Kỹ thuật soi ổ bụng

Soi ổ bụng là một thăm dò được quan sát trực tiếp bằng mắt các cơ quan nằm trong phúc mạc . Kỹ thuật này được áp dụng đầu thế kỷ 20 , cho đến nay nhờ có những tiến bộ về kỹ thuật , soi ổ bụng không những giúp chẩn đoán bệnh mà còn giúp về điều trị . Soi ổ bụng có thể tiến hành soi cấp cứu hoặc soi theo kế hoạch . 1. Cơ sở lý thuyết. 1.1. Chỉ định với hai mục đích : a- Mục đích chẩn đoán bệnh - Bao gồm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật soi ổ bụng Kỹ thuật soi ổ bụngSoi ổ bụng là một thăm dò được quan sát trực tiếp bằng mắt các cơ quan nằmtrong phúc mạc . Kỹ thuật này được áp dụng đầu thế kỷ 20 , cho đến nay nhờ cónhững tiến bộ về kỹ thuật , soi ổ bụng không những giúp chẩn đoán bệnh m à còngiúp về điều trị . Soi ổ bụng có thể tiến hành soi cấp cứu hoặc soi theo kế hoạch .1. Cơ sở lý thuyết.1.1. Chỉ định với hai mục đích :a- Mục đích chẩn đoán bệnh- Bao gồm tất cả các bệnh mạn tính , ác tính của các cơ quan nằm trong ổ bụngnhư gan , mật , lách tụy , tử cung , buồng trứng , màng bụng hoặc khối u chưa rõnguồn gốc , chưa có chẩn đoán xác định .- Soi ổ bụng cấp cứu được xác định trong :+ Chấn thương kín của ổ bụng .+ Nghi viêm tụy cấp .+ Nghi chửa ngoài dạ con vỡ .Khi nghi ngờ bệnh lý các cơ quan có thể chọc hút dịch , chọc hút tế bào hoặc sinhthiết để xét nghiệm .b- Mục đích điều trị :- Chọc hút mủ , áp xe gan , chọc hút mủ áp xe khu trú trong ổ bụng .- Cắt dày dính từ phúc mạc đến các cơ quan trong ổ bụng .- Triệt sản bằng cắt hoặc thắt ống dẫn trứng qua soi ổ bụng .- Cắt u nang buồng trứng .- Nội soi cắt túi mật , lấy sỏi túi mật .1.2. Chống chỉ định :- Tình trạng bệnh nhân quá nặng không thể chịu đựng được thủ thuật soi ổ bụng ,suy tim , tâm phế mạn tính , thoát vị hoành .- Các bệnh gây rối loạn máu chảy, đông như bệnh mái , xơ gan làm tỷ lệProthrombin quá thấp dưới 40%.- Viêm màng bụng cấp .- Có nhiều lỗ dò ra thành bụng .1.3. Kỹ thuật soi ổ bụng được tiến hành theo các bước sau :- Chọc vào thành bụng đưa kim bơm hơi sau đó bơm hơi vào ổ bụng .- Chọc đưa troca và máy soi vào ổ bụng- Xem các cơ quan trong ổ bụng- Tiến hành các thủ thuật chẩn đoán hoặc can thiệp điều trị- Khâu da .2. QUI TRÌNH KỸ THUẬT2.1. Chuẩn bị :a- Hôm trước khi soi- Giải thích để bệnh nhân yên tâm- Hướng dẫn bệnh nhân : làm vệ sinh vùng bụng , nhịn ăn buổi sáng .- Làm vệ sinh vùng bụng cho bệnh nhân . Nếu có lông ở vùng xung quanh rốn thìphải cạo sạch .- Thụt tháo phân lần thứ nhất cho bệnh nhân vào tối hôm trước .b- Sáng hôm soi ổ bụng :- Cho bệnh nhân thụt tháo phân lần thứ hai vào 6 giờ sáng .- Yêu cầu bệnh nhân phải mặc quần áo viện .- Cho bệnh nhân đi tiểu hoặc đại tiện trước khi soi .- Thử phản ứng Novocain .- Đo mạch ,nhiệt độ , huyết áp trước khi soi báo cáo bác sỹ ( thủ thuật viên làm thủthuật ).2.2. Chuẩn bị dụng cụa- Phòng soi ổ bụng và những dụng cụ không thể hấp sấy được gồm :- Đèn soi- Dây dẫn ánh sáng- Dây dẫn bơm hơi- Găng cao suPhải được tiệt trùng bằng cách chiếu tia cực tím trong 1 giờ trong khi soib- Dụng cụ vô khuẩn- Đồ vải được hấp ướt 2000C gồm :+ Áo mủ , khẩu trang phẫu thuật .+ Khăn mổ+ Găng tay+ Bông gạcDụng cụ kim loại hấp khô 1200C+ Bộ phận dụng cụ gây tê gồm : bát đựng novocain 1% , bơm tiêm 5ml kim gây tê.+ Bộ dụng cụ bơm hơi gồm :. Kim bơm hơi. Bơm tiêm 20ml thật kít để kiểm tra hơi. Dao chích+ Bộ dụng cụ máy soi gồm. Troca. Kim thăm dò đầu tù. Kim sinh thiết gan. Kim sinh thiết phúc mạc. Kéo. Kẹp Kocher có răng. Kẹp Kocher không răng để cầm máu. Kẹp Kocher bóc tách nhỏ. Kim chỉ khâu hoặc kìm kẹp , arapc- Dụng cụ sạch+ Khay quả đậu+ Cốc có chia độ+ Cồn 700C và cồn iốt+ Bông+ Ống xét nghiệm dịch thông thường+ Lọ đựng bệnh phẩm sinh thiết+ Lam kính làm xét nghiệm tế bào học2.3. Các bước tiến hành của điều dưỡng :- Rửa tay sạch- Trải khăn vuông vô khuẩn lên bàn để dụng cụ- Gắp từng dụng cụ để lên bàn theo trật tự đã qui định , đổ thuốc gây tê vào bátkền vô khuẩn .- Kiểm tra nguồn sáng và máy bơm hơi hoạt động bình thường .- Phụ mặc áo mổ cho bác sỹ thủ thuật .- Vệ sinh sát khuẩn vùng bụng của bệnh nhân để tiến hành soi , điều chỉnh bàn soibệnh nhân nằm các tư thế tùy theo yêu cầu của bác sỹ ( ví dụ : đầu thấp hoặcnghiêng phải , nghiêng trái )- Theo dõi tình trạng bệnh nhân trong khi đang soi , nếu thấy bất thường báo ngayđể bác sỹ biết .- Chuẩn bị lọ đựng bệnh phẩm sinh thiết ( nếu có ) và ghi họ tên , tuổi , số giườngvào nhãn của lọ .2.4. Dọn dẹp và bảo quản dụng cụ :- Quần áo mổ đem gửi nhà giặt- Đèn soi và các dây dẫn lau sạch bằng cồn- Dụng cụ bằng kim loại được rửa bằng nước sạch và nước xà phòng- Bơm tiêm và kim bơn hơi , kim sinh thiết khi rửa phải chú ý bơm nước thông rửasạch , không để bẩn tắc trong lòng kim .- Các dụng cụ như troca bơm hơi phải tháo rời khi rửa .- Sau khi rửa phải để khô , lau dầu hoả để chống rỉ , để khô bay hết dầu và xếp vàohộp theo bộ soi ổ bụng và mang đi hấp- Gửi các bệnh phẩm xét nghiệm sinh hóa,tế bào học,mô bệnh học nếu có2.5. Chăm sóc , theo dõi bệnh nhân sau soi ổ bụng- Khiêng cáng bệnh nhân về giường , đỡ bệnh nhân dịch lưng nhẹ nhàng từ cángsang giường .- Thực hiện thuốc theo y lệnh của bác sỹ nếu có- Theo dõi :+ Sắc mặt , mạch , nhiệt độ ,huyết áp , nhịp thở .+ Nếu có dấu hiệu : Ngất , đau bụng , nôn ...