Luận văn: Một số vấn đề về chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam trong thời gian tới

Tham khảo luận văn - đề án luận văn: một số vấn đề về chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu của việt nam trong thời gian tới, luận văn - báo cáo, kinh tế - thương mại phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn: Một số vấn đề về chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam trong thời gian tớiLuận văn: Một số vấn đề về chuyển dịchcơ cấu xuất khẩu của Việt Nam trong thời gian tới Một số vấn đề về chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam trong thời gian tới Đề tài này kết cấu gồm 3 chơng: - Chơng 1: Một số vấn đề cơ bản về xuất khẩu và chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu. - Chơng 2: Thực trạng xuất khẩu và chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu của Việt Namtrong thời gian qua. - Chơng 3: Một số giải nhằm chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu Việt Nam trong thờigian tới. Đây là một đề tài có nội dung phong phú và phức tạp nhng trong điều kiện hạn chếvề thời gian cũng nh giới hạn về lợng kiến thức, kinh nghiệm thực tế nên bài viết khôngtránh khỏi những thiếu sót. Rất mong sự góp ý kiến của các thầy cô cùng các bạn. CHƠNG 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ XUẤT KHẨU VÀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU XUẤT KHẨU1.1. VAI TRÒ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI THEO HỚNG HỘI NHẬP. Ngày nay, không một nớc nào có thể phát triển nếu thực hiện chính sách tự cung tựcấp, bởi vì mỗi quốc gia trên thế giới đều tồn tại trong mối quan hệ nhiều mặt với các quốcgia khác. Tuy nhiên, trong các mối quan hệ này, quan hệ kinh tế chi phối hầu hết các mốiquan hệ khác, bởi bất cứ mối quan hệ nào cũng liên quan tới quan hệ kinh tế. Quan trọngnhất trong quan hệ kinh tế là quan hệ thơng mại, nó cho thấy trực diện lợi ích của quốc giakhi quan hệ với các quốc gia khác thông qua lợng ngoại tệ thu đợc qua thơng mại quốc tế. Thơng mại quốc tế bao gồm các hoạt động thu chi ngoại tệ nh: xuất khẩu, nhập khẩu,gia công cho nớc ngoài và thuê nớc ngoài gia công, tái xuất khẩu, hoạt động chuyển khẩu,xuất khẩu tại chỗ. Trong khuôn khổ bài viết này, chỉ đi sâu vào phân tích hoạt động xuấtkhẩu. 1.1.1. Khái niệm xuất khẩu. Xuất khẩu là quá trình hàng hoá đợc sản xuất ở trong nớc nhng tiêu thụ ở nớc ngoài.Xuất khẩu thể hiện nhu cầu về hàng hoá của các quốc gia khác đối với quốc gia chủ thể.Xuất khẩu còn chỉ ra những lĩnh vực có thể chuyên môn hoá đợc, những công nghệ và tliệu sản xuất trong nớc còn thiếu để sản xuất ra sản phẩm xuất khẩu đạt đợc chất lợng quốctế. 1.1.2. Vai trò của hoạt động xuất khẩu.a. Xuất khẩu tạo ra nguồn thu ngoại tệ. Trong các nguồn thu ngoại tệ cho Ngân sách quốc gia có một số nguồn thu chính: - Xuất khẩu hàng hoá - dịch vụ. - Đầu t nớc ngoài trực tiếp và gián tiếp. - Vay nợ của Chính phủ và t nhân. - Kiều bào nớc ngoài gửi về. - Các khoản thu viện trợ,... Tuy nhiên, chỉ có thu từ xuất khẩu hàng hoá và dịch vụ là tích cực nhất vì những lýdo sau: không gây ra nợ nớc ngoài nh các khoản vay của Chính phủ và t nhân; Chính phủkhông bị phụ thuộc vào những ràng buộc và yêu sách của nớc khác nh các nguồn tài trợ từbên ngoài; phần lớn ngoại tệ thu đợc từ hoạt động xuất khẩu thuộc về các nhà sản xuấttrong nớc đợc tái đầu t để phát triển sản xuất, không bị chuyển ra nớc ngoài nh nguồn đầu tnớc ngoài, qua đó cho phép nền kinh tế tăng trởng chủ động, đỡ bị lệ thuộc vào bên ngoài. Do đó, đối với bất kỳ quốc gia nào, để tránh tình trạng nợ nớc ngoài, giảm thâm hụtcán cân thanh toán, con đờng tốt nhất là đẩy mạnh xuất khẩu. Nguồn ngoại tệ thu đợc từxuất khẩu sẽ làm tăng tổng cung ngoại tệ của đất nớc, góp phần ổn định tỷ giá hối đoái, ổnđịnh kinh tế vĩ mô. Liên hệ với cuộc khủng hoảng tài chính Đông Nam Á (tháng 7/1997),ta thấy nguyên nhân chính là do các quốc gia bị thâm hụt cán cân thơng mại thờng xuyêntrầm trọng, khoản thâm hụt này đợc bù đắp bằng các khoản vay nóng của các doanhnghiệp trong nớc. Khi các khoản vay nóng này hoạt động không hiệu quả sẽ dẫn đến tìnhtrạng các doanh nghiệp không có khả năng trả nợ và buộc tuyên bố phá sản. Sự phá sảncủa các doanh nghiệp gây ra sự rút vốn ồ ạt của các nhà đầu t nớc ngoài, càng làm cho tìnhhình thêm căng thẳng, đến nỗi Nhà nớc cũng không đủ sức can thiệp vào nền kinh tế, từ đógây ra cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ.b. Xuất khẩu tạo ra nguồn vốn chủ yếu cho nhập khẩu, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá - hiện đại hoá (CNH - HĐH) đất nớc. Sự tăng trởng kinh tế của mỗi quốc gia đều đòi hỏi có các điều kiện về nhân lực, tàinguyên, vốn, kỹ thuật. Song không phải bất cứ quốc gia nào cũng có đủ cả 4 điều kiện trên,trong thời gian hiện nay, các nớc đang phát triển (LDCs) đều thiếu vốn, kỹ thuật, lại thừalao động. Mặt khác, trong quá trình CNH - HĐH, để thực hiện tốt quá trình đòi hỏi nềnkinh tế phải có cơ sở vật chất để tạo đà phát triển. Để khắc phục tình trạng này, các quốcgia phải nhập khẩu các thiết bị, máy móc, kỹ thuật công nghệ tiên tiến. Hơn nữa, xu thế tiêu dùng của thế giới ngày nay đòi hỏi ngày càng cao về chất lợngsản phẩm. Để nâng ...