Kinh tế số tại Việt Nam: Từ chính sách đến thực thi

Bài viết tìm hiểu cụ thể về vai trò của chính sách và quá trình thực thi trong việc thúc đẩy kinh tế số tại Việt Nam, từ khía cạnh lý thuyết đến thực tế. Bài báo này sẽ là một tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà nghiên cứu, chính quyền, doanh nghiệp và những ai quan tâm đến sự phát triển của kinh tế số tại Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh tế số tại Việt Nam: Từ chính sách đến thực thi Kinh tế số tại Việt Nam: Từ chính sách đến thực thi Trần Quý, Ngô Hướng, Trần Đức Thanh, Vincent Lữ Thế Hùng, Nguyễn Xuân Hải Tóm tắt Kinh tế số đang trở thành một trong những yếu tố quan trọng trong quá trình phát triểnkinh tế của các quốc gia trên toàn thế giới, và Việt Nam không phải là ngoại lệ. Chính phủ ViệtNam đã nhận thức được tiềm năng và tầm quan trọng của kinh tế số và đã triển khai nhiều chínhsách và biện pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển trong lĩnh vực này. Trong bài báo này, chúng tasẽ tìm hiểu cụ thể về vai trò của chính sách và quá trình thực thi trong việc thúc đẩy kinh tế sốtại Việt Nam, từ khía cạnh lý thuyết đến thực tế. Bài báo này sẽ là một tài liệu tham khảo hữuích cho các nhà nghiên cứu, chính quyền, doanh nghiệp và những ai quan tâm đến sự phát triểncủa kinh tế số tại Việt Nam. Từ khóa: Kinh tế số, Việt Nam, chính sách, thực thi 1. Khái niệm và quan trọng của kinh tế số Kinh tế số đại diện cho hoạt động kinh tế trong đó công nghệ số và dữ liệu số đóng vai tròquan trọng. Nó bao gồm việc sử dụng công nghệ thông tin và viễn thông, như Internet, trí tuệnhân tạo, big data, IoT và trí tuệ nhân tạo, nhưng không chỉ giới hạn ở việc áp dụng công nghệvào các hoạt động kinh doanh truyền thống. Kinh tế số mở ra một không gian hoạt động mới,được gọi là môi trường số, nơi mà công nghệ số là trung tâm. Môi trường số trong kinh tế số cho phép các doanh nghiệp sử dụng các công cụ số, hệthống thông tin và dữ liệu số để tăng cường hiệu suất và năng suất lao động. Các quy trình kinhdoanh có thể được tự động hóa, dẫn đến giảm thiểu lỗi và tăng cường sự chính xác. Hơn nữa,sự kết hợp giữa công nghệ và dữ liệu số mở ra khả năng đổi mới mô hình kinh doanh và tối ưuhóa cấu trúc nền kinh tế. Trong kinh tế số, các doanh nghiệp có thể sử dụng big data và phântích dữ liệu để hiểu rõ hơn về thị trường và khách hàng. Điều này giúp tạo ra những sản phẩmvà dịch vụ phù hợp hơn với nhu cầu của khách hàng và tăng cường sự cạnh tranh trên thị trường.Ngoài ra, công nghệ số cũng giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất và phân phối, giảm thiểu lãngphí và tăng cường hiệu quả. Tuy nhiên, triển khai kinh tế số không chỉ là việc áp dụng công nghệ và dữ liệu vào cáchoạt động kinh doanh. Nó đòi hỏi sự thay đổi về tư duy, quản lý và cấu trúc tổ chức để tận dụnghết tiềm năng của kinh tế số. Do đó, chính sách và thực thi đóng vai trò quan trọng trong việcthúc đẩy sự phát triển kinh tế số tại Việt Nam, bằng cách xây dựng một môi trường thuận lợi,hỗ trợ hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực và tạo ra khung pháp lý để khuyến khích sự đổi mới vàsựchuyển đổi trong các doanh nghiệp và tổ chức. Trên cơ sở này, việc triển khai kinh tế số tại Việt Nam đòi hỏi sự phối hợp giữa các nhàlãnh đạo chính phủ, doanh nghiệp và các cơ quan liên quan. Chính phủ cần thiết lập các chínhsách và quy định phù hợp để thúc đẩy sự chuyển đổi kỹ thuật số và khuyến khích đầu tư vào hạtầng công nghệ thông tin và viễn thông. Doanh nghiệp cần nhận thức về tiềm năng của kinh tếsố và sẵn sàng thay đổi mô hình kinh doanh để phù hợp với môi trường số. Cùng với đó, cần 501đầu tư vào đào tạo và phát triển nguồn nhân lực có kiến thức và kỹ năng về công nghệ thôngtin và quản lý dự án kỹ thuật số. Việt Nam đã chứng kiến những thành tựu đáng kể trong việc triển khai kinh tế số, như tăngtrưởng GDP, sự phát triển của các ngành công nghiệp công nghệ, và sự phổ biến của các dịchvụ trực tuyến. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần được vượt qua, bao gồm việc xây dựnghạ tầng mạng, đảm bảo an ninh thông tin và bảo vệ quyền riêng tư. Đồng thời, cần tăng cườngviệc hợp tác giữa các bên liên quan và tạo ra môi trường cạnh tranh và thúc đẩy sự sáng tạo. Kinh tế số là hoạt động kinh tế sử dụng công nghệ số và dữ liệu số làm yếu tố đầu vàochính, sử dụng môi trường số làm không gian hoạt động chính, sử dụng công nghệ thông tin -viễn thông để tăng năng suất lao động, đổi mới mô hình kinh doanh và tối ưu hóa cấu trúc nềnkinh tế. (Theo Cục Kinh Tế số - Xã hội số - Bộ Thông tin Truyền Thông) Như thể hiện ở hình trên, kinh tế số bao gồm 3 cấu phần: Kinh tế số ICT, Kinh tế số nềntảng, và Kinh tế số ngành, trong đó: - Kinh tế số ICT là công nghiệp công nghệ thông tin và dịch vụ viễn thông, gồm các hoạtđộng như: sản xuất sản phẩm điện tử, sản xuất phần cứng, sản xuất phần mềm, sản xuất nộidung số, cung cấp dịch vụ CNTT và cung cấp dịch vụ viễn thông; - Kinh tế số nền tảng là hoạt động kinh tế của các nền tảng số, hệ thống trực tuyến, sử dụngcông nghệ số và dữ liệu số làm yếu tố đầu vào chính, gồm các hoạt động như: kinh doanh bằngnền tảng số, kinh doanh dựa trên dữ liệu số, kinh doanh các dịch vụ số trực tuyến, … - Kinh tế số ngành là hoạt động kinh tế gia tăng đáng kể của các ngành, lĩnh vực nhờ đầuvào công nghệ số và dữ liệu số, với môi trường số là không gian hoạt động chính, gồm các hoạtđộng như: quản trị điện tử, thương mại điện tử, nông nghiệp thông minh, sản xuất thông minh,du lịch thông minh v.v…; Kinh tế số đã mang lại nhiều lợi ích và cơ hội đáng kể cho việc phát triển kinh tế tại ViệtNam. Một ví dụ rõ ràng về lợi ích của kinh tế số là sự phát triển của ngành công nghiệp côngnghệ tại Việt Nam: trong vòng 10 năm (2010-2020), doanh thu của ngành công nghiệp côngnghệ tại Việt Nam đã tăng trung bình 25% mỗi năm, đạt 120 tỷ USD vào năm 2020 (nguồn:Báo cáo Digital Economy Report 2021, UNCTAD). Các doanh nghiệp công nghệ nổi tiếngnhư FPT, VNG và Vingroup đã ghi nhận những bước phát triển đáng kể và đóng góp quantrọng vào nền kinh tế của đất nước. 502 Kinh tế số cũng đã tạo ra cơ hội mở rộng thị trường cho các doanh nghiệp Việt Nam. Vídụ, số lượng người dùng Internet tại Việt Nam đã tăng lên hơn 70 ...