Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Nhân vật anh hùng trong tiểu thuyết lịch sử Việt Nam sau 1975

Mục tiêu nghiên cứu của Luận án nhằm làm rõ quan niệm về người anh hùng, loại hình và cách thức xây dựng hình tượng nhân vật anh hùng, từ đó góp phần khẳng định vị trí, những thành tựu, đóng góp của tiểu thuyết lịch sử trong bối cảnh đổi mới của văn xuôi và tiểu thuyết Việt Nam sau 1975. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Nhân vật anh hùng trong tiểu thuyết lịch sử Việt Nam sau 1975 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC VINH TRẦN THỊ NHẬT NHÂN VẬT ANH HÙNG TRONG TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ VIỆT NAM SAU 1975 LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN NGHỆ AN – 2021 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC VINH TRẦN THỊ NHẬT NHÂN VẬT ANH HÙNG TRONG TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ VIỆT NAM SAU 1975 Chuyên ngành: Văn học Việt Nam Mã số: 9220121 LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN Tập thể hướng dẫn khoa học: PGS.TS Đinh Trí Dũng TS. Lê Thanh Nga NGHỆ AN – 2021 i MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN........................................................................................................................ iv LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................................... v BẢNG CHÚ THÍCH KÍ HIỆU VIẾT TẮT .......................................................................... vi MỞ ĐẦU ........................................................................................................................................ 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................................ 1 2. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu .................................................................................... 2 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................... 3 4. Phƣơng pháp nghiên cứu .............................................................................................. 3 5. Đóng góp của luận án .................................................................................................... 4 6. Cấu trúc luận án ............................................................................................................. 5 Chƣơng 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT CỦA ĐỀ TÀI................................................................................................................................. 6 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ....................................................................................... 6 1.1.1. Nghiên cứu về thể loại tiểu thuyết lịch sử.........................................................6 1.1.2. Nghiên cứu về nhân vật anh hùng trong tiểu thuyết lịch sử Việt Nam sau 1975 .... 26 1.2. Cơ sở lý thuyết của đề tài ......................................................................................... 29 1.2.1. Giới thuyết một số khái niệm được dùng trong luận án ................................ 29 1.2.2. Quan niệm về người anh hùng và nhân vật anh hùng ................................... 36 1.2.3. Các tiêu chí xác định nhân vật anh hùng trong tiểu thuyết lịch sử Việt Nam hiện đại .................................................................................................................... 39 Tiểu kết chƣơng 1 ............................................................................................................. 45 Chƣơng 2. BỨC TRANH CHUNG CỦA TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ VIỆT NAM SAU 1975...................................................................................................................................... 46 2.1. Sơ lƣợc về tiểu thuyết lịch sử Việt Nam trƣớc 1975 ............................................. 46 2.1.1. Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam từ thế kỷ XX đến 1945 ..................................... 46 2.1.2. Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam từ 1945 đến 1975 ............................................ 51 2.2. Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam sau 1975 ................................................................... 54 2.2.1. Bối cảnh lịch sử - xã hội của tiểu thuyết lịch sử Việt Nam sau 1975 ............ 54 2.2.2. Các chặng đường vận động của tiểu thuyết lịch sử Việt Nam sau 1975 ....... 56 2.2.3. Thành tựu và các khuynh hướng của tiểu thuyết lịch sử Việt Nam sau 1975 .......... 59 ii 2.3. Bƣớc đầu nhận diện nhân vật anh hùng trong tiểu thuyết lịch sử Việt Nam sau 1975 ............................................................................................................................. 66 2.3.1. Nhân vật anh hùng - hình tượng trung tâm của tiểu thuyết lịch sử Việt Nam sau 1975 ....................................................................................................... 66 2.3.2. Những cảm hứng sáng tác chính chi phối việc xây dựng nhân vật anh hùng ........ 68 Tiểu kết chƣơng 2 ............................................................................................................. 72 Chƣơng 3. LOẠI HÌNH NHÂN VẬT ANH HÙNG TRONG TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ VIỆT NAM SAU 1975 ........................................................................................... 74 3.1. Nhìn chung về loại hình nhân vật anh hùng trong tiểu thuyết lịch sử Việt Nam sau 1975 .................................................................................................................... 74 3.1.1. Nhân vật anh hùng nhìn từ vai trò, chức năng của nhân vật trong tiểu thuyết ... 74 3.1.2. Nhân vật anh hùng nhìn từ công lao, sự nghiệp của người anh hùng .......... 76 3.1.3. Nhân vật anh hùng nhìn từ lý thuyết diễn ngôn............................................. 84 3.2. Loại nhân vật anh hùng xây dựng theo xu hƣớng đồng hƣớng với chính sử .... 86 3.2.1. Khẳng định vai trò của người anh hùng trong những bước ngoặt lịch sử.... 86 3.2.2. Đề cao trí tuệ, tài năng của người anh hùng................................................. 90 3.2.3. Đề cao ý ...