Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng lý tưởng nhất cho trẻ nhỏ, đặc biệt là trong 6 tháng đầu. Ngoài những ưu điểm trong thành phần của sữa mẹ so với sữa nhân tạo, việc nuôi con bằng sữa mẹ còn có nhiều lợi ích khác. Vì vậy, làm thế nào để đủ sữa cho con bú là một trong những băn khoăn của nhiều bàmẹ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Làm thế nào để đủ sữa mẹ cho con bú? Làm thế nào để đủ sữa mẹ cho con bú? Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng lý tưởng nhất cho trẻ nhỏ, đặc biệt là trong 6 tháng đầu. Ngoài những ưu điểm trong thành phần của sữa mẹ so với sữa nhân tạo, việc nuôi con bằng sữa mẹ còn có nhiều lợi ích khác. Vì vậy, làm thế nào để đủ sữa cho con bú là một trong những băn khoăn của nhiều bàmẹ.Vì sao trẻ nhỏ cần bú sữa mẹ?Những lợi ích khi nuôi con bằng sữa mẹ:- Trong thời gian này, ruột trẻ chỉ tiêu hóa tốt sữa mẹcho nên sữa mẹ là thức ăn đầu tiên của trẻ để giúpruột trưởng thành tốt. Nếu nuôi trẻ bằng thức ăn khác(sữa bò, nước cháo, bột khuấy…) trẻ rất dễ bị rối loạntiêu hóa gây tiêu chảy.- Sữa mẹ có giá trị đối với trí thông minh của trẻ màđiều này không có trong sữa bò vì sữa mẹ chứanhiều các chất giúp cho não trưởng thành.- Bú sữa mẹ, tình cảm mẹ con gắn bó hơn. Tình cảmnày rất cần để giúp trẻ nhanh chóng thích nghi vớimôi trường bên ngoài.- Ngoài chống nhiễm trùng, sữa mẹ còn tránh cho trẻnhiều bệnh dị ứng như chàm, suyễn…Kawser (Balgladesh) khi so sánh hai lô trẻ, mỗi lô 35trẻ, nuôi bằng sữa mẹ và sữa bò, theo dõi trong 12năm, đã báo cáo kết quả sau:Các yếu tố theo dõi Nhóm sữa mẹ Nhóm sữa bòTăng cân/ngày (g) 18g 8gTỷ lệ mắc bệnh 16,3% 43,3%Nhiễm trùng hô hấp x 2 lầnViêm tai x 2 lầnViêm phổi x 4 lầnTiêu chảy x 3 lầnSuy dinh dưỡng- Một trong những nguyên nhân của bệnh cao huyếtáp, xơ vữa động mạch ở người lớn là do lúc sinh rakhông được bú sữa non của mẹ…Điều đáng lưu ý trong cơ chế tiết sữa mẹ:Sự tiết sữa mẹ được điều khiển và duy trì theo cơchế phản xạ. Điểm then chốt của cơ chế tạo sữa làđộng tác mút vú mẹ của trẻ vì để duy trì sự tạo sữacủa vú thì sữa phải được chảy ra khỏi vú. Vì vậy, trẻbú càng nhiều, vú mẹ càng tiếp tục tạo được nhiềusữa.Các yếu tố làm giảm bài tiết sữa mẹ?- Cho con bú chậm sau sinh 2 – 3 ngày sẽ hạn chếsự hoạt động của tuyến vú vì trẻ bú muộn, vú mẹkhông thể tiết sữa sớm được. Sự tiết sữa càng muộncàng dễ bị mất sữa.- Trẻ chỉ ngậm bú núm vú, ngậm bắt vú kém nênkhông hút được sữa, dần dần sẽ bỏ bú mẹ. Ngậm bắtvú sai còn gây hậu quả nứt núm vú, nứt cổ gà.- Cho bú không thường xuyên, số lần cho bú quá ítthì sẽ hạn chế sự tiết sữa. Khoảng cách giữa 2 lầncho bú quá dài, trên 3 giờ, làm cho hai vú tức sữa vàngừng hoạt động.- Mẹ có bệnh: suy tim, thiếu máu, suy dinh dưỡng…- Mẹ không tăng cân đầy đủ khi mang thai (trung bìnhlà 12kg).- Mẹ dùng các loại thuốc ức chế tiết sữa: Aspirin,kháng sinh, thuốc chống dị ứng…- Mẹ lao động nặng, tiêu hao nhiều năng lượng,không còn đủ cho sự tiết sữa.- Mẹ đi làm sớm, đi làm xa nhà không thể cho con bútrong thời gian đi làm.- Yếu tố tâm lý của người mẹ: muộn phiền, lo âu, suynghĩ. Nếu người mẹ bị stress, lo lắng, thiếu tin tưởng,nghi ngờ là mình thiếu sữa thì mặc dầu trong vú vẫnsản xuất sữa nhưng kém phản xạ phun sữa ra ngoài.Một số yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến sự tiếtsữa:- Mẹ uống rượu, hút thuốc lá, sót rau sau đẻ...- Trẻ bị bệnh thường bú ít làm giảm sự tiết sữa hoặctrẻ bị dị tật bẩm sinh như sứt môi, hở hàm ếch thì khóngậm bắt vú hoặc trẻ sanh non có thể bú kém.- Cho trẻ bú bình, nhất là trước khi bắt đầu bú mẹ sẽảnh hưởng đến ngậm bắt vú của trẻ.- Khi trẻ trên 12 tháng: Lượng sữa mẹ giảm dần vớithời gian (nếu trong năm đầu mẹ tiết ra mỗi ngày1200ml sữa, sang năm thứ hai chỉ còn 500ml, nămthứ ba 200ml).- Trẻ được coi như bú tốt nếu không sụt cân trong 5 –7 ngày đầu tiên, bắt đầu tăng cân trong 12 – 14 ngàysau và sau đó lên cân đều.* Những dấu hiệu chứng tỏ trẻ không bú đủ sữa:- Tăng cân kém, dưới 500g/tháng (trong 6 tháng đầu,mỗi tháng trẻ tăng cân ít nhất 500g hoặc 125g/tuần).- Đi tiểu ít, dưới 6 lần/ngày, nước tiểu cô đặc màuvàng và nặng mùi.Làm thế nào để người mẹ có đủ sữa cho con bú?- Tạo sự thoải mái cho người mẹ (không sợ tăng haygiảm cân nếu có chế độ dinh dưỡng đủ chất, khôngsợ ngực xấu…).- Bắt đầu cho con bú trong vòng 1/2 giờ đầu sau sinh.- Một số người mẹ thấy khó khăn hay hồi hộp tronglần bú đầu tiên hay người mẹ có đầu vú tụt vào quámức có thể dùng bơm hút sữa cho vào bình đã tiệttrùng và cho con bú. Dù núm vú cao su có khác númvú mẹ nhưng có thể giúp tạm thời trong khi chờngười mẹ làm quen với việc cho con bú mà vẫnkhông mất sữa. Sữa lấy đúng cách vệ sinh có thể dựtrữ trong tủ lạnh 24 giờ.- Người mẹ cần tránh lo lắng, muộn phiền.- Chế độ ăn của người mẹ phải đáp ứng đủ nhu cầudinh dưỡng trong thời kỳ cho con bú.Lưu ý rằng việc người mẹ uống thêm sữa tuy quantrọng nhưng không thể thay thế được thức ăn.- Không nên áp dụng chế độ kiêng giảm cân trong lúccho con bú.- Uống đủ nước trong ngày.- Bia, trà không phải là thức uống lợi sữa.- Biết cách cho con bú và bảo vệ nguồn sữa dù mẹphải xa con (nếu mẹ đi làm xa, không thể cho con bú,nên vắt sữa bỏ đi hay cho trẻ khác bú chực 3 giờ/lần.Sau khi con bú nếu vú còn thừa sữa cũng nên vắt bỏđi để có sữa mới tốt hơn. Để đảm bảo nguồn sữa lâudài cho trẻ và tránh mất sữa nên nghỉ hậu sản theođúng qui định). Nếu trẻ không bú được (sanh non,thiếu cân, có bệnh, có tật ở miệng như sứt môi, chẻvòm hầu) nên vắt sữa mẹ cho uống, số lượng trungbình trong ngày bằng 15% trọng lượng cơ thể, chialàm 6 – 8 bữa tuỳ theo khả năng tiêu hoá của trẻ.- Không cho trẻ sơ sinh (dưới 1 tháng tuổi) bất cứ đồăn thức uống gì ngoài sữa mẹ trừ khi có chỉ dẫn củay tế.- Để con được gần mẹ trong suốt 24 giờ trong ngày.- Không cho trẻ mút bất cứ loại núm vú giả nào.- Tránh lao động nặng.- Để cho cữ bú của trẻ thành công cần có ...