Kỹ thuật điện đại cương - Chương 7

Máy điện một chiềuMục tiêu: Cấu tạo, nguyên lý và đặc điểm của máy điện DCNgày nay mặc dù dòng điện xoay chiều được sử dụng rất rộng rãi, song máy điện một chiều vẫn tồn tại, đặc biệt là động cơ một chiều. Trong công nghiệp, động cơ điện một chiều được sử dụng ở những nơi yêu cầu mômen mở máy lớn hoặc yêu cầu điều chỉnh tốc độ bằng phẳng và phạm vi rộng.Trong tự động hoá làm động cơ chấp hành, làm động cơ khởi động trên trên ôtô, tàu thuỷ... Các máy phát...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật điện đại cương - Chương 7 Ch−¬ng 7. M¸y ®iÖn mét chiÒu Môc tiªu: CÊu t¹o, nguyªn lý vµ ®Æc ®iÓm cña m¸y ®iÖn DC Ngµy nay mÆc dï dßng ®iÖn xoay chiÒu ®−îc sö dông rÊt réng r·i, song m¸y®iÖn mét chiÒu vÉn tån t¹i, ®Æc biÖt lµ ®éng c¬ mét chiÒu. Trong c«ng nghiÖp, ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu ®−îc sö dông ë nh÷ng n¬i yªucÇu m«men më m¸y lín hoÆc yªu cÇu ®iÒu chØnh tèc ®é b»ng ph¼ng vµ ph¹m viréng.Trong tù ®éng ho¸ lµm ®éng c¬ chÊp hµnh, lµm ®éng c¬ khëi ®éng trªn trªn«t«, tµu thuû... C¸c m¸y ph¸t ®iÖn mét chiÒu ®iÖn ¸p thÊp dïng trong c¸c thiÕt bÞ®iÖn ho¸, thiÕt bÞ hµn ®iÖn cã chÊt l−îng cao. Nh−îc ®iÓm chñ yÕu cña m¸y ®iÖn mét chiÒu lµ cã cæ gãp lµm cho cÊu t¹ophøc t¹p, ®¾t tiÒn vµ kÐm tin cËy, nguy hiÓm trong m«i tr−êng dÔ ch¸y næ. Khi södông ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu, cÇn ph¶i cã nguån ®iÖn mét chiÒu kÌm theo.§7-1. CÊu t¹o m¸y ph¸t ®iÖn mét chiÒu. M¸y ®iÖn 1 chiÒu thùc chÊt lµ m¸y ®iÖn ®ång bé cã thªm bé phËn ®æi chiÒu.Còng gièng nh− m¸y ®iÖn ®ång bé m¸y ®iÖn mét chiÒu cã stato, r«to vµ vá m¸y. Trªn h×nh 7-1a vÏ stato (a), r«to (b), n¾p (c), chæi than (d). Trªn h×nh 7-1b vÏmÆt c¾t ngang trôc. Cæ gãp b c c b a d a H7-11. Stato Stato lµ phÇn c¶m, gåm vá m¸y, c¸c cùc tõ chÝnh vµ c¸c cùc tõ phô. Cùc tõchÝnh ®Ó t¹o ra tõ tr−êng chÝnh cho m¸y. Gåm cã lâi thÐp h×nh 7-3 lµm b»ng thÐpl¸ kÜ thuËt ®iÖn vµ d©y quÊn h×nh 7- 4 lµm b»ng d©y ®iÖn tõ. http://www.ebook.edu.vnN¨m 2008 102 Cùc tõ phô lâi thÐp cã thÓ lµ khèi thÐp rÌn còng cã thÓ lµm b»ng thÐp l¸ küthuËt ®iÖn, d©y quÊn quÊn ®ång t©m quanh lâi thÐp vµ nèi tiÕp víi d©y quÊn phÇnøng. Cùc tõ phô ®Ó t¹o ra tõ tr−êng phô nh»m kh¾c phôc ¶nh h−ëng cña ph¶n øngphÇn øng vµ hiÖn t−îng tia löa ®iÖn gi÷a cæ gãp vµ chæi than. Vá m¸y ®−îc lµm b»ng thÐplµ n¬i g¸ l¾p c¸c cùc tõ chÝnh, cùc Stõ phô vµ lµm g«ng tõ. C. chÝnh2. R« to ( h×nh 7-5) R« to cña m¸y ®iÖn mét chiÒu cùc phôlµ phÇn øng, gåm lâi thÐp, d©yquÊn vµ bé phËn ®æi chiÒu. Lâi cæ g ã pthÐp h×nh trô, lµm b»ng c¸c l¸ r«tothÐp kü thuËt ®iÖn dµy 0,5mm, Nphñ s¬n c¸ch ®iÖn, ghÐp l¹i. C¸c H7-2l¸ thÐp ®−îc dËp cã lç th«ng giãvµ r·nh ®Ó ®Æt d©y quÊn phÇn øng(h×nh 7-6). Mçi phÇn tö cña d©y quÊnphÊn øng cã nhiÒu vßng d©y, hai®Çu nèi víi hai phiÕn gãp, hai H7-3 H7-4c¹nh t¸c dông cña phÇn tö d©yquÊn ®Æt trong hai r·nh d−íi haicùc kh¸c tªn (h×nh 7-7), c¸c phÇn tö ®−îc nèi thµnh nhiÒu m¹ch nh¸nh song H7-5 H7-6song. ë d©y quÊn xÕp sè nh¸nh song song b»ng sè cùc tõ. D©y quÊn trªn h×nh 7-7, cã hai cùc tõ vµ cã hai nh¸nh song song. http://www.ebook.edu.vnN¨m 2008 103 τ τ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 S N a b c d e h H7- 7 A B • A, B chæi than • a,b,c,d,e,h lµ 6 phiÕn gãp S N S N • 1, 2 ... 12 lµ thø tù 12 r·nh • τ lµ b−íc cùc Ngoµi d©y quÊn xÕp ë m¸y ®iÖn mét chiÒu H7-8cßn kiÓu d©y quÊn sãng h×nh 7-8 vÏ 2 phÇn töd©y quÊn sãng chØ cã hai m¹ch nh¸nh song song, th−êng thÊy ë m¸y cã c«ng suÊtnhá.3. Cæ gãp vµ chæi ®iÖn.Víi m¸y ph¸t cæ gãp vµ chæi ®iÖn cã t¸c dông biÕn ®æi dßng ®iÖn AC ë d©y quÊnphÇn øng thµnh dßng DC ch¹y ë m¹ch ngoµi. §èi víi ®éng c¬ cæ gãp vµ chæi®iÖn cã t¸c dông biÕn ®æi dßng ®iÖn DC thµnh dßng AC ch¹y trong d©y quÊnphÇn øng. CÊu t¹o cña cæ gãp ë h×nh 7-9b . C¸c phiÕn gãp (1) b»ng ®ång ®−îc ghÐpc¸ch ®iÖn trªn ®Õ c¸ch ®iÖn 2, t¹o thµnh cæ gãp d¹ng h×nh trô, g¾n ë ®Çu trôcr«to. H×nh 7-9b ...