Luận văn Thạc sĩ Khoa học: Đánh giá đặc tính thành thành phần tinh dầu một số loài Bạch đàn (Eucalyptus) trồng ở Việt Nam và mối liên hệ của nó với một số vấn đề sinh thái môi trường điển hình

Mục tiêu của đề tài nhằm đánh giá vai trò của các chất chính có mặt trong tinh dầu một số loài Bạch đàn trồng ở Việt Nam đối với môi trường sinh thái; đồng thời trên cơ sở một số hoạt tính sinh học của các chất sẽ đề xuất hướng sử dụng các loài Bạch đàn theo hướng thân thiện với môi trường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khoa học: Đánh giá đặc tính thành thành phần tinh dầu một số loài Bạch đàn (Eucalyptus) trồng ở Việt Nam và mối liên hệ của nó với một số vấn đề sinh thái môi trường điển hình MỞĐẦU Bạchđàn(Eucalyptus)làloàicâybảnđịacủaAustraliađượctrồngphổbiếntrênthếgiớivớihơn700loàikhácnhau.TạiViệtNam,Bạchđàncũnglàloàicâyđượctrồngkháphổ biếnđể lấynguyênliệu,tuynhiên thựctế chothấycácloàicâykhácpháttriểndướitánrừngBạchđànrấtchậm,đặcbiệtlàcácloàicỏdại.ĐồngthờinhữngnghiêncứuchothấycósựnghèonànvềtínhđadạngsinhhọcdướitánrừngBạchđàn,đặcbiệtlà mộtsốloàicôntrùng.Dođóđãcórấtnhiềucácquanđiểmkhácnhaucủacácnhàkhoahọctrongvàngoàinướcgiảithíchvềvấnđềnàyvàchođến naycácquanđiểmđóvẫnchưathậtthốngnhất.TrongkhiđóBạchđànđượcbiếtlàloàicâycóhàmlượngtinhdầutronglákhálớn.Vậyphảichăngtinhdầucủanócóliênquanđếncácvấnđềtrên,nócótácđộngnhưthếnàođốivớisinhvậttronghệsinhthái?.Cáctínhchấtcủatinhdầuphụthuộchoàntoànvàothànhphầncácchấtcómặttrongtinhdầu.Thànhphần,cũngnhư hàmlượngcủacácchấttrongtinhdầurấtkhácnhaugiữacácloàiBạchđàn,tuổicủacâyvàcácđiềukiệntựnhiên.Dođóviệcthựchiệnđề tài:“Đánhgiáđặctínhthànhthànhphầntinhdầumộtsố loài Bạchđàn(Eucalyptus)trồngởViệtNamvàmốiliênhệcủanóvớimột sốvấnđềsinhtháimôitrườngđiểnhình’’làrấtcầnthiết,gópphầngiảiquyếtcácvấnđềnêutrên. MụctiêucủađềtàinhằmđánhgiávaitròcủacácchấtchínhcómặttrongtinhdầumộtsốloàiBạchđàntrồngởViệtNamđốivớimôitrườngsinhthái;đồngthờitrêncơsởmộtsốhoạttínhsinhhọccủacácchấtsẽđềxuấthướngsử dụngcácloàiBạch đàntheohướng thânthiệnvớimôitrường. 1 Để thựchiệnđượccácmụctiêutrên,luậnvăntậptrunggiảiquyếtcácnộidungchínhsau: KhảosátcácphươngpháptáchchiếttinhdầutừláBạchđàn; Xácđịnhvàđánhgiácáchoạttínhsinhhọccủacácchấtchínhcó trongtinhdầucácloàiBạchđànnghiêncứu; Bướcđầuđánhgiámộtsố ảnhhưởngcủatinhdầuBạchđànđến môitrườngsinhthái. 2 Chương1 TỔNGQUAN1.1.MộtvàinétvềcâyBạchđàn BạchđàncòngọilàcâyKhuynhdiệp,tênkhoahọclà EucalyptusthuộchọSim(Myrtaceae).TênBạchđànlàtêncótừ lâuởvùngNghệ An,HàTĩnh,tênKhuynhdiệplàdomùitinhdầucómùitinhdầuTràm.HiệnnaytênBạchđànđượcdùngphổbiếnhơn[2]. Bạchđànlàmộtchicósố lượngloàikhálớn,theoLãĐìnhMỡivàcộngsự,Bạchđàn ướccókhoảngtrên500loài,theoDairyR.Batishvàcộngsự Bạchđàncókhoảng700loàikhácnhau,còntheoLêVănTruyềnvàcộngsựBạchđàncótới800loàikhácnhau.Hầuhếtsốloàitrongchilà đặchữucủaAustralia.Chỉ cóhailoàiphânbố tự nhiêntrongkhuvựcMalesian (New Guinea, Moluccas, Sulawesi, quần đảo Lesser Sunda vàPhilippin).Mộtvàiloàicóbiênđộ sinhtháirộng,phânbố trongkhuvựckéodàitừmiềnBắcAustraliađếnmiềnĐôngMalesian.Nhữngnghiêncứu gầnđâyđãpháthiệnđượckhoảngtrên10loàicóphânbố ở miềnNamNewGuinea.Ngườitachorằng,việcđiềutra,nghiêncứu,khaitháccácthảmthựcvậtrừnggiómùavàcácsavantạikhuvựcrộnglớnphíaĐông NamcủavùngĐôngNamÁchắcchắnsẽ cònpháthiệnthêmnhiềuloàimớinữathuộcchiBạchđàn.TínhđãdạngcủachiBạchđàntạivùngven biểncủaNewSounthWalesvàmiềnTâyNamAustraliađãvàđangđược đánhgiácao[3]. 3 Hiệnnayrấtnhiềuloàiđãđượcđưatrồngngoàivùngphânbố tựnhiêncủachúng.NhiềudảirừngBạchđànđãđượchìnhthành ởnướcta;cácnướclụcđịachâuÁ;cácnướcnhiệtđới,cậnnhiệtđớichâuPhi,khu vựcĐịaTrungHảivàmiềnNamchâuÂuđếncáckhuvựcNamvàTrungchâuMỹ[2]. Ở ViệtNam,lầnđầutiênBạchđànđượcBrochettìmthấy ở Cốc LếutỉnhLàoCaivàonăm1904(HoàngHòe,1996).Ngàynaycókhoảngtrên20loàiBạchđànđãđượctrồng ở ViệtNamtrongđóBạchđàntrắng (Eucalyptuscamaldulensis Dehn)đượccoinhư loàicógiátrị kinhtế cao,đượctrồngrộngrãi ở cả cácvùngđấtthấpvàcao,trừ nhữngđỉnhnúicó độcaotrên1000métsovớimựcnướcbiển[10]. TheoLãĐìnhMỡi mộtsố loàiBạchđànđãđượcnhậpvàtrồngtươngđốirộngrãiởViệtNamnhư: Bạchđàntrắng(EucalyptuscamaldulensisDehnl.,1832.Tênđồng nghĩa:E.rostrataSch.,1847).Mộtvàiđịaphươngkháccòngọilà Bạchđàncamal,BạchđànÚc,Khuynhdiệpđỏ; Bạchđànchanh(Eucalyptuscitriodora Hook., ...