Kỹ thuật trồng cây thuốc nam: Phần 2

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 của "Kỹ thuật gây trồng và bảo tồn một số loài cây thuốc Nam" cung cấp cho người học những kiến thức về: Một số mô hình trồng cây thuốc nam theo phương thức nóng lâm kết hợp ở vùng núi Thừa Thiên Huế, một số bài thuốc được người dân địa phương sử dụng. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật trồng cây thuốc nam: Phần 2 Phẩn thứ ba M Ộ T SỐ M Ô H ÌN H T R Ổ N G C Â Y T H U Ố C NAM T H E O PH Ư Ơ N G TH Ứ C N Ô N G LÂ M K Ế T H Ợ P Ở V ÙN G NÚI TH Ừ A T H IÊ N H U Ê Vùng núi của Thừa Thiên H uế gồm hai huyện Nam Đông và A Lưới, có địa hình tương đối phức tạp, độ cao tuyệt đối trung bình từ 400 - 450 m so với m ặt nước biển, nơi đây tập trung lượng mưa lớn trung bình từ 2800 - 3400m m /nãm , có diện tích đất rộng nhưng diện tích lúa nước thấp so với bình quân chung của toàn tỉnh. Ngoài m ột số cây trồng cạn vùng này còn trồng được m ột số cây ãn quả như Cam, Chanh, Chuối, Dứa, Hồng,... và cây lâu nãm như Quế, Tiêu, Cao su và cây lâm nghiệp như K eo và một số loài cây bản địa. Đây là vùng tập trung nhiều đồng bào dân tộc thiểu số có nhiều kiến thức bản địa về cây thuốc nam. Sau đày là một số mô hình thường gặp ở khu vực: 1. Mô hình vườn quả hộ gia đình 1.1. M ô h ìn h C am (C hanh) + Q uê Cam (Citrus sinensis (L.) Osb.) Chanh (Citrus aurantiỷolia (Christm s.et Panz.) Sw.) Q uế (Cinnamomum cassia Presl.) Là mô hình kết hợp giữa hai nhóm cây tầng cao và tầng trung bình, tầng cao (quế) và tầng trung bình (Cam chanh). Có thể trồng 2 hàng cam xen 1 hàng quế. 88 * Cam (chanh): - Chọn giống cây xanh tốt, không vàng lá, đảm bảo tiêu chuẩn đúng giống. Thời vụ trồng có thể trồng vào vụ thu hoặc vụ xuân. - Khoảng cách trồng: khoảng cách 6 m X 5m hoặc 5m X 4m, kích thước hố đào 40 X 40 X 40cm hoặc 60 X 60 X 60 cm. Lớp đất trên trộn đều với phân chuồng hoai khoảng 30 kg + 0,2 -0,5 kg phân lân + 0,1 -0,2 kg kali + 0,5 kg vôi, lấp hố trước trồng 15-20 ngày. Có thể dùng phân lân hữu cơ vi sinh lOkg/hố để thay thế. Vùng miền núi có thể dùng phân xanh để thay thế. Khi trồng đào giữa hố, đật cây lấp đất, nén chặt và tưới nước. - Bón phân: bón phân cho cam chanh tùy vào cấp tuổi, phân chuồng, lân và vôi bón lót, còn đạm và kali nên chia làm nhiều lần bón mỗi lần bón 30-35% so với tổng lượng cần bón/năm. Lượng phân bón cho cam chanh trong chu kỳ sản xuất ở các cấp tuổi như sau: Phân chuống Phân vô cơ (kg/cãy) Tuổi cây (Kg/cãy) Urê Lân Kali 1-3 20-30 0,1-0,3 0,2-0,5 0,1 4-6 30-50 0,4-0,5 0,5-1,0 0,15 7-9 60-90 0,6-0,8 1,3-1,5 0,2 >10 100 0,8-1,6 2,0 0,25 Phương pháp bón chủ yếu: bón lót theo rãnh sáu 30 - 40cm . theo hình chiếu tán cây sau đó lấp đất. - Chăm sóc: thường xuvên tưới nước sau trổng mỗi cây một thùng, thời kỳ khô hạn ít mưa nên 3-5 ngày tưới m ột lần. Tạo tán: Đối với câv ghép cao 30-40 cm thì tiên hanh bấm ngọn tạo cành cấp 1. khi cành cấp 1 dài 30-40 cm bấm ngọn tạo cành cấp 2. từ cành cấp 2 mọc ra cành cấp 3. Đối với cây trồng bẳng cành chiết cắt bò cành tăm. cành bị sâu bệnh, cành vuợt làm cho tán cây bị lệch. Thời kv sau đậu quả có thể bổ sung chất dinh dưỡns và các nguyên tố vi lượna bẳns các loại phân bón lá như Thiẽn N ỏna. Tonix. - Phòng trừ sáu bệnh: cam chanh thường gặp m ột số đối tượns sâu bệnh hại như: sâu vẽ bùa (Phyllosnistis citrella) có thể dùng Sherpa (0.1-0.29c). M onitor 0.1% . Decic 0.01% . N hóm sãu đục thân cành như xén tóc (Aiiopiophora chinensis) hại nhiều vào tháng 4-6. có thê bắt sâu trườns thành, sâu non có thể dùng dây thép để bắt. bơm thuốc vào lỗ đục. D ùns M onitor nồng độ 0.1-0.2 9c hoặc Ofatox 2-3 %. * Quế: Là cây làu năm. tầns cao 18-20m. q u ế sinh trường tốt trong điều kiện khí hậu ẩm. lượna mưa cao. ưa đất sét pha cát. dễ thoát nước, tẩns đất dàv. Cày quế ưa bón2 khi còn nhò khoảns 3-4 nãm đầu. sau đó Yêu cầu về ánh sáng tãnơ dần. Trồng xen 2iữa các hàne cam. chanh theo hàng với cự lv hàng cách hàng 5 m và khoàns cách cây 5-6m. có thể cách hai hàns cam trồns một hàns quế. trồns bans câv con có bầu. Chăm sóc trone 3 năm đầu. phát sạch cò dại. vun gốc cho cày 1-2 lần m ỗi nãm. Khi câv ra nhiểu cành tiến hành tia cành đẽ tạo thân thẳne. Chặt bo nhữns cành bị bệnh tua mực. 90 1.2. M ô hình Cam (Chanh) + Gừng, nghệ Cam (Citrus sinensis (L.) Osb.) Chanh (Citrus aurantifolia (Christms.et Panz.) Sw.) Gừng (Zingiber officinale Rose.) Nghệ vàng (Curcuma domesĩica Valet.) Đây là thương thức trồng xen cây lâu năm và cây hàng nãm với phương châm tận dụng khoảng không gian dinh dưỡng và ánh sáng khi cây chưa vào thời kỳ khép tán. Cam (Chanh) là cây lâu năm, có tán rộng. Gừng, Nghệ trồng xen giữa các hàng Cam (Chanh) theo luống. Thời gian trồng xen có thể kéo dài từ khi trồng Cam (Chanh) đến năm thứ 3 hoặc 4 tuỳ vào khả năng khép tán của Cam, Chanh. Gừng, Nghệ trồng xen giữa các hàng Cam (Chanh) theo luống. - Dọn sạch cỏ dại. - Cuốc đất trồng Gừng sâu 20cm, đập nhỏ đất, vun thành luống. Chiều rộng luống có thể từ 50- 100cm (tùy thuộc vào khoảng trống giữa các hàng Cam (Chanh), chiều cao luống từ 15-20cm, các luống chạy song song theo hàng của cây Cam (Chanh). - Trên mỗi luống trồng cây theo kiểu so le, cây cách cây 20- 30cm, hàng cách hàng 25-30cm. Đặt củ Gừng hoặc Nghệ xuống 91 đất đã chuẩn bị tới độ sâu 5-7cm , chú ý m ắt chồi phải hướng lên trên. Lấp đất mịn phủ kín củ G ừng, N ghệ, nén chặt, sau đó phủ đất mịn bằng m ặt luống. - Phủ lớp ràng ràng hoặc lá m ỏng, rơm rạ lên m ặt luống để giữ ẩm. - Sau khi Gừng, N ghệ nảy chồi làm cỏ và xới xáo nhẹ xung quanh gốc và vun đất vào gốc cây. - Thường xuyên làm cỏ dại và vun đất nếu củ G ừng, N ghệ lộ ra trên m ặt đất. - Nếu đất xấu bón lót phân chuồng, bón thúc bằng phân NPK. - K hi lá cây Gừng, N ghệ chuyển sang m àu vàng, m ột số lá bắt đầu khô héo tiến hành thu hoạch. 1.3. M ô h ìn h C am (C h a n h ) + D ó bầu + s ả Cam {Citrus sinensis (L.) O sb.) Chanh (C itrus a u ra n tifo ü ...