Làng xã thời Trần

Bài viết giới thiệu khái quát làng xã Việt Nam thời Trần về cơ cấu tổ chức hành chính trực thuộc bộ máy xã quan và vai trò nhiệm vụ của xã quan; cùng một số chính sách của nhà nước Trần và vai trò của Trần Thủ Độ đối với làng xã.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Làng xã thời TrầnV LANG XA THOI TRAM VtJ DUY M£N* L ang xa - ddn vi cd sd nen tang kinh te - xa hpi - vdn hda thdi Trfin datQng dupe nghien cQu tnic tiep hofic gian 1. To chvic h a n h c h i n h lang xa Theo sach An Nam chi ciia Cao Hung TrUng (ddi Thanh) trong dd dfin Nam Viettiep dudi nhieu gdc dp vfi vfin de lien quan ngog.i ky cho biet: KhUu Hda, ThQ sii nhfikhac nhau, chang han nhU: Lang xd trong DUdng bfit dfiu dem trong ngofii chau vficuoc khdng chien chdng qudn xdm iQdc huyen (b Giao Chau) chia ra: huyen gdm cdMdng - Nguyin eiia Phung Vfin CUdng. My hUdng ldn, hUdng nho, xa ldn, xa nho.thudt lang xd thdi Trdn eua Chu Quang ChQtrong Ndng thdn Viet Nam trong lich sQ, Xfi nho tQ 10 den 30 hp.1977, tap I; Chi do qudn chu quy tdc ddi Xa ldn tQ 40 ddn 60 hp.Trdn cua Nguyin Hdng Phong, Tap chfNghiin citu Lich sii, sd 4-1986; hoae Chido HUdng nho tQ 70 den 150 hp.ddt cdng lang xd, trong Chi do rudng ddt d HUdng ldn tQ 160 den 540 hp.Viet Nam, tfip I ciia TrUdng HQu Quynhnfim 1982. Thdi dp - diin trang thdi Trdn Khoang nien hieu Trinh Nguyen (785-(thiky XIU- XIV) cua Nguyin Thi PhUdng 804) Dd hp Ifi Tripu XUdng bai bo vipe chiaChi, xufit ban nam 2002... Nhin chung, hUdng nho hUdng Idn, chi gpi chung IfinhQng cdng trinh tren da dUa ra each nhin hUdng.nhdn khac nhau va eung cfip thdng tin hQu Den giQa nien hipu Hfim Thdng (860-fch giiip hieu biet nhieu hdn mat nay hay 870) Cao Bien chia dfit Ifim 159 hQdngmfit khac ve Ifing xfi thdi Trfin. thupc. GiQa nien hieu Khai Binh (907- 910) Tren cd sd dd cung nhQng tfii lieu thu Tiet dp xQ Khuc Hao gifinh dUdc quyen tQdupc bfii viet nhfim gidi thieu khai quat ehu da ddi hUdng Ifim giap, cung vdi sdgiapIfing xa Viet Nam thdi Tran ve cd cfiu td ed tQ trUde tfit ca la 314 giap.chQc hanh chfnh tnic thupc (bp may xaquan va vai trd nhiem vu cua xa quan); Khuc Hao chia dfit ra cac lp, phii, chaucung mpt sd chfnh sach cua nha nUde Trfin vfi xa cl cac xQ; dfit ra chanh Ipnh tnidng vfivd vai trd eua Trfin Thu Dp ddi vdi lang xa. Ta lenh trUdng. Moi gifip dfit ra mpt Quan• TS. Vipn SQ hpcL ^ g xa thdri Tran 37giap va mpt Phd tri giap d l giQ vipe danh Ddn vi xa thudng bao gdm mdt sd thdnthue. (Ifing); trang hofic fip hdp thanh. Xa la ddn vi hdnh chfnh cfip ed sd trong he thdng cd Che dp giap dUde duy tri cho den thdi Ly quan hanh chfnh thdi Ly - Trfin. Cho den- Trfin. v a o nam 1292, nhfi Trfin cho ddi nay tU lieu ghi chdp ve bp may hdnh clifnhgiap Ifim hUdng. TQ day giap hfiu nhU hofin cfip xa thdi Ly - Trfin ma chung ta ed dUdetofin dUde thay the Ifi hUdng. rfit it, ehinh sii ghi chdp rfit sd lUdc, vi the Sudt trong thdi ky Ly den cudi the ky viec tim hieu ve td chQe bp may quan lyXIII- hUdng - giap, sau dd Ifi hUdng deu Ifing xa gfip khdng ft khd khdn.nfim trong hp thdng ddn vi hfinh chfnh tnicthupc huyen (vung ddng bfing), thupc chau Theo Dili Viet sQ ky todn thQ:(vung trung du, mien nui). Huypn, chdu ... thang 12 (nam 1242) chia nUde Ifimthupc lp. Nfim 1222, nhfi Ly chia ca nUdc 12 lp dfit chQc An phu hofic Trfin phiilam 24 Id. Sang thdi trfin, 20 nfim sau, nfim chanh phd 2 vien de cai tri. Cac xd, sach thi1242 chia ca nude Ifim 12 lp, nhQng nfim dat chQe Dai, Tilu tU xa, tQ ngu phfim trdsau dd Ifi lp, phu. len la Dai tU xa, tQ lue phfim trd xudng Ifi Tilu tu xa, hoae ed ngUdi kiem 2, 3, 4 xa, HUdng - giap Ifi ddn vi cap dUdi chau, cung Xa chfnh (Xfi trUdng sau nfiy), Xfi sQ,huypn ddng thdi tren xa. Tdi lipu lich sQ x a giam, gpi la Xa quan.. (1).cho thay, thdi ky thupc Dudng mpt hUdngthUdng ldn hdn xa (hUdng nho gdm 2 den 3 Sau nay, sQ gia Phan Huy Chu ...