Lòng tham và nỗi sợ hãi

Dường như nhà đầu tư thất bại thường phạm những sai lầm giống nhau, đó là học đầu tư cổ phiếu nhưng không biết điều khiển cảm xúc
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lòng tham và nỗi sợ hãi Lòng tham và nỗi sợ hãiDường như nhà đầu tư thất bại thường phạm những sai lầmgiống nhau, đó là học đầu tư cổ phiếu nhưng không biết điềukhiển cảm xúcDường như nhà đầu tư thất bại thường phạm những sai lầmgiống nhau, đó là học đầu tư cổ phiếu nhưng không biết điềukhiển cảm xúc, không biết nâng cao EQ bằng những bài họcthực tế mà lại quá chú trọng đến việc bổ sung kiến thức, kỹxảo đầu tư.Một hiện tượng tâm lý bình thườngCó lẽ, trên thị trường chứng khoán không ai là không biết câu“lòng tham và nỗi sợ hãi”.Lòng tham ở đây được nhắc đến khi nhà đầu tư bỏ qua các quytắc để mong chờ giá lên đến đỉnh rồi mới bán ra nhưng lại rơi vàotình trạng chỉ bán được sau khi giá đã giảm một số phiên và mứclãi vơi đi ít nhiều, thậm chí là thua lỗ. Còn nỗi sợ hãi xuất hiện khigiá giảm và nhà đầu tư bán tháo cổ phiếu một cách ồ ạt khiến giágiảm quá mức cần thiết. Tâm lý này đặc biệt được thể hiện rõ nétkhi cổ phiếu hay thị trường có xu hướng tăng, nhà đầu tư lao vàothị trường và giành nhau mua; còn khi cổ phiếu hay thị trường cóxu hướng giảm thì lại cố hết sức để bán ra.Trong tháng 9, 10 vừa qua, sàn giao dịch chứng khoán Hà Nộithể hiện rõ nhất điều này khi trong nhiều phiên, giá nhiều cổ phiếuliên tục tăng trần với lượng dư mua rất lớn. Nhiều khi, phiên hômtrước có lượng dư mua giá trần nhưng phiên hôm sau lại cólượng dư bán giá sàn. Ngoài ra, ngay trong một phiên giao dịch,đầu phiên thì dư bán giá sàn nhưng đến cuối phiên lại dư muagiá trần. Thị trường đảo chiều quá nhanh, quá đột ngột và quásức tưởng tượng.Lòng tham và nỗi sợ hãi luôn hiện hữu trong mỗi nhà đầu tư và làhiện tượng tâm lý bình thường, phổ biến của con người. Nókhông đáng bị chê trách trừ khi nó thúc đẩy nhà đầu tư có nhữnghành động vượt quá mức bình thường, thậm chí là phi lý.Lịch sử đã cho thấy, lòng tham khiến thị trường bị đẩy lên quácao, còn nỗi sợ hãi kéo thị trường xuống quá thấp. Nhiều nhà đầutư nhanh chân đi trước, biết dừng đúng lúc thì thu được lợi, cònkẻ chậm chân phải chịu nhiều thua thiệt. Hệ quả trong nhữngtrường hợp như vậy thường là sự suy giảm niềm tin, sự hạn chếđầu tư hay rời bỏ thị trường. Đó là chưa kể những tác động xấukhác, ví dụ như hạnh phúc, chất lượng sống của những nhà đầutư thua lỗ giảm sút…Cần khống chế cảm xúc đầu tưMột cách kinh điển và khá hiệu quả là đầu tư dài hạn theo trườngphái phân tích cơ bản. Bạn nên xác định một mức giá hợp lý đểmua những cổ phiếu có ngành nghề triển vọng và khả năng tăngtrưởng cao rồi chờ 1 - 2 năm sau bán ra để thu lãi. Nếu trong thờigian đó giá cổ phiếu đi xuống thì đó là lúc bạn nên mua thêm chứkhông phải là bán ra. Bởi trước sau gì thì thị trường cũng sẽ nhậnra rằng, cổ phiếu bạn mua là giá trị và mức giá sẽ được đưa lênvị trí xứng đáng.Nhưng thực tế hiện nay thì hầu hết nhà đầu tư nghiêng về đầu tưngắn hạn theo trường phái phân tích kỹ thuật. Nhiều nhà đầu tưkhôn ngoan và cẩn trọng chỉ đầu tư khi xác định được xu hướngđi lên của thị trường. Khi xu hướng tăng giá bắt đầu, việc nhậpcuộc thị trường sẽ được tiến hành ngay lập tức và chỉ bán ra khixu hướng có dấu hiệu kết thúc.Thị trường có câu: “Hãy cắt giảm lỗ và để cho cổ phiếu tốt tiếptục tăng giá”. Khi lỗ, nhất là khi thị trường có dấu hiệu đi xuống,thì nên bán ra để cắt lỗ, còn nếu đang có lãi, nên chờ cho mức lãiđạt đến đỉnh. Đây chính là lòng tham. Lòng tham đôi khi khiến“xôi hỏng, bỏng không”, nhưng nhiều khi cũng đem lại món lờihơn cả sự mong đợi. Cái chính là việc vận dụng quy tắc, kinhnghiệm như thế nào.Thị trường cũng có câu rằng: “Một con chim trong tay hơn hai conchim trong bụi”. Nhưng nếu bạn bán ra để ăn chắc mấy đồng lãicòm thì có thể bạn sẽ tiếc hùi hụi sau đó vì giá cổ phiếu cứ lênmãi.Ở đây, có lẽ phải nói đến việc khống chế cảm xúc đầu tư (EQ).Thực tế cho thấy, không phải cứ kiến thức đầy mình (hoặc chỉ sốthông minh IQ cao) là sẽ đầu tư thành công. Chuyện kể rằng, saukhi thua đậm trên thị trường chứng khoán, Issac Newton đã thốtlên: “Ta có thể tính quỹ đạo chuyển động của các vì sao chínhxác đến từng giây và vài chục milimét, song không tài nào tínhtrước được diễn biến hàn thử biểu thị trường và sự điên rồ củacông chúng”.Thời gian qua, cái sự điên rồ của công chúng đã khiến nhiều nhàđầu tư Việt Nam trở thành triệu phú nhờ vào việc dám mạo hiểmđầu tư, gần đây nhất là đầu tư vào “dòng họ Sông Đà” trên sànHà Nội khi giá tăng gấp đôi, thậm chí gấp 3 - 4 lần. Trong sốnhững người này, dám chắc rằng những ai không ưa mạo hiểmhay quá chú ý đến phân tích cơ bản chỉ đếm trên đầu ngón tay.Dường như nhà đầu tư thất bại thường phạm những sai lầmgiống nhau, đó là học đầu tư cổ phiếu nhưng không biết điềukhiển cảm xúc, không biết nâng cao EQ bằng những bài học thựctế mà lại quá chú trọng đến việc bổ sung kiến thức, kỹ xảo đầutư. Bởi khi đó, bạn sẽ có hàng tá lý do để cân nhắc, sau đó là băn ...