Ký Sinh Trùng Sốt Rét của Loài Khỉ Lây Nhiễm cho Người

Mỗi năm, ở Mỹ có chừng 1500 trường hợp sốt rét được báo cáo; khoảng 200 trường hợp được mang về từ các nước ở Châu Á hoặc Nam Mỹ. Hầu như tất cả các cas sốt rét ở người đều do một trong 4 chủng Plasmodium (P. falciparum, P. vivax, P. malariae, P. ovale) và lây nhiễm ở người do các chủng Plasmodium không phải của người rất hiếm gặp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ký Sinh Trùng Sốt Rét của Loài Khỉ Lây Nhiễm cho Người Ký Sinh Trùng Sốt Rét của Loài Khỉ Lây Nhiễm cho NgườiMỗi năm, ở Mỹ có chừng 1500 trường hợp sốt rét được báo cáo; khoảng 200trường hợp được mang về từ các nước ở Châu Á hoặc Nam Mỹ. Hầu như tất cảcác cas sốt rét ở người đều do một trong 4 chủng Plasmodium (P. falciparum, P.vivax, P. malariae, P. ovale) và lây nhiễm ở người do các chủng Plasmodiumkhông phải của người rất hiếm gặp.Plasmodium falciparumPlasmodium malariae Plasmodium vivax Plasmodium ovaleTrung Tâm Kiểm Soát Bệnh Tật Mỹ (CDC) mới đây vừa báo cáo một trường hợpsốt rét xảy ra trên một phụ nữ 50 tuổi đã sống ở Philippines trong thời gian 2 tuần.Vài ngày sau khi trở về Mỹ, bà ta đã đến bệnh viện khám bệnh vì sốt, lạnh run,nhức đầu. Kiểm tra thấy tiểu cầu thấp và tụt huyết áp. Phết máu ngoại biên đượcthực hiện, và kỹ thuật viên xét nghiệm đã chẩn đoán là bệnh babesiosis.Babesiosis là một bệnh do kí sinh trùng tương tự bệnh sốt rét do nguyên bàoBabesia gây ra. Babesiosis là một bệnh thường truyền qua trung gian loài tickIxodid. Chu trình sinh sản của BabesiaKý sinh trùng Babesia ở dạng nhẫn (ring form)Ngày hôm sau, trưởng phòng xét nghiệm kiểm tra lại và chẩn đoán là sốt rét; 2,9%tế bào hồng cầu đã bị kí sinh. Mặc dù không xác định được chủng Plasmodium,bệnh nhân cũng vẫn được điều trị thành công bằng atovaquone-proguanil vàprimaquine.Phòng xét nghiệm tham khảo (reference laboratory) của bang New York sau đó đ ãkhẳng định chẩn đoán sốt rét và bằng xét nghiệm PCR đã định danh được kí sinhtrùng gây bệnh là Plasmodium knowlesi.Plasmodium knowlesiPlasmodium knowlesiBàn Luận: Trong thời gian ở Philippines, bệnh nhân n ày đã sống gần vùng rừngcó các loài khỉ macaques đuôi dài sinh sống. Loài khỉ này đã được biết có mang kísinh trùng P. knowlesi. Những vùng này cũng có muỗi anopheline, là trung giantruyền kí sinh trùng P. knowlesi này cùng với các chủng Plasmodium khác.Phân tích phân tử (molecular analysis) đã cho thấy P. knowlesi là nguyên nhân củamột số trường hợp sốt rét nặng ở người trước đó đã được gán ghép cho P.malariae.Khi quan sát thấy các plasmodium có hình dạng không điển hình bằng kính hiển viquang học, cần gửi mẫu máu đến một phòng xét nghiệm tham khảo để xác địnhchủng của plasmodium đó bằng phương pháp xét nghiệm phân tử.BS. ĐỒNG NGỌC KHANH