Kỹ thuật an toàn điện - Chương 3: Các biện pháp đề phòng điện rò ra các bộ phận bình thường không mang điện

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên, kỹ thuật viện về điện - Kỹ thuật an toàn điện
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật an toàn điện - Chương 3: Các biện pháp đề phòng điện rò ra các bộ phận bình thường không mang điện CHƯƠNG 3 C¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng ®iÖn rß ra c¸c bé phËn b×nh thêng kh«ng mang ®iÖn §Ó b¶o vÖ kh«ng cho ®iÖn rß ra vá m¸y g©y nguy hiÓm cho ngêi sö dông vµ tr¸nhtruyÒn ®iÖn gi÷a c¸c pha víi nhau g©y ra ng¾n m¹ch, biÖn ph¸p an toµn quan träng lµthùc hiÖn c¸ch ®iÖn tèt. C¸ch ®iÖn ®îc ®Æc trng b»ng ®iÖn trë c¸ch ®iÖn (Rc®). Tríckhi sö dông thiÕt bÞ ®iÖn cÇn ph¶i kiÓm tra c¸ch ®iÖn gi÷a c¸c pha víi nhau, gi÷a c¸cpha víi vá. TrÞ sè ®iÖn trë c¸ch ®iÖn cho phÐp phô thuéc vµo ®iÖn ¸p cña m¹ng ®iÖn.§èi víi m¹ng ®iÖn ®iÖn ¸p díi 1000V, ®Ó ®¶m b¶o trÞ sè dßng ®iÖn rß khi ngêi ch¹mvµo c¸c bé phËn b×nh thêng kh«ng mang ®iÖn kh«ng qu¸ 0,001A, ®iÖn trë c¸ch ®iÖnph¶i lín h¬n 1000Ω/V. ThÝ dô: víi m¹ng ®iÖn ¸p lµ 220V, ®iÖn trë c¸ch ®iÖn Ýt nhÊtph¶i lµ: Rc® = 1000 x 220 = 220.000Ω = 0,22MΩ. Nhng ®Ó ®¶m b¶o cã mét hÖ sè an toµn, quy ph¹m an toµn ®iÖn quy ®Þnh ®iÖn trëc¸ch ®iÖn cña c¸c thiÕt bÞ cã ®iÖn ¸p tíi 500V lµ 0,5MΩ. Trong c¸c phßng Èm ít hoÆc ®Æc biÖt Èm, nÕu khã tho¶ m·n ®îc ®iÒu kiÖn trªnth× ®iÖn trë c¸ch ®iÖn cho phÐp gi¶m xuèng nhng kh«ng ®îc bÐ h¬n 0,5 lÇn tiªuchuÈn ®· quy ®Þnh ë trªn. NÕu khi kiÓm tra thÊy ®iÖn trë c¸ch ®iÖn nhá h¬n trÞ sè quy ®Þnh th× tuyÖt ®èikh«ng ®îc ®ãng ®iÖn ®Ó sö dông mµ ph¶i sÊy hoÆc söa ch÷a l¹i. Tuy nhiªn, c¸ch ®iÖn cña thiÕt bÞ kh«ng ph¶i lu«n lu«n tèt trong qu¸ tr×nh sö dông,mµ thêng cã nh÷ng h háng ngÉu nhiªn nh bÞ ch¸y do ng¾n m¹ch, bÞ r¸ch, xíc docä s¸t, bÞ chäc thñng do qu¸ ®iÖn ¸p hoÆc do sö dông l©u ngµy,... §©y lµ nh÷ng nguyªnnh©n ®Ó ®iÖn truyÒn ra vá kim lo¹i cña thiÕt bÞ ®iÖn vµ nÕu ngêi ch¹m vµo vá m¸y th×kh«ng kh¸c g× ch¹m vµo d©y pha cña líi ®iÖn. Do vËy, ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p ®Òphßng ®iÖn rß ra c¸c bé phËn b×nh thêng kh«ng mang ®iÖn cña thiÕt bÞ. 3-1. NỐI ĐẤT BẢO VỆ Nèi ®Êt b¶o vÖ nh»m b¶o vÖ an toµn cho ngêi khi ch¹m ph¶i vá c¸c thiÕt bÞ ®iÖntrong trêng hîp c¸ch ®iÖn cña thiÕt bÞ ®· bÞ h háng khiÕn cho vá còng xuÊt hiÖn ®iÖn¸p. Cã thÓ thuyÕt minh t¸c dông cña nèi ®Êt b¶o vÖ b»ng s¬ ®å vµ tÝnh to¸n díi ®©y: Gi¶ sö thiÕt bÞ ®iÖn ®îc nèi vµo m¹ch ®iÖn xoay chiÒu mét pha (hay mét chiÒu)nh h×nh vÏ 3-1. Vá cña thiÕt bÞ ®îc nèi ®Êt, nghÜa lµ nèi víi c¸c èng kim lo¹i hay thanh kim lo¹ich«n trong ®Êt, cã ®iÖn trë t¶n lµ R®. Khi c¸ch ®iÖn cña thiÕt bÞ bÞ chäc thñng th× sÏ cãdßng ®iÖn t¶n trong ®Êt lµ I®. NÕu ngêi tiÕp xóc víi vá thiÕt bÞ ®iÖn, ngêi sÏ chÞu t¸cdông cña dßng ®iÖn Ing. Gäi R1, R2 lµ ®iÖn trë c¸ch ®Ön cña c¸c d©y dÉn 1 vµ 2 ®èi víi ®Êt; Rng lµ ®iÖn trëcña ngêi. 19 §iÖn ¸p t¸c dông lªn ngêi lµ: 1 1 1 1 + + Rd R1 Rng U = U. = (3-1) U ng 1 1 1 1 R2 + 1 + R2   R + R + Rng   1 1 1 d  + + 1 Rd R1 Rng 2 2 U R2 U 1 U®=I® R® Rng R® R1 Ung R1 R2 I® ThiÕt bÞ Ing Rng 1 R® H×nh 3-1. Nghiªn cøu t¸c dông cña nèi ®Êt b¶o vÖ. Do R1, R2, vµ Rng cã trÞ sè lín h¬n nhiÒu so víi R® nªn cã thÓ x¸c ®Þnh gÇn ®óng Ungnh sau: U .Rd U ng ≈ ≈ I d Rd = U d (3-2) ...