Kinh tế tài nguyên môi trường - Đặng Thanh Hà

Tài liệu môn học Kinh tế tài nguyên môi trường gồm 4 chương. Nội dung trình bày tổng quan về kinh tế tài nguyên môi trường, một số khái niệm cơ bản về kinh tế phúc lợi, phân tích chi phí lợi ích và TNTNMT, kinh tế ô nhiễm và tài nguyên thủy sản.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh tế tài nguyên môi trường - Đặng Thanh HàBOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm KINH TEÁ TAØI NGUYEÂN MOÂI TRÖÔØNG (Taøi lieäu moân hoïc) Ñaëng Thanh Haø 2004C:HAKTTNMT-Handouts 1 CHÖÔNG I TOÅNG QUAN VEÀ KINH TEÁ TAØI NGUYEÂN MOÂI TRÖÔØNGI. GIÔÙI THIEÄU VEÀ MOÂN HOÏC KTTNMT.I.1. Khaùi nieäm.Kinh teá hoïc laø moân hoïc nghieân cöùu nhöõng löaï choïn cuûa caù nhaân vaø xaõ hoäi veà caùch thöùc söû duïngcaùc nguoàn taøi nguyeân coù giôùi haïn.- Muïc ñích cuûa vieäc löïa choïn laø ñeå coù theå thoûa maõn cao nhaát nhu caàu trong hieän taïi vaø trong töông lai cuûa caù nhaân vaø xaõ hoäi.- Nhöõng löïa choïn cuûa caù nhaân vaø xaõ hoäi ñöôïc bieåu hieän thaønh nhöõng hieän töôïng vaø nhöõng hoaït ñoäng kinh teá. Kinh teá hoïc nghieân cöùu caùc hieän töôïng vaø caùc hoaït ñoäng naøy treân hai goùc ñoä: moät laø goùc ñoä boä phaän cuaû neàn kinh teá vaø thöù hai laø goùc ñoä cuûa toaøn boä neàn kinh teá.- Kinh teá vi moâ nghieân cöùu caùc boä phaän hôïp thaønh cuûa neàn kinh teá nhö ngöôøi tieâu duøng, ngöôøi saûn xuaát, moät doanh nghieäp, moät nghaønh, moät thò tröôøng.- Kinh teá vó moâ nghieân cöùu neàn kinh teá nhö laø moät toång theå bao goàm taát caû caùc boä phaän hôïp thaønh cuaû noù. Kinh teá vó moâ nghieân cöùu neàn kinh teá vaø söï hoaït ñoäng cuaû neàn kinh teá.- Kinh teá hoïc nghieân cöùu caùc khiaù caïnh cuûa cuoäc soáng kinh teá ñeå traû lôøi caùc caâu hoûi: - Saûn xuaát caùi gì? - Saûn xuaát nhö theá naøo? - Saûn xuaát cho ai?Kinh teá taøi nguyeân moâi tröôøng laø moät boä phaän cuaû kinh teá hoïc nghieân cöùu moái quan heä töông taùcgiöõa moâi tröôøng vaø phaùt trieån. Taäp trung vaøo vaán ñeà caùc hoaït ñoäng phaùt trieån kinh teá vaø taùc ñoängcuûa chuùng ñeán moâi tröôøng.- Con ngöôøi ñaõ nhaän thaáy moâi tröôøng bao goàm nhöõng taøi nguyeân khan hieám vaø coù theå bò caïn kieät.- Caàn nghieân cöùu kinh teá veà vieäc phaân phoái caùc nguoàn taøi nguyeân khan hieám ñoù cho caùc muïc ñích söû duïng khaùc nhau vaø caïnh tranh vôùi nhau.- Khan hieám: khi caàu lôùn hôn cung taïi giaù khaùc khoâng.- Söï phaùt trieån kinh teá nhanh choùng trong vaøi theá kyû qua ñaõ bieán chaát löôïng moâi tröôøng töø choå ñöôïc coi laø moät loaïi haøng hoùa khoâng coù giaù (töï do söû duïng) trôû neân ngaøy caøng khan hieám hôn.- Ñaàu theá kyû: khoâng khí,nöôùc saïch… coù cung lôùn hôn caàu, giaù baèng (o). . Ngaøy nay do con ngöôøi ngaøy caøng taøn phaù moâi tröôøng, chuùng caøng trôû neân khan hieám caû ôû caùc nöôùc phaùt trieån vaø ñang phaùt trieån, caû trong neàn kinh teá tö baûn vaø XHCN.- Moái quan heä cung caàu veà chaát löôïng moâi tröôøng ñaõ thay ñoåi. Nhu caàu veà chaát löôïng moâi tröôøng ngaøy caøng taêng nhanh trong khi ñoù cung laïi giaûm nhanh choùng (do chaát löôïng moâi tröôøng ñang bò giaûm suùt).- Saûn phaåm phuï cuûa quaù trính taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá laø söï gia taêng nhanh choùng caùc chaát gaây oâ nhieãm daãn ñeán vieäc taêng nhanh nhu caàu veà chaát löôïng moâi tröôøng. Khi thu nhaäpC:HAKTTNMT-Handouts 2 vaø möùc soáng taêng leân, ngöôøi ta cuõng saün loøng traû nhieàu tieàn hôn cho moät moâi tröôøng soáng toát hôn.- Veà maët cung: taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá cuøng vôùi söï gia taêng daân soá vaø ñoâ thò hoùa laøm giaûm löôïng cung veà khoâng khí, nöôùc saïch vaø khaû naêng haáp thuï chaát thaûi cuaû moâi tröôøng. Do ñoù taêng tröôûng kinh teá ñaõ laøm cho loaïi haøng hoùa chaát löôïng moâi tröôøng trôû thaønh moät loaïi haøng hoùa khan hieám.- Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy, kinh teá coù moät vai troø heát söùc quan troïng. Do chaát löôïng moâi tröôøng trôû neân khan hieám, xaõ hoäi chæ coù theå coù nhieàu loaïi haøng hoùa naøy hôn baèng caùch giaûm ñi moät phaàn löôïng haøng hoùa tieâu duøng vaø dòch vuï mong muoán khaùc.- Coù söï hy sinh (ñöôïc caùi naøy vaø maát caùi kia) giöõa chaát löôïng moâi tröôøng vaø caùc saûn phaåm haøng hoùa , dòch vuï. ÔÛ ñaây coù toàn taïi moät loaïi chi phí cô hoäi (chi phí cô hoäi cuûa vieäc coù chaát löôïng moâi tröôøng cao hôn baèng giaù trò saûn phaån, dòch vuï maát ñi).- Chaát löôïng moâi tröôøng cuõng laø moät saûn phaåm haøng hoùa vaø do ñoù vaán ñeà moâi tröôøng cuõng phaûi ñöôïc coi laø moät vaán ñeà kinh teá.- KTTNMT taäp trung vaøo nghieân cöùu vaán ñeà: laøm theá naøo vaø taïi sao con ngöôøi laøm caùc quyeát ñiinh coù taùc ñoäng aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng vaø taøi nguyeân.- KTTNMT söû duïng caùc coâng cuï phaân tích cuûa kinh teá vi moâ ñeå nghieân cöùu caùc vaán ñeà: Taïi sao moâi tröôø ...