Lạm phát và tình trạng nghèo của hộ gia đình ngư dân tại khu vực duyên hải Nam Trung bộ

Nghiên cứu này nhằm đánh giá ảnh hưởng của lạm phát tới tình trạng nghèo đối với cộng đồng ngư dân nghề khai thác ven bờ tại các địa phương ven biển khu vực Nam Trung bộ. Trên cơ sở phân tích sự biến động về chỉ số giá tiêu dùng CPI của Việt Nam giai đoạn 2006 - 2010 để xác định mức chuẩn nghèo và thu nhập thực tế của hộ gia đình ngư dân tại khu vực này để tính toán các chỉ số đo lường nghèo đói, như tỉ lệ đếm đầu người, khoảng cách nghèo và độ sâu của tình trạng nghèo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lạm phát và tình trạng nghèo của hộ gia đình ngư dân tại khu vực duyên hải Nam Trung bộTaïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûnSoá 3/2011THOÂNG BAÙO KHOA HOÏCLẠM PHÁT VÀ TÌNH TRẠNG NGHÈO CỦA HỘ GIA ĐÌNH NGƯ DÂNTẠI KHU VỰC DUYÊN HẢI NAM TRUNG BỘINFLATION AND POVERTY STATUS OF HOUSEHOLD FISHERMENIN SOUTHERN COASTAL CENTRAL AREASPhạm Hồng MạnhKhoa Kinh tế - Trường Đại học Nha TrangTÓM TẮTNghiên cứu này nhằm đánh giá ảnh hưởng của lạm phát tới tình trạng nghèo đối với cộng đồng ngưdân nghề khai thác ven bờ tại các địa phương ven biển khu vực Nam Trung bộ. Trên cơ sở phân tích sự biếnđộng về chỉ số giá tiêu dùng CPI của Việt Nam giai đoạn 2006 - 2010 để xác định mức chuẩn nghèo và thunhập thực tế của hộ gia đình ngư dân tại khu vực này để tính toán các chỉ số đo lường nghèo đói, như tỉ lệ đếmđầu người, khoảng cách nghèo và độ sâu của tình trạng nghèo. Kết quả phân tích cho thấy lạm phát là nguyênnhân gây ra sự biến động về tình trạng nghèo đối với hộ gia đình ngư dân hoạt động trong nghề khai thác venbờ tại khu vực Nam Trung bộ. Trên cơ sở đó, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp nhằm kìm chế lạm phát vàhỗ trợ những ngư dân nghèo tại khu vực này.Từ khóa: lạm phát, ngư dân, nghèo, nghề khai thác ven bờASTRACTSThis study aimed to evaluate the effect of inflation to the poor condition of the fisheries communitiesinshore fishing in coastal locals South Central region. Based on analysis of the variation in Consumer PriceIndex (CPI) in Vietnam period 2006 - 2010 to determine the actual poverty line and actual income of thefishermen households in this region to calculate the indicators measuring poverty, such as: head count ratio,poverty gap and depth of poverty. Analysis results show that inflation is the cause of the variation in povertystatus for fisheries communities inshore fishing in South Central areas. On that basis, the study suggests somesolutions to curb inflation and support the poor fishermen in this area.Keywords: inflation, poverty, fishermen, inshore fishing.I. ĐẶT VẤN ĐỀchiều hướng tích cực… Tuy nhiên, trong nhữngTrải qua hơn 20 năm đổi mới, Việt Nam đãnăm qua, tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh, cùngđạt được nhiều thành tựu quan trọng trên nhiềuvới nới lỏng các chính sách vĩ mô như chínhlĩnh vực kinh tế - xã hội. Từ năm 1990 - 2009, tốcsách tiền tệ, v.v… đã làm cho chỉ số giá tiêuđộ tăng trưởng kinh tế liên tục trung bình ở mứcdùng tăng cao. Đặc biệt, từ cuối năm 2010 và7,44%/năm, năm 2010 tốc độ tăng trưởng GDPrõ nhất từ đầu năm 2011, tình hình kinh tế thếước đạt 6,78% [1], [19]. Tỉ lệ nghèo đói đã giảmgiới diễn biến phức tạp, lạm phát tăng, giá dầuđáng kể từ 60% năm 1990 xuống còn 9,45% vàothô, giá nguyên vật liệu cơ bản đầu vào của sảnnăm 2010 [16], cơ cấu kinh tế chuyển dịch theoxuất, giá lương thực, thực phẩm trên thị trường138 ❖ TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NHA TRANGTaïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûnSoá 3/2011thế giới tiếp tục xu hướng tăng cao. Cùng vớikinh tế. Tỷ lệ lạm phát có nghĩa là tỷ lệ tăng củathiên tai, thời tiết bất lợi đã ảnh hưởng xấu đếnmức giá cả nói chung trong nền kinh tế trong mộtsản xuất và đời sống của người dân; một số mặtkhoảng thời gian nhất định. Một trong nhữnghàng là đầu vào quan trọng của sản xuất nhưthước đo phổ biến nhất về sự gia tăng mức giáđiện, xăng dầu vẫn chưa thực hiện đầy đủ theocả nói chung đó là chỉ số giá tiêu dùng [18].cơ chế giá thị trường buộc phải điều chỉnh tăng,Chỉ số giá tiêu dùng là tỷ số phản ảnh giáv.v… [20]. Điều này vừa tác động xấu đến việccả của một rổ hàng hóa chọn lựa qua các nămổn định môi trường kinh tế vĩ mô phục vụ chokhác nhau so với giá của cùng rổ hàng hóa đóquá trình tăng trưởng, vừa ảnh hưởng tới phúctrong một năm được chọn là năm gốc. Tuy chỉ sốlợi của hộ gia đình. Tăng trưởng kinh tế và nânggiá tiêu dùng không hoàn toàn phản ảnh chínhcao thu nhập cho cộng đồng dân cư là mục tiêuxác mức độ lạm phát do chỉ số này chỉ phản ảnhcủa bất kỳ quốc gia nào trên thế giới, do vậy tậpsự gia tăng trong giá cả các hàng hóa tiêu dùngtrung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô,trong khi lạm phát không những chỉ phản ảnh sựbảo đảm an sinh xã hội là mục tiêu, nhiệm vụthay đổi giá cả các hàng hóa tiêu dùng mà còn làxuyên suốt trong các chính sách của Chính phủ.sự thay đổi trong giá cả của các hàng hóa khácTừ nhiều năm qua, vấn đề lạm phát và tìnhmà người tiêu dùng không trực tiếp mua hoặctrạng nghèo đã có nhiều tổ chức và nhà nghiênkhông được đưa vào tính toán. Mặc dù vậy, giácứu đề cập tới dưới nhiều khía cạnh và góc độtiêu dùng là một thước đo của lạm phát, giá tiêukhác nhau, như: ADB [7], Nguyen Viet Cuongdùng tăng cao, một điều tất yếu sẽ dẫn đến lạm[8], Hyun H. Son và đồng nghiệp [11], Williamphát [6], [18].Easterly [12], hay của Siyanbola Tomori và đồngLạm phát có thể tác động tiêu cực tới tăngnghiệp v.v… Những nghiên cứu này đã tạo nềntrưởng kinh tế [17], ...