu tuóng (cà Thù tuóng và Bò truóng dèu phaiNghj vièn). Nghj vièn có quyèn kièm soàt, phè bình Chinh phuvà có quyèn yèu càu sua dòi Hièn phàp. Chinh phu là co quan hành chinh cao nhàt cua toàn quòc(chù hành chinh ó dày diroc hièu mòt càdì tuong duong nhuhành phàp ngày nay). Co càu cua Chinh phu góm có Chù tjchniróc, Phó Chù tjch nuóc và Nói càc. Nói càc có Thu tuóng. càcBò truóng. Thù truóng. có thè có Phó Thù tuóng. Chu tjch nuócphài là Nghi vièn do Nghi vièn bàu ra vói nhièm ky nàm nani vàphài duoc 2/3 Nghj vièn bò phièu thuàn, nèu bo phièu làn dàumà khóng dii sò phièu ày thì làn thù hai sè theo da sò tuong dòi.Chù tjch nuóc có càc quyèn han và nhièm vu nhu: chon Thùtuóng trong Nghj vièn dè dua ra Nghj vièn bièu quyèt; thay màt1 Dan theo Nguyén Thj Hoi - Tir luifiig phan chia quyèn lire nhciniróc vói vièc là ehire bò màynhà niróc ó m t sò nuóc - Nxb Tir phàp, (>2005. tr.223. 154 cho nhà niróc trong các moi quan hê dôi nói và dôi ngoai; tôngchi luiy quân dôi. chi dinh hoác cách chùc các tuóng soái trong lue quân. không quân. hài quân; ki sac lênh bô nhiêm Thùtiróng. nhân viên Nôi các và nhân viên các câp thuôc các coquan Chinh phu; Chù tjch niróc ban bô các dao luât dà dugeNghi viçn quyêt nghj. Chu tjch nirác duge huông dàc quyên là không phài cliiu mot trách nhiêm nào trCr khi là pham tôi phànquôc. Môi khi truy tô Chù tjch niróc. Phó Chù tjch niróc, haymot nhân viên Nói các vê các tôi phàn quôc, Nghj viên sè thành lâp mot Tôa àn dàc biêt dê xêt xù. Viêc bât bô và truy tô truôcTôa àn mot nhân viên Nôi các vê thuông tôi phài dirge su irngthuân cua Hôi dông Chinh phù. Nhir vây, Chù tjch nuôc vùadirng dâu quôc gia, vùa truc tiêp chi dao các hoat dông cùaChinh phu. Tù dò. có thè thây vj tri vai trò cùa Chù tjch nuóc ôniróc ta có nhiêu nét tirong tu nhu Tông thông cùa các nuôccông hôa hôn hgp. Ngoài các quyên han cùa Chù tjch nuôc,Chinh phu con có các quyên han tirong tu nhu co quan hànhpháp ô các nuôc nhu là thi hành các luât và quyêt nghj cùa Nghjviên; dê nghj các du luât truôc Nghj viên và du àn sàc luât truôcBan thuông vu. Trong lùc Nghj viên không hop mâ güp truônghgp dàc biçt thi Chinh phù có quyên bài bô mênh lênh và nghjquvêt cùa co quan càp duôi nêu cân; bô nhiêm hoàc cách chùccác nhân viên trong các co quan hành chinh hoâc chuyên mon;thi hành luât dông viên và moi phirang sàch cân thiêt dê giù gindât nuôc; lâp du àn ngân sàch hàng nam. Quyên tir pháp thuôc vê hê thông Toa àn bao gôm Tôaàn tôi cao. các Toa án phùc thâm, dê nhj câp và sa câp. Thâmphàn do Chinh phu bô nhiêm và khi xêt xù. Thâm phàn chi tuântheo pháp luât. các co quan khác không duge can thiêp. - Hiën phap / 94f) con có nlnrng quy dinh nhàm mdich irù lié h và ngân ngïra sir lain quyên cùa các co quan nhàmare. Lâp pháp tham gia thành lâp ca quan hành pháp qua viêcbâu Chù tjch nuôc. phê chuân su lua chçn Thù tuông cùa Chù 155tjch nuôc và su lira chon Bò triràng cùa Thù tuáng. Láp pháp cóthè giám sàt, chi phòi và kièm chè hành pháp bang càc hìnhthirc: biêu quyêt càc du luât, sac luât và ngàn sách do Chinh phùde trinh, chuán y càc hiép iróc mà Chinh phù kÿ vói niróc ngoài;chât vàn càc thành viên cùa Chinh phù; truy tò và xét xù Chùtjch nuóc, Phó Chù tjch niróc hay mot nhàn viên Nói càc khi hopham tpi phàn quòc; làt dò Chinh phù qua viêc biêu quyêt vândê tin nhiêm Thù tuóng và Nói các; Ban thiróng vu có quyênkiêm soàt và phê binh Chinh phu. Ngupc lai, hành pháp có thèkiêm chê lap pháp ...