Giới thiệu- Thanh long (Hylocereus spp.) là loại cây được trồng lấy trái, thuộc họ xương rồng (Cactaceae) có nguồn gốc từ Trung và Nam Mỹ, mọc nhiều nhất ở Nicaragoa. Nó cũng được trồng ở các nước như Trung Quốc, Đài Loan, ViệtNam, Malaysia, Thái Lan, Philippines,… Theo Cục Trồng trọt, diện tích thanh long cả nước trồng mới qua từng năm đều tăng và dự kiến đến cuối năm 2010 sẽ đạt hơn 16.000 ha, tăng gấp đôi so với năm 2003. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật xử lý Thanh Long ra hoaKỹ thuật xử lý Thanh Long ra hoaI. Giới thiệu- Thanh long (Hylocereus spp.) là loại cây được trồng lấy trái, thuộc họxương rồng (Cactaceae) có nguồn gốc từ Trung và Nam Mỹ, mọc nhiều nhấtở Nicaragoa. Nó cũng được trồng ở các nước như Trung Quốc, Đài Loan,ViệtNam, Malaysia, Thái Lan, Philippines,… Theo Cục Trồng trọt, diện tíchthanh long cả nước trồng mới qua từng năm đều tăng và dự kiến đến cuốinăm 2010 sẽ đạt hơn 16.000 ha, tăng gấp đôi so với năm 2003.- Trong đó Bình Thuận dẫn đầu với 13.000ha (có 2.337ha được chứng nhậnđủ chuẩn VietGAP), kế đến là Tiền Giang 1.896ha, Long An 1.200ha,…Thanh long được tiêu thụ dưới dạng trái tươi ở thị trường nội địa khoảng 15– 20% sản lượng, còn lại xuất khẩu. Trong đó xuất qua đường chính ngạch15% – 20%, còn lại 60 – 65% được vận chuyển ra các tỉnh biên giới phíaBắc tiêu thụ tại Trung Quốc theo đường biên mậu. Từ năm 2005, thanh longloại ruột trắng vỏ đỏ hay hồng trồng ở Thái Lan, Trung Quốc, Đài Loan,Philippines,… được cho là lấy giống từ Việt Nam (Wikipedia, 2010).- Theo Nguyễn Thị Ngọc Ẩn (1999), Nguyễn Văn Kế (2000), Trần Thế Tục(2000) và Wikipedia (2010), thanh long là loại cây leo có thể dài tới 5 – 7m,có rễ khí sinh; thân có 3 cạnh (cánh) dẹp mọng nước, mỗi cạnh chia ra làmnhiều thùy có chiều dài 3 – 4cm, đáy mỗi thùy có 3 – 5 gai ngắn. Hoa to,hình ống dài 25 – 35 cm, khi nở có đường kính khoảng 30cm, bên ngoàimàu vàng, đầu nhị và nhụy màu trắng sữa, nở về đêm (giống hoa quỳnh); cóthể ăn được hay phơi khô (cùng với thân) sắc nước uống chữa ho,… Trái tohình trái xoan, nặng trung bình 200 – 300g (có thể lên tới 1,3kg); vỏ nhẵn vàcó một ít vảy lá, khi sống có màu xanh, chín có màu đỏ tía, hồng hoặc vàngtùy giống (Hylocereus undatus thuộc chi Hylocereus, ruột trắng với vỏ hồnghay đỏ; Hylocereus polyrhizus thuộc chi Hylocereus, ruột đỏ với vỏ hồnghay đỏ; Hylocereus megalanthus, trước đây được coi là thuộc chiSelenicereus, ruột trắng với vỏ vàng.- Hạt thanh long (giống hạt mè đen) nằm lẫn lộn trong ruột không bị tiêu hóatrong dạ dày. Lớp cùi thịt trong ruột có màu trắng hoặc đỏ, thường được ănở dạng tươi (có thể chế biến thành nước trái cây hoặc rượu vang), mùi vịthơm dịu, ngọt vừa phải, cung cấp ít calo; được dùng để giải khát, chữa bệnhthiếu máu, trợ tim,…- Giá trị dinh dưỡng trong 100g trái thanh long (trong đó có 55g ăn được) cóthể thay đổi tùy theo giống và điều kiện trồng được ghi nhận: (Nguồn:Wikipedia, 2010).II. Kỹ thuật trồng và xử lý thanh long ra hoaHoa thanh long thuộc loại lưỡng tính, dài trung bình 25 – 35cm, có nhiều láđài và cánh hoa dính nhau thành ống, khi nở có đường kính khoảng 30 cm,bên ngoài màu vàng. Hoa có nhiều tiểu nhị và 1 nhụy cái màu trắng sữa, dài18 – 24cm, đường kính 5 – 8mm, nuốm nhụy cái chia làm nhiều nhánh. Hoathường nở tập trung từ 20 – 23 giờ và đồng loạt trong vườn, từ lúc nở đếntàn kéo dài 2 – 3 ngày. Thời gian từ khi xuất hiện nụ tới hoa tàn khoảng 20ngày. Các đợt nụ đầu tiên rụng từ 30% – 40% , về sau tỷ lệ này giảm dần khigặp điều kiện ngoại cảnh thuận lợi.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự ra hoa- Quang kỳNhư đã đề cập ở trên, thanh long là cây cảm ứng ra hoa trong điều kiện ngàydài. Hoa xuất hiện tự nhiên từ tháng 3 đến tháng 10 (rộ nhất từ tháng 5 tớitháng 8), trung bình có 4 – 6 đợt ra hoa rộ mỗi năm. Việc thắp đèn vào banđêm để xử lý ra hoa thanh long trong điều kiện ngài ngắn được áp dụng rộngrãi hiện nay là cách đặt cây trong điều kiện ngày dài nhân tạo. Nhiều nghiêncứu cho thấy, sử dụng bóng đèn cho ánh sáng đỏ và đỏ xa (ánh sáng banngày) có công suất từ 75 – 100W với thời gian chiếu sáng 6 giờ/ngày trong15 ngày liên tiếp sẽ cho hiệu quả xử lý cao nhất. Tuy nhiên, A. Khaimov vàY. Mizrahi (2006) cũng dùng bóng đèn tương tự và thắp 3, 6 và 9 giờ/đêm từtháng 3 – 7 nhưng không tìm thấy ảnh hưởng của việc thắp đèn, nói cáchkhác là quang kỳ, đến sự ra hoa ở loài Hylocereus undatus (ở Israel, ngàyngắn nhất xuất hiện vào tháng 3 và dài nhất vào tháng 7).- Nhiệt độThanh long sinh trưởng và phát triển tốt ở nhiệt độ từ 15 – 350C. Nếu dướihoặc trên nhiệt độ này cây sẽ không sinh trưởng được hoặc phát triển chậm,ra hoa và đậu trái ít. Avinoam Nerd et al. (2002) kết luận, nhiệt độ cao (lêntới 380C) vào mùa hè đã làm giảm số hoa, dẫn tới giảm hơn 4/5 năng suấttrái của loài Hylocereus undatus trong thí nghiệm được bố trí ở Qetura(Israel).- Nước tướiDo thân mọng nước nên thanh long có khả năng chịu hạn khá tốt. Cây sinhtrưởng phát triển tốt ngay ở những nơi có lượng mưa tương đối thấp (50 –100mm/tháng). Tuy nhiên, cây cần được cung cấp đủ nước với chu kỳ tưới 4– 6 ngày/lần ở các giai đoạn tạo chồi thân và ra hoa đậu trái để đảm bảo câysinh trưởng và phát triển tốt, đạt năng suất cao. Thực tế sản xuất cho thấy,tạo stress khô hạn bằng cách phơi gốc và ngưng tưới nước trong 2 – 5 ngàynắng (kết hợp với bón phân và thắp đèn) sẽ giúp cây trổ hoa nhiều và tậptrung hơn vào kho ...