Kỹ năng mềm của kế toán viên trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0

Bằng phương pháp nghiên cứu tài liệu, bài viết "Kỹ năng mềm của kế toán viên trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0" đã xác định các kỹ năng mềm cần thiết đối với kế toán viên tương lai để làm việc và thành công trong nghề nghiệp kế toán, đó là: khả năng thích nghi, học suốt đời, kỹ năng giao tiếp, tư duy phản biện, giải quyết vấn đề động và trí tuệ cảm xúc. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ năng mềm của kế toán viên trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 KỸ NĂNG MỀM CỦA KẾ TOÁN VIÊN TRONG BỐI CẢNH CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 ACCOUNTANT’S SOFT SKILLS IN THE CONTEXT OF THE FOURTH INDUSTRIAL REVOLUTION TS. Nguyễn Thị Đoan Trang, ThS. Đỗ Thị Hương Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí MinhNgày nhận bài: 25/9/2021Ngày nhận kết quả phản biện: 15/10/2021Ngày chấp nhận đăng: 15/11/2021 TÓM TẮT Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã tạo ra nhiều thay đổi trong tất cả các lĩnh vực nói chung và ngành kế toán nói riêng. Sự thay đổi này đòi hỏi kế toán viên phải có những kỹ năng mới, trong đó các kỹ năng mềm là rất quan trọng. Bằng phương pháp nghiên cứu tài liệu, bài viết đã xác định các kỹ năng mềm cần thiết đối với kế toán viên tương lai để làm việc và thành công trong nghề nghiệp kế toán, đó là: khả năng thích nghi, học suốt đời, kỹ năng giao tiếp, tư duy phản biện, giải quyết vấn đề động và trí tuệ cảm xúc. Từ khóa: CMCN 4.0, kỹ năng mềm, kế toán viên ABSTRACT The fourth industrial revolution has created many changes in all fields in general and the accounting industry in particular. This change requires accountants to have new skills, in which soft skills are very important. By document research method, the article reveals that the necessary soft skills for accountants to work and succeed in the accounting profession, are: adaptability, lifelong learning, communication, critical thinking, dynamic problem solving, and emotional intelligence. Keywords: 4IR, soft skills, accountant1. Đặt vấn đề Công việc được số hóa trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) đặt ranhiều cơ hội và thách thức trong hầu hết các lĩnh vực nói chung và ngành kế toán nói riêng. Nhữngthuật ngữ như ứng dụng công nghệ cao, mạng lưới internet kết nối vạn vật, trí tuệ nhân tạo, robotthông minh, công nghệ blockchain, điện toán đám mây… trong kế toán không còn xa lạ với chúngta. Việc áp dụng công nghệ kỹ thuật số đã giúp tự động hóa đáng kể công việc của kế toán với tốcđộ xử lý nhanh và chính xác hơn. Do đó, vai trò của kế toán viên chuyển đổi sang tổng hợp, phântích dữ liệu và cung cấp thông tin cùng các giải pháp phù hợp. Điều này đòi hỏi kế toán viên cầncó nhiều kỹ năng mới để phát triển sự nghiệp của mình. Các kỹ năng mới này không chỉ là các kỹnăng về kỹ thuật để làm chủ công nghệ mà đó còn là các kỹ năng mềm để giúp kế toán viên có thểphát huy được vai trò của con người trong môi trường kỹ thuật số với nhiều thay đổi nhanh chóng.Không chỉ sự thay đổi về kỹ thuật công nghệ mà ngày nay thế giới cũng đầy sự biến động bất ngờ,ví như đại dịch Covid-19 đã khiến các doanh nghiệp phải thay đổi cách thức làm việc, nên các kếtoán viên rất cần được đào tạo và trau dồi những kỹ năng mềm để có thể đứng vững và phát triểntrong thời đại mới. 438 Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 20212. Cơ sở lý thuyết Những ảnh hưởng của CMCN 4.0 đến kế toán viên Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 dựa trên nền tảng công nghệ số, tích hợp các công nghệthông minh để tối ưu hóa quy trình sản xuất, quy trình kinh doanh, quy trình nghiệp vụ, phươngthức sản xuất trong đó có quy trình xử lý, cung cấp thông tin của bộ phận kế toán và kiểm toán.Công việc của kế toán thực hiện áp dụng chứng từ điện tử, các phần mềm tổng hợp, xử lý dữ liệu,ghi sổ kế toán trong môi trường tin học hóa. Kế toán viên sẽ không còn mất quá nhiều công sứctrong việc phân loại chứng từ, xử lý từng nghiệp vụ kinh tế riêng lẻ, ghi các loại sổ kế toán mà vấnđề quan trọng hơn là cần phải quan tâm đến việc trình bày báo cáo tài chính theo chuẩn mực, tiếpcận gần hơn với hệ thống kế toán quốc tế (Hương Giang, 2019). Một khảo sát mới đây cho thấy,sự đột phá kỹ thuật số trong kế toán sẽ tạo ra những xu hướng mới. Cụ thể, khoảng 66% doanhnghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) sẽ thay thế những dịch vụ mà kế toán viên hiện đang thực hiện bằngcác dịch vụ đám mây, 50% DNNVV sẽ thay nhân viên kế toán nếu họ không thích ứng với côngnghệ đám mây. Những công việc dễ được tự động hóa và thay thế bằng phần mềm như: Nhập búttoán bằng tay, ghi sổ kế toán, lập báo cáo tài chính cuối năm, lập báo cáo hoạt động kinh doanh,tiền lương, phân tích tài chính… Như vậy, thay vì thuê các kế toán viên đảm nhiệm các nhiệm vụkế toán như hiện nay, trong thời gian tới, hoạt động này có thể sẽ được tự động bằng công nghệhoặc bằng các phần mềm thông tin (Khánh Chi, 2020). Kỹ năng mềm và vai trò của kỹ năng mềm Trong bối cảnh môi trường thay đổi như trên, khi nghề kế toán đang chuyển dần khỏi hoạtđộng kỹ thuật, theo Tsiligiris và Bowyer (2021) những kỹ năng cần thiết và quan trọng đối với cáckế toán viên là: kỹ năng đạo đức, kỹ năng kỹ thuật số, kỹ năng kinh doanh và các kỹ năng mềm.Kỹ năng mềm được định nghĩa là “kỹ năng, khả năng và đặc điểm liên quan đến tính cách, thái độvà hành vi hơn là kiến thức chính thức hoặc kỹ thuật” (Moss và Tilly, 1996). Tầm quan trọng ngàycàng tăng của các kỹ năng mềm cũng được xác định bởi nghiên cứu được thực hiện bởi một số tổchức nghề nghiệp kế toán quốc tế như: Hiệp hội kế toán công chứng Anh (ACCA), Viện kế toáncông chứng Hoa Kỳ (AICPA), Hiệp hội kế toán công chứng Úc và New Zealand (CA ANZ), Hiệphội kế toán quản trị công chứng Anh (CIMA), IFAC (Liên đoàn kế toán quốc tế), Hội kế toán quảntrị (IMA). Chính xác hơn, các kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý thời gian và giải quyếtvấn đề được các nhà tuyển dụng xác định là những điều kiện tiên quyết chính để tuyển dụng sinhviên tốt nghiệp kế toán, tuyển dụng và thăng tiến liên tục (Montano và cộng sự, 2001; Temponevà cộng sự, 2012). Đồng thời, nghiên cứu xác định rằng các nhà tuyển dụng nhận thấy rằng sinhviên tốt nghiệp kế toán thiếu ...