Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Rèn luyện năng lực độc lập sáng tạo cho học sinh lớp 10 trung học phổ thông thông qua hệ thống bài tập Hóa học

Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Rèn luyện năng lực độc lập sáng tạo cho học sinh lớp 10 trung học phổ thông thông qua hệ thống bài tập Hóa học được thực hiện nhằm xác định được một số biện pháp nhằm rèn luyện năng lực độc lập sáng tạo cho HS thông qua việc sử dụng hệ thống bài tập hóa học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Rèn luyện năng lực độc lập sáng tạo cho học sinh lớp 10 trung học phổ thông thông qua hệ thống bài tập Hóa học LỜI CẢM ƠN Luận văn được hoàn thành bởi sự nỗ lực của bản thân, sự giúp đỡ tận tìnhcủa các thầy cô giáo, bạn bè, anh chị em đồng nghiệp, các em HS và những ngườithân trong gia đình. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Hiền, nguyên chủnhiệm Khoa cơ bản, Học viện quản lí giáo dục, người đã tận tình chỉ dẫn tôi trongsuốt quá trình xây dựng đề cương và hoàn thành luận văn. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn Ban lãnh đạo, cùng các thầy cô giáo Khoa hóa,trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức và thực hiện thành côngkhóa đào tạo thạc sĩ đầu tiên chuyên ngành Lí luận & phương pháp dạy học hóahọc, tạo cơ hội học tập nâng cao trình độ về lĩnh vực mà tôi tâm huyết. Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo và các em HS các trường trunghọc phổ thông Ngô Quyền, Trấn Biên, Tam Phước – tỉnh Đồng Nai và nhiều anhchị em đồng nghiệp đã giúp đỡ tôi trong quá trình thực nghiệm sư phạm. Xin gửi lời cảm ơn Phòng khoa học công nghệ - sau đại học, trường Đại họcsư phạm thành phố Hồ Chí Minh, đã tạo điều kiện thuận lợi để luận văn được hoànthành đúng tiến độ. CÁC CHỮ VIẾT TẮTBTH : bảng tuần hoànCB : chủ biênCT : công thứcCTCT : công thức cấu tạoCTPT : công thức phân tửdd : dung dịchĐC : đối chứngĐHSP : đại học sư phạmđktc : điều kiện tiêu chuẩnĐS : đáp sốG : giỏiGV : giáo viênHS : học sinhK : kháNxb : nhà xuất bảnPPDH : phương pháp dạy họcSGK (sgk) : sách giáo khoaSGV (sgv) : sách giáo viênTB : trung bìnhTHCS : trung học cơ sởTHPT : trung học phổ thôngTN : thực nghiệmYK : yếu kém MỞ ĐẦU1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Sự xuất hiện của xã hội thông tin và nền kinh tế tri thức là một trong nhữngdấu hiệu đang gây chú ý toàn cầu. Đặc trưng của nó là cùng với vốn, tài nguyên,thông tin và tri thức trở thành một nguồn lực phát triển mạnh mẽ, có xu hướng lấnát và thay thế các nguồn lực cũ, chi phối cơ cấu của nền kinh tế, thu hút đầu tư vàmang lại nguồn lợi khổng lồ. Xã hội thông tin, nền kinh tế tri thức đã đặt ngành giáo dục đứng trước cơhội thuận lợi, đồng thời cũng đứng trước những thử thách lớn trong vấn đề đào tạonguồn nhân lực. Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nền kinh tế xã hội, toànngành giáo dục đang nỗ lực đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực, pháthuy tối đa khả năng tự học của HS; từng bước rèn luyện tư duy độc lập nhằm tạo ranhững lớp người mới năng động sáng tạo, giàu tính nhân văn...thích ứng cao vớicông việc mới và với mọi hoàn cảnh. Sinh thời, Bác Hồ đã từng nói: “Về cách học, phải lấy tự học làm cốt.” [30]Điều 28 Luật Giáo dục hiện hành cũng nhấn mạnh: “Phương pháp giáo dục phổthông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của HS, phù hợp vớiđặc điểm của từng lớp học, môn học, bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩnăng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vuihứng thú học tập cho HS.” [31] Từ nhu cầu của thời đại và tiếp thu tư tưởng chiến lược phát triển giáo dụcViệt Nam, trong nhiều năm gần đây, việc đổi mới phương pháp để nâng cao hiệuquả dạy học nói chung, dạy học hóa học nói riêng đã được đầu tư nhiều. Tuy nhiên,sự đầu tư ấy chưa thật chú trọng rèn luyện năng lực độc lập sáng tạo cho HS. Trongđó giải bài tập hóa học với tư cách là một phương pháp dạy học, có tác dụng tíchcực đến việc rèn luyện năng lực độc lập sáng tạo cho HS, vẫn chưa được GV vậndụng linh hoạt và triệt để. Phần nhiều GV mới chỉ dạy HS giải bài tập mà chưa dạyHS bằng giải bài tập. Xuất phát từ thực tế đó, chúng tôi đã lựa chọn vấn đề “Rènluyện năng lực độc lập sáng tạo cho HS lớp 10 trung học phổ thông thông quahệ thống bài tập hóa học” làm đề tài nghiên cứu cuối khóa học.2. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 2.1. Khách thể nghiên cứu: Quá trình dạy học hoá học ở trường trung họcphổ thông (THPT) 2.2. Đối tượng nghiên cứu: Việc rèn luyện năng lực độc lập sáng tạo cho HSthông qua hệ thống bài tập hóa học (Phần Nguyên tử- Bảng tuần hoàn các nguyên tốhóa học và Định luật tuần hoàn-Liên kết hóa học, lớp 10 nâng cao)3. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Xác định được một số biện pháp nhằm rèn luyện năng lực độc lập sáng tạocho HS thông qua việc sử dụng hệ thống bài tập hóa học4. NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI 1. Nghiên cứu lí luận về hoạt động nhận thức và phát triển tư duy của HStrong quá trình dạy học hóa học; những biểu hiện và cách kiểm tra đánh giá nănglực độc lập sáng tạo cho HS; khái niệm, tác dụng và phân loại bài tập hóa học; 2. Điều tra thực trạng việc rèn luyện năng lực độc lập sáng tạo cho HS thôn ...