Kinh tế và Chính trị Thế giới đến năm 2020: Phần 2 - Lưu Ngọc Trịnh (chủ biên)

Kinh tế và Chính trị Thế giới đến năm 2020: Phần 2 gồm nội dung chương 3, chương 4 của cuốn sách. Nội dung phần này trình bày các vấn đề về những xu hướng phát triển chủ yếu của nền kinh tế và chính trị thế giới đến năm 2020; Việt Nam trong bối cảnh thế giới đầy biến động.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh tế và Chính trị Thế giới đến năm 2020: Phần 2 - Lưu Ngọc Trịnh (chủ biên) Chương3 NHỮNG XU HƯỚNG PHÁT TRIỂ n chủ YẾ ư CỦA NỀN KINH TẾ VÀ CHÍNH TRỊ THẾ GIỚI ĐẾN NĂM 2020 3.1. N h ữ n g xu hư ớ n g phát triển chủ yếu của nền kinh tể th ế giớ i Có thể nói, bước vào thập kỷ thử hai cùa thế kỷ XXI, nhất là dưới ảnh hường trực tiếp của cuộc khủng hoảng kinh tế, tài chính toàn cầu vừa qua, phần lớn các ý kiến đều có chung nhận định là, thế giới sẽ tiến triển theo các xu hướng chủ yếu sau: 3.Í.L Xu hướng tăng cường sự điều tiết và giám sát đối với hệ thống tài chỉnh, tiền tệ thếgiớủ Bài học lớn nhất từ cuộc khủng hoảng kinh tể, tài chính toàn cầu vừa qua có lẽ là vấn đề, ngay cả những nền kinh tế phát ưiển nhất của thế giới cũng có ửíể phải đối mặt với nguy 1. Theo Nguỵễn Thanh Đức (chủ nhiệm), 2010, Tổng quan tình hình kinh tế thế giới hai thập kỷ đầu thể kỷ XXI: Thực trạng, van đề nôi bật, xu hướng cơ bán và tác động chú yếu, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ Viện Khoa học xã hội Việt Nam , C T 09-25-01, Hà Nội. 162 Kinh tế và chinh trị thế giới đến năm 2020 cơ suy sụp, nếu như hoạt động cùa hệ thổng tài chính được tự do thái quá. thiếu kiểm soát và trờ nên mạo hiểm. Do đó, trong giai đoạn tới, việc tăng cường hệ thống giám sát tài chính chắc chấn được coi như là một trong những điểm then chốt để ngăn chặn những nguy cơ đổ vỡ và khủng hoảng, đám bào an loàn cho hệ thống tài chính, tiền tệ quốc gia và toàn cầu. Tại Hội nghị G20 ờ Pittsburgh (Mỹ) diễn ra vào ngày 24-25/9/2009, các chính phủ coi việc tăng cường quản lý và giám sát hệ thống tài chính như là một trong những điểm then chốt trong tái cấu Irúc hệ thống tài chính tiền tệ toàn cầu. 'ĩrong Diễn đàn Kinh tế thế giới Davos lần thứ 40 diễn ra tại Thụy Sỹ từ ngày 26 đến ngày 31/1/2010, giám sát tài chính được coi như là một trong những vấn đề kinh tế chủ yếu của toàn cầu. Gần đây, Hội nghị các Bộ trường Tài chính các nước G20 họp tại Hàn Quốc vào các ngày 4-6/6/2010, các Bộ trưởng cùa nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu thế giới này đă ra tuyên bố chung kêu gọi tăng cường các biện pháp điều chỉnh, giám sát các công ty tài chính và ngàn hàng, nhất là đối với những hoạt động đầu tư mạo hiểm và liều lĩnh vì lợi nhuận, 'ĩại Hội nghị G20 diễn ra 0 Seoul (íỉàn Quốc) vào các ngày 11 và 12/11/2010, Bộ trưỏng các nước G20 cũng đã đặc biệt thảo luận về các giải pháp cài tổ cũng như tăng cưòmg giám sát và kiểm soái đổi với hệ thống tài chính, tiền tệ toàn cầu. Kế hoạch cải tồ hệ thống ngân hàng Mỹ đã được Tổng ihổng Obama đưa ra tại Quốc hội ngày 21/1/2010. Trong đó, 162 Lưu INgọc Trịnh (Chú hiên) bao gồm kế hoạch Đại cai tồ đối với hộ ihốnu giám sát tài chính Mỹ. Dây được coi là sự diều chinh k'm nhất ciối với hệ ihống giám sát tài chính ở Mỹ kê từ nhừnsi năm 30 cua thế ky XX đến nav. Ke hoạch nàv bao cồm nhừnii nội dung chủ vểu như; Thứ nhất, đẩy mạnh giám sát và quàn Iv các cônỉi ty tài chính. 'ỈYong dỏ có hai điềm đặc biệt quan trọne: (i) I rao cho l'’F.I) quyền giám sát các định chế tài chính then chốt; (ii) Yêu cầu các công ty tài chính tăng tỷ lệ vốn lự có nhàm dối phó các khoàn thua lỗ và rùi ro bất naờ. Thứ hai, thiết ỉập hệ thống quán lý toàn diện đối với thị trườníì lài chính, nhất là thị trườna tài chính phổ Wall. Thứ ha, bảo vệ người tièu dùng và nhà đầu tư, thông qua việc thành lập Cơ quan bào vệ người tiêu dùng tài chính. Chức năng chính cùa tô chức này là giám sát những đơn vị cho vay, yêu cầu họ phái cuna cấp các sản phẩm tín dụng minh bạch dối với naười tiêu dùng. Thứ tư, trang bị cho chính phù các côna cụ và cơ ché cần thiếl để chổng khùng hoảng. Ngày 25/6/2010, Quốc hội Mỳ đã thông qua dự luật cải cách phổ Wall. Dự luật này được đánh giá là mane tính bước ngoặt trong cải cách thị trường lài chính Mỹ, đây là dự luật cải cách tài chính mạnh mẽ nhất kể từ những năm 30 đến nay. Luật định ra những quy lẳc giám sál hoạt động tài chính thông qua các quy chế chặt chẽ, kiểm soát, kiềm chế những sai phạm và lạm dụng tài chính ở phổ Wall, buộc thị trườntỉ phố Wall phải hoạt động có trách nhiệm hơn. rất cà đều 164 Hinh tê rá chinh /r/ thếgitìi (lên nừm 2020 nhăm inục dích ỉiiiăn chặn nuLiv cơ tái diễn khung hoảnn tài chinh Irong unm e lai. Sau khunc hdánc. các nước EU cũn.íỉ dã nhất trí về việc thiết lập hệ ihốnu iỉiám sál liên châu Âu mới nhàm nuăn chặn ncuy cơ lái diễn khung hoảng tài chính loàn cầu. 'ĩhco kế hoạch sẽ cỏ bốn cư quan aiám sát tài chính mới của EIJ dược xâ\ dựiiíi nhằm ciáni sái hoạt dộng tài chính cua EU cả ở tầm « « ^ ^ ỉ vĩ mô và vi mô. Trong dó. có ha cơ quan chịu Irách nhiệm EÌám sát các ngân hàne, cône ty báo hiêni \ à thị trưcme chímg khoán, dó là ú y ban Giám sái clịtii vụ ncân hảng (CEBS: Committee of European Banking Supcrvisors), Uy ban Giám sát dịch vụ bao hiêm (CEIOPS: Comrnittee of European Insurance and Occupaiional ỉ’ensions), Uy ban Giám sát dịch vụ chímg khoán (CrìSR: Conimittee of Eiiropean Securities Regulators). Và cơ quan thứ tư - Hội đồng Giám sát rủi ro hệ thống châu Âu (European Svstemic Risk Council - ESRC) có chức nănạ giám sát các rủi ro của hệ thống tài chính và đưa ra nhCmg cánh báo sớm về nhừrití nguv cư mang tính hộ thống có thê gây bất ồn định cùa khu vực. Các lĩnh vực lài chính chu yếu cần tànẹ cưimg giám sát là: các quỹ đầu lư, nhất là các quv đầu tư mạo hiềm cần được tiiám sát chặt chẽ hem và cần có những t]uv định mới dối với chúng (như phải hoai động cône khai và ít mạo hiểm hon, quy mô tối thiều như thc nào,...). Các hoạt dộnt> kinh doanh mạo hiêm cần phải được tách khỏi nẹân hàna. rhị trường các công cụ lài chính, đặc hiệt các công cụ lài chính phái sinh, sẽ phải 165 Lưu INgọc Trịnh (('luĩ hiê ...