Herodotos xứ Halikarnasseus, còn gọi là Hérodote hay Hêrôđôt[1] (tiếng Hy Lạp: Hρόδοτος Aλικαρνασσεύς Hēródotos Halikarnāsseús) là một nhà sử học người Hy Lạp sống ở thế kỷ 5 trước Công nguyên (khoảng 484 TCN - 425 TCN), ông được coi là "người cha của môn sử học" trong văn hóa phương Tây. Herodotos là nhà sử học đầu tiên sưu tầm tài liệu một cách có hệ thống, kiểm tra độ chính xác ở một mức độ nào đó và sắp xếp thành những thể truyện sống động và có cấu trúc tốt. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lịch sử về Herodotos Herodotos Tượng cẩm thạch Herodotos tại Bảo tàng Athene khoảng 484 TCNSinh Halikarnasseus, Caria, Tiểu Á khoảng 425 TCNM ất Thurii, Calabria (Ý) hoặc Pella, MacedonHerodotos xứ Halikarnasseus, còn gọi là Hérodote hay Hêrôđôt[1] (tiếng Hy Lạp:Hρόδοτος Aλικαρνασσεύς Hēródotos Halikarnāsseús) là một nhà sử học người HyLạp sống ở thế kỷ 5 trước Công nguyên (khoảng 484 TCN - 425 TCN), ông đượccoi là người cha của môn sử học trong văn hóa phương Tây. Herodotos là nhà sửhọc đầu tiên sưu tầm tài liệu một cách có hệ thống, kiểm tra độ chính xác ở mộtmức độ nào đó và sắp xếp thành những thể truyện sống động và có cấu trúc tốt. [2]Ông được biết đến nhiều nhất qua tác phẩm Historiai (tiếng Hy Lạp: Iστορίαι),một tài liệu ghi chép những cuộc tra cứu của ông về nguồn gốc cuộc chiến tranhBa Tư-Hy Lạp xảy ra vào giai đoạn từ 490 đến 479 TCN, và, rộng rãi hơn, vềhuyền sử, lịch sử hoặc phong tục của rất nhiều chủng tộc sinh sống trên ba châu Á,Âu, Phi - những châu lục mà ông đã đi du lịch. [1]Herodotus là một trong những nhà sử học vĩ đại nhất mọi thời đại.[3] Ông là tác giảđầu tiên đề cập đến lối sống, truyền thống văn hóa, thậm chí bộ máy thống trị vàviệc làm ăn kinh tế của tộc người Scythia - một dân tộc cư ngụ ở phía Bắc Hắc Hải,từ sông Danube cho đến sông Đông.[1] Ông cũng đã góp phần lập lên danh sáchbảy kỳ quan thế giới cổ đại qua những chuyến du lịch của ông. Một trong các kỳquan này là lăng mộ của Mausolus đã được dựng lên tại Halikarnasseus, quêhương của ông, khoảng 70 năm sau khi ông qua đời. Bên cạnh danh tiếng, ông bịchỉ trích là Ông tổ nói láo vì ông ghi cả những câu chuyện cổ tích và truyềnthuyết vào sử sách. [4]Mục lục 1 T iể u s ử 2 Công trình 3 Cách làm việc 4 Danh tiếng và tai tiếng qua các thời đại 4.1 Thucydides o 4.2 Ctesias o 4.3 Aristotle o 4.4 Cicero o 4.5 Plutarch o 4.6 Lucian xứ Samosata o 4.7 Juan Luis Vives o 4.8 Henri Estienne và Juan o 4.9 Edward Gibbon o 4.10 Jean-Jacques Barthélemy o 4.11 Thành phố Heracleion o 4.12 Các danh hiệu khác o 4.13 Quan điểm ngày nay o 5 Ngoại hiệu « Cha đẻ của môn Sử học » 6 Xem thêm 7 Các bản dịch 7.1 Tiếng Anh - tại các hiệu sách o 7.2 Tiếng Anh - trên mạng o 7.3 Tiếng Pháp - tại các hiệu sách o 8 Chú thích 9 Tài liệu tham khảo 9.1 Tiếng Anh o 9.2 Tiếng Pháp o 9.3 Tiếng Việt o 10 Liên kết ngoài [ ] Tiểu sửTượng nhà sử học Herodotos tại lâu đài Bodrum, Thổ Nhĩ Kỳ.Người ta biết về tiểu sử ông phần lớn qua sách của ông. Một số chi tiết khác vềông được tìm thấy trong: Sách của sử gia và nhà hùng biện Dionysius xứ Halikarnasseus (60 TCN - 7 CN). Sách của nhà viết tiểu sử và luân lý Plutarchus (46 - 125). Sách của nhà hùng biện và nhà văn châm biếm Lucian xứ Samosata (125 - 180). Sách của Marcellinus về tiểu sử của sử gia Thucydides. Bách khoa tự điển Suda, soạn vào thế kỷ 11 trong đế quốc Đông La Mã. Các tài liệu gốc có vài chỗ mâu thuẫn nhau, rồi các tài liệu phụ cũng thế, nênnhững sự kiện chính trong đời ông là đề tài tranh cãi về sự hiện hữu, cũng như vềnăm tháng.Đại khái người ta biết đến và tranh cãi về các sự việc sau đây:Herodotos sinh tại thành bang Halikarnasseus vào năm 486 TCN, nay là thànhphố hải cảng Bodrum ở Thổ Nhĩ Kỳ, trong một gia đình quý tộc. Ông là con củaông Lyxes và bà Dryo, có anh/em tên là Theodoros, và h ọ hàng với Panyassis, mộtnhà thơ đương thời, tác giả của hai thiên anh hùng ca Heracleia và Ionica. Có tàiliệu cho rằng Herodotos chào đời vào năm 484 TCN, khi đó vị Nữ hoàng - chiếnbinh Artemisia I trị vì xứ Halikarnasseus. [5]Bị bạo chúa Lygdamis đày biệt xứ, gia đình ông phải từ giả Halikarnasseus đi đếnđảo Samos (cách đó khoảng 100 km về phía tây bắc) sinh sống một thời gian. Cólẽ sự kiện này xảy ra lúc ông khoảng 20 tuổi, và thúc đẩy ông khởi sự đi du lịch,thực hiện hoài bão tìm hiểu lịch sử các dân tộc, và đặc biệt là sưu tập dữ liệu vềcuộc chiến tranh Ba Tư-Hy Lạp. Là một nhà yêu nước Hy Lạp, nhưng ông cũngquan tâm không kém đến các dân tộc khác.[6] Không khác chi những người HyLạp khác, ông muốn tìm hiểu về các phong tục tập quán của người phương Đông,và bộ sử của ông có viết về tục ăn thịt người của người Massagetae, hay sự bán rẻthiêng liêng các cô gái đền đài Babylon, v.v...[7] Nhưng, qua bộ sử của mình, ôngcũng thể hiện mong muốn r ...