Luận văn: Lãi suất và tự do hóa lãi suất

Tham khảo luận văn - đề án luận văn: lãi suất và tự do hóa lãi suất, luận văn - báo cáo, tài chính - kế toán - ngân hàng phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn: Lãi suất và tự do hóa lãi suất Luận vănLãi suất và tự do hóa lãi suất Trang 1 MỞ ĐẦU. Lãi suất là một phạm trù kinh tế quan trọng được đề cập trên nhiều lĩnh vựccủa đời sống kinh tế từ tiết kiệm, đầu tư, kiểm soát lạm... Nhà nước sử dụng lãisuất làm công cụ của chính sách tiền tệ điều tiết các quan hệ kinh tế nhằm mục tiêutăng trưởng phát triển. Do tầm quan trọng và cách thức tác động vào lãi suất củanhà nước hình thành nên nhiều quan điểm, xu hướngkhác nhau về lãi suất và điềuhành lãi suất. Trong tập chuyên đề này sẽ tập trung vào phân tích hai định hươngcơ bản của chính sách điều hành lãi suất là kiểm soát lãi suất và tự do hoá lãi suất.Kiểm soát lãi suất và cố gắng duy trì một cơ chế ấn định lã suất áp đặt vào thịtrường. Đây là cong cụ mang tính hành chính.Tự do hoá lãi suất đề cao sự ưu việtcủa cơ chế thị trường trong việc hình thành lãi suất. Các công cụ phục phụ cho quàtrình tiến tư do hoá cũng được đề cập tới ở mức độ nhất định. Để tiếp tục cải cách chính sách lãi suất hướng tới mục tiêu lãi suất dựa trên cơsở thị trường, chuyên đề phân tích thực trạng điều hành chính sách lãi suất thờigian qua ở Việt Nam. Việc phân tích sẽ đúc rút ra những ưu nhược điểm nhằmthực hiện triệt để hơn linh hoạt hơn vai trò của ngân hàng nhà nước và từ việcnghiên cứu thực trạng để đề ra những biện pháp hữu hiệu đẩy nhanh hơn quá trìnhhoà nhập của Việt Nam với mặt bằng lãi suất thế giới và theo thông lệ quốc tế. Tôi mong muốn rằng, tập đề án này sẽ mang lại những hữu ích trong quá trìnhhọc tập và có thể góp phần nhỏ bé vào quá trình hoạch định chính sách, xây dựngcác quy chế vận hành quản lý lãi suất của ngân hàng nhà nước ngày một tốt hơn. Trang 2CHƯƠNG I LÃI SUẤT VÀ TỰ DO HOÁ LÃI SUẤT.I. Lãi suất1. Những khãi niệm về lãi suất Lãi suất là giá của vốn, chi phí phải trả cho việc thuê vốn. Trong nền kinh tế luôn có những chủ thể tạm thời dư thừa vốn, cùng lúc đó cónhững người có cơ hội đầu tư sinh lợi, cần vốn song lại thiếu vốn, thị trường tàichính ra đời làm thông suốt quá trình chuyển vốn từ người thừa vốn sang ngườicần vốn, các chủ thể qua quan hệ vay mượn tín dụng hoặc mua bán các công cụ nợđều đạt được mục đích của mình; người thừa vốn vừa bảo đảm được vốn vừa thuđược lợi, người thiếu vốn vừa dược đáp ứng đủ cho đàu tư. Từ thị trường đó, lãisuất được hình thành như giá cả của một loại hàng hoá(ở đây là vốn), nó là chi phímà người đi vay phải trả cho người cho vay để được quyền sử dụng vốn, nó vậnđộng tuân theo quy luật cung cầu, xác định trên cơ sở cân bằng giữa nhu cầu vềvốn vá cung về vốn trên thị trường. Như vậy, lãi suất chính là tín hiệu thị trường tham gia vào việc nâng cao hiệuquả sử dụng vốn và phân bổ nguồn vốn một cách hợp lý. Ở trên là khái niệm lãi suất theo nguyên tắc thị trường, song lãi suất còn đượchiểu là công cụ chủ yếu của chính sách tiền tệ của mỗi quốc gia, nó do ngân hàngtrung ương - cơ quan thay mặt nhà nước thực thi chính sách tài chính tiền tệ - nắmgiữ, và sử dụng nhằm điều chỉnh và can thiệp vào thị trường giúp hạn chế và khắcphục những yếu kém của nền kinh tế. Ngoài ra khái niệm lãi suất như là chi phí cơ hội của việc giữ tiền cũng tươngđối phổ biến. Trong đời sống hàng ngày chúng ta cũng gặp rất nhiều loại lãi suất khác nhaunhư lãi suất các chứng khoán, lãi suất tái chiết khấu, lãi suất tái cấp vốn, lãi suấtdanh nghĩa-lãi suất thực, lãi suất trần-sàn. Sự phân biệt các loại lãi suất này dựa Trang 3trên sự liên quan đến vai trò công cụ của chính sách tiền tệ, chỉ số lạm phát hoặckỳ hạn và rủi ro của mỗi loại chứng khoán. Tuy nhiên một điều quan trọng là hầuhết các loại lãi suất này đều diễn biến theo nhau. Vì vậy, nếu không ghi cụ thể gìkhác thì thuật ngữ lãi suất đề cập trong tập chuyên đề này mang ý nghĩa phổ quátchung.2. Cơ chế xác định lãi suất Từ những khái niệm trên về lãi suất, ta có thể mô hình hoá những yếu tố thamgia vào việc hình thành nên lãi suất trong nền kinh tế. Tài chính gián tiếp (NHTM) NHTƯ Lãi suất Tài chính trực tiếp Người Người cho Lãi suất đi vay vay Trang 4 NHTƯ NHTM Người Người cho vay Lãi suất đi vay Dựa vào mô hình chúng ta thấy có hai nhóm lực lư ...