Kỹ thuật ủ sắn củ tươi làm thức ăn cho gia súc

Củ sắn tươi có thành phần nước, tinh bột và chất độc (axit xian hiđric HCN) cao, khó bảo quản, hàm lượng dinh dưỡng (nhất là chất đạm) thấp. Quá trình làm khô, nghiền củ sắn thành bột gặp nhiều khó khăn nếu gặp thời tiết bất lợi. Đem ủ củ sắn tươi với các phụ gia, chẳng những tăng được hàm lượng dinh dưỡng cho thức ăn, khử được chất độc, mà còn làm cho thức ăn ngon hơn, dự trữ được lâu hơn để phục vụ phát triển chăn nuôi. 1. Nguyên tắc ủ chua: Đảm bảo...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật ủ sắn củ tươi làm thức ăn cho gia súc Kỹ thuật ủ sắn củ tươi làm thức ăn cho gia súc Củ sắn tươi có thành phần nước, tinh bột và chất độc (axit xian hiđricHCN) cao, khó bảo quản, hàm lượng dinh dưỡng (nhất là chất đạm) thấp.Quá trình làm khô, nghiền củ sắn thành bột gặp nhiều khó khăn nếu gặp thờitiết bất lợi. Đem ủ củ sắn tươi với các phụ gia, chẳng những tăng đ ược hàmlượng dinh dưỡng cho thức ăn, khử được chất độc, mà còn làm cho thức ănngon hơn, dự trữ được lâu hơn để phục vụ phát triển chăn nuôi. 1. Nguyên tắc ủ chua: Đảm bảo hoàn toàn yếm khí: Ủ chua củ sắn tươi là phương pháp ủchua yếm khí. Do đó, đảm bảo yếm khí là điều kiện tiên quyết của ủ chua,giảm lượng không khí trong bao ủ tới mức tối đa và không khí từ bên ngoàikhông thể vào trong bao được, nếu không thì thức ăn ủ sẽ bị mốc, hỏng. Vìvậy, nên ủ thức ăn trong bao nilon hai lớp hoặc bể, thùng kín. Sử dụng một số phụ gia (bột men) có hàm lượng vật chất khô và đạmcao để ủ vì củ sắn tươi có hàm lượng nước lớn, hàm lượng đạm lại thấp màkhông thể phơi héo được. Có thể sử dụng một số nguyên liệu như: Dây lákhoai lang, ngọn lá lạc tươi, bột lá sắn, cám gạo... và muối ăn làm phụ gia đểủ chua củ sắn tươi. Các phụ gia này đóng vai trò quan trọng trong việc làm giảm tỷ lệnước của thức ăn ủ, cung cấp cơ chất cho vi sinh vật lên men phát triểnnhanh, đồng thời cung cấp tinh bột và đường để chuyển hoá thành axit (axitaxêtic và axit lactic). Vì thế, giá trị pH có thể giảm nhanh và sớm ổn định,chất lượng của thức ăn ủ chua được đảm bảo và ổn định lâu dài. 2. Thứ tự các bước ủ chua củ sắn tươi như sau: - Nghiền hoặc thái lát củ sắn: Nghiền hoặc thái lát, băm củ sắn càngnhỏ càng tốt. Loại bỏ phần củ bị thối. Nên tiến hành ủ ngay sau khi băm. - Cân nguyên liệu: Cân củ sắn đã băm, nghiền và các phụ gia tuỳ theophụ gia sẵn có ở địa phương theo 1 trong 3 công thức sau: Công thức 1: 55 hoặc 70 hoặc 85 kg củ sắn tươi nghiền nhỏ + 45 hoặc30 hoặc 15 kg dây lá khoai lang tươi băm nhỏ (không phải phơi héo) + 0,5kg muối ăn. Công thức 2: 55 hoặc 70 hoặc 85 kg củ sắn tươi nghiền nhỏ + 45 hoặc30 hoặc 15 kg ngọn lá lạc tươi băm nhỏ (không phải phơi héo) + 0,5 kgmuối ăn Công thức 3: 90 kg củ sắn tươi nghiền nhỏ + 20 kg (cám gạo hoặc bộtlá sắn khô) + 0,5 kg muối ăn. - Trộn và ủ: Nguyên liệu sau khi đã cân được đổ vào đống và trộn đềuvới nhau bằng tay hay bằng xẻng. Để đảm bảo lượng muối ít được trộn đềutrong thức ăn ủ thì trước hết phải trộn đều muối với các phụ gia (cám gạo,bột lá sắn...) sau đó mới trộn đều với củ sắn tươi đã nghiền, băm nhỏ. Có thể cho thức ăn vào chum, vại, bể hoặc túi nilon để ủ. Nhưng tốthơn cả là ủ trong bao hai lớp (trong là bao nilon lành, ngoài là bao dứa), nhưvậy tiện cho ăn hơn và đảm bảo kín không khí trong quá trình bảo quản. Nêncho hỗn hợp thức ăn ủ này vào bao theo từng lớp, sau mỗi lớp dày độ 15-20cm thì dùng hai bàn tay ép lại, nén mạnh cho không khí ra khỏi khối thức ănủ. Chú ý nén mạnh, càng chặt càng tốt nhưng tránh làm rách bao, đảm bảođiều kiện yếm khí và nước sắn không rò rỉ ra ngoài. Ngay sau khi kết thúccông việc này, buộc kín ngay bao ủ. Nhớ là phải làm cho không khí ra hếtkhỏi bao trước khi buộc miệng bao. Cất giữ các bao thức ăn đã ủ: Những bao chứa thức ăn ủ chua cầnđược giữ, bảo quản ở nơi khô ráo, mát và tránh chuột, bọ, gián cắn thủngbao, không khí có thể xâm nhập vào bao làm mốc, hỏng thức ăn. Chú ý: Trong 1-2 ngày đầu sau khi ủ, phải kiểm tra lại các bao ủ; nếuthấy bao nào bị căng phình do có không khí bên trong thì phải mở để xả hếtkhông khí ra và buộc kín lại miệng bao; đây là không khí phát sinh ra do kếtquả của quá trình hô hấp trong củ sắn tươi vẫn chưa được ngừng hẳn trong1-2 ngày đầu. 3. Sử dụng củ sắn ủ chua làm thức ăn cho gia súc: Nếu ủ củ sắn với bột lá sắn hoặc cám gạo và muối thì sau ủ 14 ngàycó thể cho gia súc ăn được. Nếu ủ củ sắn với lá khoai lang, lá lạc tươi thì saukhi ủ 20 ngày mới cho ăn được. Củ sắn ủ chua có thể bảo quản được trong thời gian 6-7 tháng (ít nhất4 tháng), chất lượng vẫn tốt. Chú ý không nấu chín thức ăn ủ chua vì sẽ mấtvitamin và các chất dinh dưỡng khác. Lợn nái, lợn thịt (trên 50 kg) ăn 2-3kg/ngày. Lợn choai (20-30 kg) ăn 1-2 kg/ngày. Trâu bò đang cày kéo và vỗbéo: 5-7 kg/ngày và ăn thêm cỏ xanh, rơm. Trâu, bò ăn trong mùa đông: 2-3kg/ngày, ăn thêm rơm kết hợp chăn thả vào những ngày trời ấm. Khi trâu, bòđược ăn thêm thức ăn ủ chua, chúng sẽ béo khoẻ, lớn nhanh, cày kéo tốt./. ...