Kinh nghiệm vận chuyển cá

Dù bạn có cố tránh đến mấy - sớm hay muộn - rồi sẽ có lúc bạn phải vận chuyển những con cá yêu quí của mình trên một chặng đường dài, chứ không chỉ là từ hồ “A” sang hồ “B” mà thôi. Có nhiều khả năng, bạn sẽ bị thất bại đấy… Tuy nhiên việc vận chuyển cá không khó lắm nếu bạn được chỉ dẫn một cách đầy đủ. “Hành trình”, theo tôi, có thể được chia làm ba loại: - Tầm ngắn: như từ tiệm cá (lfs – local fish store) về đến nhà. - Tầm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh nghiệm vận chuyển cá Kinh nghiệm vận chuyển cáDù bạn có cố tránh đến mấy - sớm hay muộn - rồi sẽ có lúc bạn phải vận chuyểnnhững con cá yêu quí của mình trên một chặng đường dài, chứ không chỉ là từ hồ“A” sang hồ “B” mà thôi. Có nhiều khả năng, bạn sẽ bị thất bại đấy… Tuy nhiênviệc vận chuyển cá không khó lắm nếu bạn được chỉ dẫn một cách đầy đủ.“Hành trình”, theo tôi, có thể được chia làm ba loại:- Tầm ngắn: như từ tiệm cá (lfs – local fish store) về đến nhà.- Tầm trung: như từ hồ cá nhà mình đến nhà bạn bè (khi trao đổi/mua bán cá).- Tầm xa: như khi vận chuyển cá đến một thành phố khác hay là đến một vùng khác (đểbuôn bán), vận chuyển xuyên đại dương hay lục địa.Tầm ngắn: sau khi mua cá ở tiệm, nếu khôn ngoan bạn nên về nhà thật nhanh để làmgiảm căng thẳng cho cá trong thời gian chúng nằm trong túi đựng. Tuy làm nhanh nhưngcũng không được để nhiệt độ nước cách biệt quá nhiều. Một khi về nhà, hãy để túi đựngcá nổi trên mặt hồ một lúc (khoảng 15 phút – rót một ít nước hồ vào túi đựng) để cá quenvới nhiệt độ nước hồ rồi mới thả cá; tốt hơn nên thả cá vào bể tạm để tiện theo dõi. Nênkiểm tra tất cả các thuộc tính hoá học của nước (chẳng hạn độ pH) trước khi đi mua cá.Từ đó, bạn có thể đảm bảo rằng chỉ có sự khác biệt NHỎ giữa thành phần nước của hồ cáở ngoài tiệm và ở nhà! Dù vậy, như đã lưu ý từ trước – cách này chỉ phù hợp với hànhtrình ngắn. Tránh vận chuyển cá con cùng với loài cá ăn thịt hay với các cá thể cùng loàilớn hơn. Lồng hai túi đựng với nhau để vận chuyển cá có râu và ngạnh dài. Chuẩn bị nhưvậy là khá đầy đủ rồi.Tầm trung: sắp khó hơn rồi đây. Cách biệt nhiệt độ rất dễ xảy ra (phụ thuộc vào loại vậnchuyển), chất lượng nước giảm dần theo thời gian, chất thải của cá (có thể) nổi lên mặtnước, có lẽ bạn sẽ phải đối mặt với sự suy giảm nồng độ ô-xy hoà tan (ở hầu hết các cuộcvận chuyển trong vùng khí hậu nóng) và còn nhiều thứ khác nữa …Hành trình càng xa thìđộ khó khăn càng tăng. Nguyên lý vận chuyển cũng giống như trong vận chuyển tầm xa.Vì vậy tôi tập trung giải thích ở phần sau. Từ đó, mọi người có thể tổ chức công việc vậnchuyển tuỳ theo nhu cầu của họ cùng với các điều khiện môi trường mà họ phải đối mặt.Tầm xa: các ý kiến sau đây dựa trên kinh nghiệm vận chuyển cá của tôi từ hồ Malawi(Tanzania - 1997 & Malawi - 1999) và sông Amazon River (Peru - 2000) về nhà (ởRoma, Ý). Những chuyến vận chuyển này dài hơn so với “vận chuyển thông thường”, dovậy tôi hy vọng mọi người có thể học được nhiều kinh nghiệm từ đó. Chú ý: những vấnđề chính khi vận chuyển cá là sử dụng dụng cụ, chất lượng nước và nồng độ ô-xy thíchhợp, cho nên:1) Mang theo hộp lạnh hay hộp mút xốp Styrofoam (tôi sử dụng hai hộp khi vận chuyểncá từ Peru về nhà, hơi mắc một chút nhưng hiệu quả tuyệt vời) và túi plastic (lồng hai túilại với nhau để đựng các loài hiếu động hay cá nheo râu nhọn hay cá có ngạnh).2) Chất hoá học: nếu có thể, nên thêm vào các chất hoá học mà bạn vẫn thường dùng đểđạt được các thông số tương tự như thành phần nước hồ ở nơi đích đến. Có đôi chút khácbiệt khi xử lý các mẫu vật hoang dã mà bạn bắt được trong môi trường sinh học tự nhiêncủa chúng, trường hợp này, nước hồ nơi đích đến phải được sửa soạn từ trước để môphỏng càng giống càng tốt môi trường nước ở nơi mà bạn sẽ thu thập cá.3) Rồi bạn cần khử trùng và cuối cùng là thêm ô-xy: viên ô-xy (tôi dùng trong chuyếnkhảo sát vùng Amazon) hay khí ô-xy nén trong xy lanh (rất hiệu quả, tôi đã dùng 2 lần ởMalawi).4) Để làm giảm ô nhiễm nước, tôi đề nghị bỏ đói cá theo công thức sau: 2-3 ngày với cátrưởng thành (phụ thuộc vào kích thước), 1-2 ngày với cá con, 1 ngày cho cá bột. Chú ý:để tất cả cá chùi kiếng (suckermouth catfish) bất kể kích thước nào ở Rio Orosa (Peru)nhịn đói trong một tuần. Thiệt hại là tối thiểu: 1 con chết.5) Đóng gói: đổ 1/3 nước vào túi, thêm chất hoá học (nói ở trên) và ô-xy (nếu nạp khí thìnên nạp đầy tối đa). Kiểm tra rò rỉ. Nhân tiện: các loài thuộc chi Synodontis rất khó vậnchuyển …Cột túi đựng bằng dây cao su rồi bỏ vào hộp. Bỏ càng nhiều túi càng tốt để tránh xục xịchkhi vận chuyển…Trường hợp hộp còn nhiều khoảng trống, hãy lèn thêm vào các túi đựngđầy nước để cho chặt.Hoàn tất: tôi đóng gói cá theo cách này trong các chuyến vận chuyển dài bốn ngày vàonăm 1997 (dĩ nhiên tôi có gặp phải vài rắc rối - một vài con cá bị chết – nhưng tôi đoánhầu hết chúng sẽ vượt qua 8 giờ vận chuyển một cách dễ dàng ). Sau đây là vài điểm lưuý khi đóng gói:1/ Cá trưởng thành/kích thước lớn (trên 3 inch) nên đóng gói riêng từng con.2/ Nếu có thể nên tránh để hai con đực (ngay cả với cá nhỏ) chung một túi đựng.3/ Đóng gói cá con/cá bột riêng rẽ theo từng chi/loài (chẳng hạn tất cả peacock cichlidvào chung một túi).4/ Áp dụng chung: nếu bạn biết, bạn nên dán tên cá lên từng túi đựng. Dĩ nhiên, điều nàylà cần thiết khi bạn đem về nhà các loài cá sưu tầm được ngoài tự nhiên.5/ Nếu bạn vận chuyển cá dữ (chẳng hạn Melanochromis sp. h ...