Lí thuyết công nghệ dạy học siêu tích hợp và ứng dụng trong phát triển năng lực thực hiện của người học

Bài viết đề cập tới công nghệ dạy học siêu tích hợp và ứng dụng lí thuyết này trong phát triển năng lực thực hiện cho người học. Đặc biệt, có sự tích hợp của dạy học vi mô, dạy học theo Module và dạy học ứng dụng lí thuyết hoạt động của Tâm lí học. Khi thi công bài học theo lí thuyết này, năng lực thực hiện của người học được phát triển một cách tối ưu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lí thuyết công nghệ dạy học siêu tích hợp và ứng dụng trong phát triển năng lực thực hiện của người họcVJETạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 2 tháng 5/2018, tr 144-148LÍ THUYẾT CÔNG NGHỆ DẠY HỌC SIÊU TÍCH HỢPVÀ ỨNG DỤNG TRONG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC THỰC HIỆN CỦA NGƯỜI HỌCNguyễn Hữu Long - Bùi Thị Hồng AnhViện Nghiên cứu và Ứng dụng khoa học sáng tạoNgày nhận bài: 26/03/2018; ngày sửa chữa: 05/05/2018; ngày duyệt đăng: 10/05/2018.Abstract: Super-integrated teaching technology includes multilayered and multi-factorialintegration, with four types: theoretical, empirical, applied and transferable. This article deals withsuper-integrated teaching technology and application of this theory in learner’s competencydevelopment. In particular, this teaching technology consists of integration of micro teaching,module teaching and teaching of operation theory application of psychology. Also, whenorganizing the lessons under this theory, learners performance ability will be developed in anoptimal way.Keywords: Theory, super-integrated teaching technology, development, competence, learner.1. Mở đầuTrên thế giới có nhiều nhà nghiên cứu giáo dụcnghiên cứu về quan điểm tích hợp trong đó có XavierRoegiers (1996) với công trình nghiên cứu về Khoa Sưphạm tích hợp “Hay cần làm thế nào để phát triển nănglực ở các trường học” [1]. Nội dung của lí thuyết dạy họcnày là tích hợp kiến thức, kĩ năng thành năng lực.Trong nước cũng có nhiều nghiên cứu, hội thảo vềdạy học tích hợp như nghiên cứu của Hồ Ngọc Đại vàcộng sự về lí thuyết và thực nghiệm dạy học, nghiêncứu này đã in một dấu son trong sự phát triển của thựctiễn giáo dục Việt Nam [2; tr 13]. Theo ông, “công nghệgiáo dục là tổ chức các việc làm tuyến tính”. Tuy nhiên,lí thuyết này gặp khó khăn khi chuyển giao, bởi có 1“quãng trống - đứt đoạn” đã xuất hiện làm cho ngườihọc, người đọc khó thông hiểu [3]. Ý tưởng của chúngtôi là phát triển lí thuyết công nghệ dạy học siêu tíchhợp theo chiến lược từ trừu tượng đến cụ thể một cáchliên tục, không đứt đoạn, làm tăng khả năng ứng dụngvà tăng hiệu quả khi chuyển giao [2; tr 14]. Ý tưởngnày, giúp cho lí thuyết công nghệ dạy học có hệ thốngvà logic, tạo cơ sở khoa học vững chắc cho thực nghiệmcông nghệ dạy học siêu tích hợp, tăng khả năng ứngdụng và hiệu quả khi chuyển giao. Bài viết trình bày vềlí thuyết công nghệ dạy học siêu tích hợp và ứng dụnglí thuyết này trong phát triển năng lực thực hiện củangười học.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Khái niệm “dạy học vi mô”Kĩ thuật “dạy học vi mô” được bắt đầu do Acheson,Allen, Bush... ở Trường Đại học Stanford Mĩ, vào năm1963. Kĩ thuật này, giúp hình thành năng lực sư phạmở người giáo viên, giữa lí thuyết và thực hành sự tươngxứng, có phản hồi và đánh giá lẫn nhau. Việc lĩnh hộinăng lực này có thể kiểm tra được [4; tr 13]. Tuy nhiên,đây chỉ là một vài dấu hiệu bản chất của dạy học vi môchứ chưa phải 1 định nghĩa đầy đủ. Theo chúng tôi:“Dạy học vi mô là kiểu dạy học kết hợp kiến thức, kĩnăng tương ứng, thái độ, kiểm tra đánh giá ngay,khách quan nhằm mục đích hình thành từng năng lựcthực hiện của người học tương ứng với một đoạn củabài học”.2.2. Khái niệm “dạy học theo module”Theo Trần Ngọc Chuyên, Module còn gọi là một đơnvị học thuật/ đơn vị giáo dục, có mục tiêu cuối, với nộidung gồm kiến thức, kĩ năng, kĩ xảo, hành vi thái độ đểhoàn thành 1 nhiệm vụ sản xuất. Mỗi module gồm 3 phầnchính: Hệ thống vào gồm mục tiêu chung, thăm dò vào...;phần chính gồm các hoạt động đào tạo, kiểm tra đánhgiá...; hệ thống thoát gồm ôn tập, kiểm tra, đánh giá...[5; tr 5]. Theo chúng tôi: “Dạy học theo module là dạyhọc tích hợp, đơn vị bài học gồm: hệ vào (chỉ dẫn mụctiêu nghề nghiệp, xác định điều kiện dạy học, trình độhiện có của người học); Thân module (những hành độnghọc tập kiến thức, kĩ năng tương ứng; Hệ ra (kết quả thựchiện mục tiêu của module dạy học)”.Khi so sánh dạy học vi mô và dạy học theo module,tác giả nhận thấy có sự giống nhau trong cấu trúc của 2kiểu dạy học này, dạy học vi mô là những “lát cắt ngang”của dạy học theo Module.2.3. Khái niệm dạy học ứng dụng lí thuyết tâm lí học vềcấu trúc vĩ mô và quy trình hoạt độngLí thuyết dạy học siêu tích hợp của chúng tôi vậndụng sơ đồ cấu trúc vĩ mô của hoạt động (A. N.Leonchiev) và Quy trình hoạt động (Nguyễn Hữu Long)[6; tr 21].144VJETạp chí Giáo dục, Số đặc biệt Kì 2 tháng 5/2018, tr 144-148Sơ đồ. Cấu trúc vĩ mô của hoạt động(A. N. Leonchiev, Liên Xô) [7; tr 54]Phân tích hoạt động kiểm tra đầu giờ của giáo viên(GV) gồm có các hành động đặt câu hỏi, nếu GV gọi 1 họcsinh (HS) rồi mới đặt câu hỏi và yêu cầu HS đó trả lời thìsẽ không phát triển được tư duy của những HS khác tronglớp vì các em nghĩ mình “thoát nạn”, và GV không kiểmsoát được đa số HS còn lại đó có tích cực tư duy để trả lờicâu hỏi/ tình huống mà GV đã nêu ra hay không. Tình hìnhsẽ được cải thiện khi thay đổi quy trình, bằng cách, GV đặtcâu hỏi cho cả lớp rồi mới gọi 1 ...