Lịch sử các phương thức thanh toán và thực tiễn các phương thức thanh toán hiện đại tại các ngân hàng Việt Nam - 1

Chương I: Lý luận cơ bản về công tác thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trường tại ngân hàng thương mại I. Sự cần thiết khách quan và vai trò của công tác thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trường 1. Sự cần thiết của thanh toán không dùng tiền mặt Lịch sử ra đời, sự phát triển của sản xuất và lưu thông hàng hóa, cũng đồng thời gắn liền với sự ra đời và phát triển của tiền tệ. Từ cổ xưa đến cách đây vài trăm năm,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lịch sử các phương thức thanh toán và thực tiễn các phương thức thanh toán hiện đại tại các ngân hàng Việt Nam - 1Ch ương I: Lý luận cơ b ản về công tác thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tếthị trư ờng tại ngân hàng thương m ại Sự cần thiết khách quan và vai trò của công tác thanh toán không dùng tiền mặtI.trong nền kinh tế thị trư ờng Sự cần thiết của thanh toán không dùng tiền mặt1.Lịch sử ra đời, sự phát triển của sản xuất và lưu thông hàng hóa, cũng đồng thời gắn liềnvới sự ra đời và phát triển của tiền tệ. Từ cổ xưa đến cách đây vài trăm n ăm, các kimloại quý như vàng, b ạc được coi như một ph ương tiện trao đổi trong xã hội trừ xã hội sơkhai nhất. Vấn đề đặt ra với một hệ thống thanh toán ho àn toàn dựa vào kim lo ại quý thìviệc vận chuyển từ nơi này đến nơi khác rất khó khăn. Sự phát triển tiếp theo của hệthống thanh toán là đồng tiền giấy, đồng tiền giấy có lợi hơn hẳn so với đồng tiền kimloại ở chỗ nó nhẹ hơn rất nhiều, việc cầm theo nó cũng dễ d àng hơn, nhưng vấn đ ề đ ặtra khi công nghệ in ấn tiền phát triển tiên tiến thì tệ nạn in tiền giả cũng phát triền theo,chi phí in tiền, vận chuyển và bảo quản tiền rất tốn kém. Mặt khác,cả hai loại tiền nàynổi lên một số yếu đ iểm đó là dễ bị lấy cắp , tốn thời gian vận chuyển, chi phí bảo quảnin ấn cao.Để khắc phục khó kh ăn này, một bước tiến mới của hệ thống thanh toán đãxuất hiện với hoạt động Ngân hàng hiện đại- thanh toán chuyển khoản qua Ngân hàng.Ho ạt động ngân hàng sơ khai ban đ ầu chỉ là thu nh ận giữ hộ tiền, kim loại quý chokhách hàng. Theo quy luật của thị trường, nền kinh tế hàng hóa là luôn vận động vàluôn phát triển, Ngân hàng phát triển thêm một số nghiệp vụ như việc thanh toán chokhách hàng gửi tiền tại một Ngân hàng khi có nhu cầu chi trả lẫn nhau. Khi sản xuất vàlưu thông hàng hóa ở mức thấp, quá trình mua bán diễn ra trong phạm vi hẹp thì ngườita thanh toán với nhau bằng tiền mặt, sự vận động của vật tư h àng hóa gắn liền với sựvận động của khối lượng tiền tệ nhất định. Lúc n ày thanh tóan bằng tiền mặt đ ã tỏ rõ sựlinh hoạt của nó. Quá trình thanh toán b ằng tiền mặt không gặp phải một trở ngại n ào.Nh ưng theo quy lu ật của sự phát triển kinh tế xã hội, công việc không chỉ bó hẹp trongmột lãnh th ổ, một quốc gia mà xuyên khắp quốc gia trên cả thị trường thế giới với mộtkhối lượng hàng hóa lớn, nhiều chủng loại đa dạng và phong phú. Lúc này thanh toánbằng tiền mặt đ ã n ảy sinh hàng loạt những đ iểm bất lợi cho công việc thanh toán nhưthời gian, chi phí, vận chuyển. Đến lúc này h ệ thống thanh toán hiện đại qua Ngân hànghay còn gọi thanh toán không dùng tiền mặt phần nào giải quyết được những bất lợi củathanh toán bằng tiền mặt nói trên. Người ta không còn phải mất thời gian vào in tiền,vận chuyển tiền và b ảo quản tiền…mà thay vào đó ch ỉ việc trích chuyển vốn từ tàikho ản đơn vị n ày sang tài kho ản đơn vị khác, hoặc thanh toán bù trừ lẫn nhau giữa cáctổ chức và đơn vị. Để thực hiện quá trình này phải có ít nhất ba chủ thể tham gia, đó làbên mua, bên bán và Ngân hàng đóng vai trò trung gian tài chính với chức năng là trungtâm thanh toán của nền kinh tế. Các Ngân hàng Th ương mại ho àn toàn có kh ả n ăng tổchức các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt thích hợp để thu hút nguồn vốnnhàn rỗi trong dân cư, góp phần lớn thực hiện chiến lược phát triển kinh tế, ổn định giácả, đẩy lùi lạm phát,đẩy nhanh lưu thông hàng hóa, tăng thu nh ập quốc dân. Vì có tínhưu việt như trên nên công tác thanh to án không dùng tiền mặt ngày càng được kháchhàng ưa chuộng, không ngừng phát triền và không thể thiếu được trong nền kinh tế thịtrường hiện nay. Do đó thanh toán không dùng tiền mặt ra đời là một tất yếu khách quancủa lịch sử loài người.Tóm lại thanh tóan không dùng tiền mặt là một nghiệp vụ trung gian của Ngân h àng,đây chính là cách thức mang lại hiệu quả cao nhất cho cả hai bên: đ ơn vị mở tài khoảnvà Ngân hàng, góp phần thúc đẩy sản xuất và lưu thông hàng hóa .Việc thay thế thanhtoán tiền mặt bằng thanh tóan không dùng tiền mặt đã thực sự thu hút dòng tiền mặtchảy vào Ngân hàng, ngân hàng sẽ tăng nguồn thu và nguồn vốn tín dụng đồng thời quađó Ngân hàng có thể kỉêm soát và đ iều hành chặt chẽ thông qua công tác thanh tóan.Còn khách hàng đơn vị mở tài khoản tại Ngân hàng đảm bảo được chi trả đúng thời hạn,tiết kiệm thời gian, an to àn nh ất. Vai trò của thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trường2.Trong n ền kinh tế thị trư ờng, thanh toán không dùng tiền mặt có một vai trò hết sứcquan trọng đối với từng cá nhân, từng đơn vị kinh tế và đối với toàn bộ nền kinh tế. Nóđáp ứng được đòi hỏi của sản xuất và lưu thông hàng hóa trong nền kinh tế thị trường,làm cho Ngân hàng trở th ành trung tâm thanh tóan của nền kinh tế.Vai trò của thanhtóan không dùng tiền mặt được thể hiện :* Đối với Ngân hàngThanh tóan không dùng tiền mặt góp phần tăng nhanh n ...