Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Con người Trung nghĩa trong văn học nhà nho Nam Bộ nửa sau thế kỷ XIX

Mục tiêu của luận án là Nghiên cứu vấn đề con người trung nghĩa trong văn học nhà nho Nam Bộ nửa sau thế kỷ XIX, luận án nhằm chỉ ra, làm rõ những đặc trưng của mẫu hình con người trung nghĩa trong văn học nhà nho Nam Bộ ở môt giai đo ̣ an đ̣ ăc bi ̣ êt c̣ ủa lich s ̣ ử dân tôc; xác định những đóng góp có ý nghĩa xã hội ̣ - thẩm mỹ của văn học nhà nho Nam Bộ qua việc thể hiện con người trung nghĩa; từ đây đề xuất một số vấn đề về nghiên cứu và tiếp nhận văn học nhà nho ở một vùng miền có nhiều đặc điểm riêng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Con người Trung nghĩa trong văn học nhà nho Nam Bộ nửa sau thế kỷ XIXBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƯỜNG ĐẠI HỌC VINHNGUYỄN NGỌC PHÚCON NGƯỜI TRUNG NGHĨATRONG VĂN HỌC NHÀ NHO NAM BỘNỬA SAU THẾ KỶ XIXLUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂNNGHỆ AN - 2018BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƯỜNG ĐẠI HỌC VINHNGUYỄN NGỌC PHÚCON NGƯỜI TRUNG NGHĨATRONG VĂN HỌC NHÀ NHO NAM BỘNỬA SAU THẾ KỶ XIXChuyên ngành: Văn học Việt NamMã số: 9220121LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂNNGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:PGS.TS. BIỆN MINH ĐIỀNNGHỆ AN - 2018iLỜI CAM ĐOANTôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quảnêu trong luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ côngtrình nào khác.Nghệ An, ngày tháng năm 2018Tác giả luận ánNguyễn Ngọc PhúiiMỤC LỤCTrangLỜI CAM ĐOAN...................................................................................................................iMỞ ĐẦU.................................................................................................................... 11. Lý do chọn đề tài .................................................................................................... 12. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................... 23. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................................. 34. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................................ 35. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................ 36. Đóng góp của luận án ............................................................................................. 47. Cấu trúc luận án ...................................................................................................... 5Chương 1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾTCỦA ĐỀ TÀI ............................................................................................................. 61.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu .......................................................................... 61.1.1. Vấn đề nghiên cứu văn học nhà nho và văn học nhà nho Nam Bộ nửa sau thếkỷ XIX.......................................................................................................................................61.1.2. Vấn đề nghiên cứu con người trung nghĩa trong văn học nhà nho Nam Bộnửa sau thế kỷ XIX ................................................................................................... 181.2. Cơ sở lý thuyết của đề tài ................................................................................ 251.2.1. Các lý thuyết nghiên cứu, tìm hiểu về con người trong văn học ......................251.2.2. Nho giáo và sự ảnh hưởng, chi phối đến tư tưởng nhà nho và văn học nhà nho...271.2.3. Truyền thống tư tưởng của con người Việt Nam nói chung, Nam Bộ nói riêng ...291.2.4. Một số lý thuyết về nghiên cứu, phê bình văn học ..............................................31Tiểu kết Chương 1 .................................................................................................. 33Chương 2. CƠ SỞ HÌNH THÀNH VÀ VAI TRÒ, VỊ THẾ CỦA VĂN HỌCNHÀ NHO NAM BỘ NỬA SAU THẾ KỶ XIX TRONG LỊCH SỬ VĂN HỌCDÂN TỘC ................................................................................................................ 342.1. Văn học Việt Nam nói chung và văn học nhà nho nói riêng giai đoa ̣n nửasau thế kỷ XIX ........................................................................................................ 342.1.1. Văn ho ̣c nử a sau thế kỷ XIX trong lịch sử văn học dân tộc ..............................342.1.2. Văn học nhà nho giai đoa ̣n nử a sau thế kỷ XIX ..................................................442.2. Văn học nhà nho Nam Bộ nửa sau thế kỷ XIX............................................. 492.2.1. Mô ̣t số giớ i thuyế t về văn học nhà nho Nam Bộ nửa sau thế kỷ XIX .............49iii2.2.2. Cá c khuynh hướng tư tưởng và nghê ̣ thuâ ̣t trong văn ho ̣c nhà nho Nam Bô ̣nử a sau thế kỷ XIX ...............................................................................................................572.2.3. Vấ n đề con ngườ i trung nghi a trong văn ho ̣c nhà nho Nam Bô ̣ nử a saũthế kỷ XIX .............................................................................................................................63Tiểu kết Chương 2 .................................................................................................. 66Chương 3. ĐẶC ĐIỂM CỦA CON NGƯỜI TRUNG NGHĨA TRONG VĂNHỌC NHÀ NHO NAM BỘ NỬA SAU THẾ KỶ XIX........................................ 673.1. Quan niệm về trung nghĩa và con người trung nghĩa .................................. 673.1.1. Quan niệm về trung nghĩa, con người trung nghĩa trong ho ̣c thuyế t Nho giá ovà Nho giáo triều Nguyễn ...................................................................................................673.1.2. Quan niệm về trung nghĩa và con người trung nghĩa trong truyền thống tưtưởng dân tô ̣c .........................................................................................................................723.1.3. Quan niệm về trung nghĩa và con người trung nghĩa trong văn ho ̣c Viê ̣t Namtrung đa ̣i ..................................................................................................................................763.1.4. Tư tưởng trung nghĩa và nhận thức về con người trung nghĩa trong văn ho ̣cnhà nho Nam Bô ̣ nử a sau thế kỷ XIX ...............................................................................813.2. Con người trung nghĩa trong văn học nhà nho Nam Bộ nửa sau thế kỷXIX giữa các mố i quan hê ̣ phưc ta ̣p ..................................................................... 87́3.2.1. Con người trung nghĩa tron ...