Luận án Tiến sĩ Luật học: Quan hệ giữa luật tục và pháp luật từ thực tiễn các tỉnh khu vực Tây Bắc Bộ

Luận án Tiến sĩ Luật học "Quan hệ giữa luật tục và pháp luật từ thực tiễn các tỉnh khu vực Tây Bắc Bộ" trình bày những vấn đề lý luận về quan hệ giữa luật tục và pháp luật; Thực trạng quan hệ giữa luật tục và pháp luật tại khu vực Tây Bắc Bộ; Quan điểm và giải pháp hoàn thiện quan hệ giữa luật tục và pháp luật tại khu vực Tây Bắc Bộ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Luật học: Quan hệ giữa luật tục và pháp luật từ thực tiễn các tỉnh khu vực Tây Bắc Bộ VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ******** MA THỊ THANH HIẾU QUAN HỆ GIỮA LUẬT TỤC VÀ PHÁP LUẬT TỪ THỰC TIỄN CÁC TỈNH KHU VỰC TÂY BẮC BỘ Ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính Mã số: 9 38 01 02 LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI – 2023 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận án là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu, thông tin, kết quả nêu trong luận án là trung thực, bảo đảm độ chính xác, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn đầy đủ theo quy định. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm về công trình nghiên cứu của mình. Tác giả luận án MỤC LỤC MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA CẦN NGHIÊN CỨU .................................................................... 8 1.1. Khái lược tình hình nghiên cứu...................................................................... 8 1.2. Đánh giá chung về tình hình nghiên cứu và những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu ....................................................................................................................... 32 1.3. Câu hỏi nghiên cứu, giả thuyết nghiên cứu.................................................. 36 Kết luận Chương 1 ............................................................................................ 37 CHƯƠNG 2. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUAN HỆ GIỮA LUẬT TỤC VÀ PHÁP LUẬT...................................................................................... 39 2.1. Khái niệm và đặc điểm quan hệ giữa luật tục và pháp luật ......................... 39 2.2. Nội dung và các lĩnh vực thể hiện quan hệ giữa luật tục và pháp luật ........ 55 2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quan hệ giữa luật tục và pháp luật .................... 70 Kết luận Chương 2 ............................................................................................ 77 CHƯƠNG 3. THỰC TRẠNG QUAN HỆ GIỮA LUẬT TỤC VÀ PHÁP LUẬT TỪ CÁC TỈNH KHU VỰC TÂY BẮC BỘ ........................................ 79 3.1. Khái quát về các dân tộc thiểu số và luật tục các dân tộc thiểu số khu vực Tây Bắc Bộ ................................................................................................................. 79 3.2. Thực tiễn quan hệ giữa luật tục và pháp luật tại các tỉnh khu vực Tây Bắc Bộ ............................................................................................................................. 82 3.3. Đánh giá chung về quan hệ giữa luật tục và pháp luật tại các tỉnh khu vực Tây Bắc Bộ ............................................................................................................... 103 Kết luận Chương 3 .......................................................................................... 118 CHƯƠNG 4. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUAN HỆ GIỮA LUẬT TỤC VÀ PHÁP LUẬT TỪ THỰC TIỄN CÁC TỈNH KHU VỰC TÂY BẮC BỘ ........................................................................................ 120 4.1. Quan điểm hoàn thiện quan hệ giữa luật tục và pháp luật từ thực tiễn các tỉnh khu vực Tây Bắc Bộ .......................................................................................... 120 4.2. Giải pháp hoàn thiện quan hệ giữa luật tục và pháp luật từ thực tiễn các tỉnh khu vực Tây Bắc Bộ .......................................................................................... 127 Kết luận Chương 4 .......................................................................................... 144 KẾT LUẬN ...................................................................................................... 146 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 150 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Viết tắt Nguyên nghĩa CNXH Chủ nghĩa xã hội BLDS Bộ luật dân sự DTTS Dân tộc thiểu số HN và GĐ Hôn nhân và gia đình TAND Tòa án nhân dân TTDS Tố tụng dân sự UBND Ủy ban nhân dân XHCN Xã hội chủ nghĩa DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ Hình 3.1. Tỷ lệ tảo hôn của người DTTS theo giới tính và khu vực ............ 109 Bảng 3.1: Thống kê số lượng các dân tộc thiểu số và tỷ lệ % dân số khu vực Tây Bắc Bộ ........................................................................................................ 1 Bảng 3.2: Tỷ lệ dân tộc thiểu số khu vực Tây Bắc Bộ phân loại theo tỉnh ...... 3 Bảng 3.3: Kết quả khảo sát sơ bộ về hình thức tồn tại của luật tục các DTTS khu vực Tây Bắc ............................................................................................... 4 Bảng 3.4. Thống kê số lượng tảo hôn, hôn nhân cận huyết khu vực Tây Bắc Bộ giai đoạn 2015-2021 ...................................................................................... 110 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Pháp luật đóng vai trò quan trọng là công cụ duy trì trật tự trong xã hội phân hóa thành các giai cấp với những mâu thuẫn lợi ích khác nhau. Chức năng của pháp luật là điều hòa, giữ những mâu thuẫn đó trong một giới hạn chấp nhận được nhằm giữ cho xã hội ổn định, phát triển. Tuy nhiên, bởi tính giai cấp của nhà nước và pháp luật nên tất yếu, pháp luật bảo bảo vệ quyền, lợi ích của giai cấp cầm quyền mà không thể hài hòa mọi lợi ích giai cấp trong xã hội. Cùng với tiến trình phát triển của xã hội loài người, pháp luật ngày càng hoàn thiện nhưng do bản chất giai cấp, tính lạc h ...