Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Thiết kế sách giáo khoa điện tử chương Dung dịch - Sự điện li lớp 10 chuyên Hóa học

Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Thiết kế sách giáo khoa điện tử chương "Dung dịch - Sự điện li" lớp 10 chuyên Hóa học tập trung tìm hiểu phương pháp thiết kế sách giáo khoa điện tử chương "Dung dịch - Sự điện li" lớp 10 chuyên Hóa học giúp HS tự học, tự nghiên cứu, góp phần nâng cao chất lượng dạy học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Thiết kế sách giáo khoa điện tử chương "Dung dịch - Sự điện li" lớp 10 chuyên Hóa học BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM ------------------------- Trần Tuyết NhungChuyên ngành : Lí luận và phương pháp dạy học hóa họcMã số : 60 14 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. TRẦN THỊ TỬU Thành phố Hồ Chí Minh – 2009 MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tài Nghị quyết TW2 (khoá VIII) nêu rõ: “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục và đào tạo, khắcphục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng cácphương pháp tiên tiến và phương tiện hiện đại vào trong quá trình dạy học, bảo đảm điều kiện và thờigian tự học, tự nghiên cứu cho HS, nhất là sinh viên đại học. Phát triển mạnh phong trào tự học, tự đàotạo thường xuyên và rộng khắp trong toàn dân, nhất là thanh niên.” [22] Điều 24.2. Luật Giáo dục quy định: “Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực,tự giác, chủ động của HS; phù hợp với đặc diểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháptự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui,hứng thú học tập cho HS.” [36] Chiến lược phát triển giáo dục 2001- 2010 (Ban hành kèm theo Quyết định số 201/2001/QĐ- TTgngày 28 tháng 12 năm 2001 của Thủ tướng Chính phủ), ở mục 5.2. ghi rõ: “Đổi mới và hiện đại hoáphương pháp giáo dục. Chuyển từ việc truyền thụ tri thức thụ động, thầy giảng, trò ghi sang hướng dẫnngười học chủ động tư duy trong quá trình tiếp cận tri thức; dạy cho người học phương pháp tự học, tựthu nhận thông tin một cách có hệ thống và có tư duy phân tích, tổng hợp; phát triển năng lực của mỗicá nhân; tăng cường tính chủ động, tính tự chủ của HS, sinh viên trong quá trình học tập,...” [51] Tăng cường năng lực tự học cho HS là một yếu tố quan trọng góp phần đổi mới PPDH và nâng caochất lượng đào tạo ở các trường THPT. Xuất phát từ đặc điểm của HS nói chung và HS chuyên hóa nóiriêng, ngoài việc học tập trên lớp các em thường phải dành nhiều thời gian để tự học và tự đọc. Việcthiết kế tài liệu tự học có hướng dẫn cho HS là một biện pháp giúp HS có thể dễ dàng trong việc tựhọc, tự đọc, tự kiểm tra đánh giá kết quả học tập của mình. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy hiện nay rất được Đảng và Nhànước ta quan tâm vì nó góp phần tích cực thúc đẩy quá trình đổi mới PPDH. Từ những lí do trên, tôi đã chọn đề tài: THIẾT KẾ SÁCH GIÁO KHOA ĐIỆN TỬ (E - BOOK)CHƯƠNG “DUNG DỊCH - SỰ ĐIỆN LI” LỚP 10 CHUYÊN HÓA HỌC nhằm hỗ trợ hoạt độngtự học môn hóa học của HS và góp phần vào việc đổi mới PPDH hiện nay.2. Mục đích nghiên cứu Thiết kế sách giáo khoa điện tử chương “dung dịch – sự điện li” lớp 10 chuyên hóa giúp HS tựhọc, tự nghiên cứu, góp phần nâng cao chất lượng dạy học.3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu: Việc thiết kế sách giáo khoa điện tử chương “dung dịch – sự điện li” lớp 10 chuyên hóa.  Khách thể nghiên cứu: Quá trình dạy học môn hóa học ở các trường THPT chuyên ở Việt Nam.4. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu cơ sở lí luận của đề tài. - Tìm hiểu thực trạng sử dụng CNTT trong dạy học hóa học ở trường phổ thông. - Thiết kế sách giáo khoa điện tử chương “Dung dịch - Sự điện li”. - Thực nghiệm sư phạm để đánh giá kết quả nghiên cứu.5. Phạm vi nghiên cứu Chương “Dung dịch - Sự điện li” trong chương trình chuyên hóa học lớp 10 THPT.6. Giả thuyết khoa học Nếu thiết kế được e – book chương “Dung dịch – sự điện li” một cách khoa học sẽ tăng cườngnăng lực tự học, tự nghiên cứu cho HS, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học, đồng thời giúp GVtiết kiệm thời gian, sức lao động trong việc soạn bài.7. Phương pháp nghiên cứu - Đọc và nghiên cứu các tài liệu liên quan đến đề tài. - Phân tích và tổng hợp. - Sử dụng các phần mềm tin học để thiết kế e – book. - Điều tra thực tiễn. - Thực nghiệm sư phạm. - Dùng thống kê toán học để xử lí kết quả.8. Những đóng góp mới của đề tài nghiên cứu - Sử dụng công nghệ thông tin để thiết kế chương “Dung dịch – sự điện li” dưới dạng e-book. - Giúp HS có sách giáo khoa điện tử để tự học, tự nghiên cứu ở nhà. - Giúp GV có một nguồn tư liệu phong phú để giảng dạy chương “Dung dịch – sự điện li”. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI1.1. Đổi mới phương pháp dạy và học 1.1.1. Phương pháp dạy học Theo TS Trịnh Văn Biều [4]: - PPDH là một trong những thành tố quan trọng nhất của quá trình dạy học. Cùng một nội dungnhưng HS có hứng thú, tích cực hay không, có hiểu bài một cách sâu sắc không, phần lớn phụ thuộcvào PPDH của người thầy. PPDH có tầm quan trọng đặc biệt nên nó luôn luôn được các nhà giáo dụcquan tâm. - PPDH là cách thức thực hiện phối hợp, thống nhất giữa người dạy và người học, nhằm thực hiệntối ưu các nhiệm vụ dạy học. Đó là sự kết hợp hữu cơ và thống nhất biện chứng giữa hoạt động dạy vàhoạt động học trong quá trình dạy học. - PPDH theo nghĩa rộng bao gồm: + Phương tiện dạy học. + Hình thức tổ chức dạy học. + PPDH theo nghĩa hẹp. 1.1.2. Những xu hướng đổi mới phương pháp dạy học Theo TS. Lê Trọng Tín [52], một số xu hướng đổi mới PPDH nói chung và PPDH hóa học nóiriêng ở nước ta là: 1. Tăng cường tính tích cực, tính tìm tòi sáng tạo ở người học, tiềm năng trí tuệ nói riêng và nhâncách nói chung thích ứng năng động với thực tiễn luôn đổi mới. 2. Tăng cường năng lực vận dụng trí thức đã học vào cuộc sống, sản xuất luôn biến đổi. 3. Chuyển dần trọng tâm của PPDH từ tính chất thông báo, tái hiện đại trà chung cho cả lớp sangtính chất phân hóa – c ...